Baby | Huilen: begrijpen en troosten

Huilen in de eerste weken

Huilen als communicatie

Huilen is een van de eerste manieren waarop baby's communiceren. Door te huilen kunnen ze laten merken dat zij iets nodig hebben en aandacht willen. Bijvoorbeeld omdat zij honger, een vieze luier of pijn hebben, zich niet lekker voelen, of gewoon moe zijn en willen slapen. Vanaf ongeveer tien weken kunnen baby's ook huilen uit verveling.

Huilen is normaal

Huilen is normaal gedrag. Sommige baby's huilen meer dan andere. Over het algemeen huilen baby's het meeste wanneer ze zes tot acht weken oud zijn. Daarna neemt het huilen weer af. Rond de drie maanden huilen ze gemiddeld zo'n 1 tot 1,5 uur per dag, en dan vooral 's avonds. Maar maak je geen zorgen als jouw kind meer huilt.

Invloed van prikkels

Baby's kunnen schrikken van onverwachte gebeurtenissen en daardoor gaan huilen. Bijvoorbeeld als iemand ze oppakt, als een auto toetert of als er een gordijn opengaat. Sommige baby's zijn extra gevoelig voor prikkels en huilen daardoor meer dan andere baby's. Prikkels zijn invloeden uit de omgeving die de baby moet verwerken, bijvoorbeeld licht of geluid. Een baby leert stap voor stap om rustig te reageren op prikkels uit de omgeving. Je kunt je kind beschermen tegen te veel prikkels door zelf rustig en kalm te blijven, en door te zorgen voor een regelmatig ritme van slapen, eten, spelen en knuffelen.

Lichaamssignalen herkennen

In de eerste periode betekent huilen meestal dat je als ouder iets moet doen. Vaak is het wel even zoeken wat je kind nodig heeft. Door uit te proberen en naar de signalen van je kind te kijken, leer je je kind steeds beter kennen en weet je sneller wat er aan de hand is als het huilt. Kijk en luister daarom goed naar je baby. Waar wordt het rustig van? Wat vindt je kind prettig en wat niet? Vertrouw op jezelf en ga af op je gevoel.

Veilig voelen

Baby's vinden het vaak fijn om dicht bij je te zijn. Door je kind te voeden, vast te houden, of door huid-op-huid contact geef je je kind een veilig gevoel. Sommige kinderen vinden het prettig om ingebakerd te worden. Dat geeft hen een gevoel van geborgenheid en rust.

Krampjes en ontspanning

In de eerste weken kunnen baby's veel last hebben van krampjes. Je kunt die helpen verlichten door je kind vast te houden en verschillende houdingen uit te proberen. Het wiegen van je baby kan ook helpen. Je kindje aan een pink of speen laten zuigen kan ontspanning geven. Soms helpt het om je kind na een voeding een tijdje omhoog te houden zodat de melk kan zakken voordat het kind gaat liggen. Daardoor heeft je kind minder last van krampjes.

Huilen vanaf vier maanden

Vanaf vier maanden

Vanaf ongeveer vier maanden hebben de meeste baby's meer interesse voor hun omgeving. Omdat elke baby anders is, gebeurt dit bij jouw kind misschien eerder of later. In ieder geval gaan baby's langzaam patronen herkennen. Als zij zich pijn doen, komt er hulp. Als zij honger hebben, komt er eten. Als baby's merken dat er op hun huilen wordt gereageerd, stoppen ze daar soms al mee. Hongerige baby's blijven in hun eerste weken huilen tot zij gevoed worden, maar vanaf een paar maanden houden ze daarmee op als ze hun moeder horen of als ze horen dat er een flesje wordt gemaakt. Als de wereld voorspelbaarder en begrijpelijker wordt, geeft dit de baby rust en gaat het minder huilen.

Vanaf zeven maanden

Vanaf ongeveer zeven maanden gaan baby's steeds meer gebaren en geluiden maken om hun wensen duidelijk te maken. Daardoor gaan ze ook minder huilen. Als dat bij jouw kind eerder of later gebeurt, is dat geen reden om je zorgen te maken. Baby's huilen op deze leeftijd vaak als ze moe of bang zijn, pijn hebben, gefrustreerd zijn, aandacht willen of niet kunnen slapen. Baby's merken vanaf deze leeftijd dat ouders reageren op huilen en kunnen dit 'gebruiken' om hun zin te krijgen.

Huilen rond het eerste jaar

Je inleven in je kind

Kinderen van 1 jaar huilen over het algemeen omdat ze honger of pijn hebben of verdrietig of bang zijn. Maar je kind kan ook huilen om aandacht te vragen. Door je in te leven in je kind, kun je proberen te begrijpen wat er aan de hand is. Het helpt vaak om de wensen en emoties van je kind te benoemen. Een dreumes die zich begrepen voelt, stopt eerder met huilen. Je kunt je kind ook geruststellen door het inzicht te geven in wat er gaat gebeuren. Zeg bijvoorbeeld: 'Nog één keer en dan gaan we opruimen'. Daardoor gebeurt niet alles onverwacht. Rond het eerste jaar kunnen kinderen ook eenkennig worden. Dit betekent dat je kind angstig kan reageren op vreemden en daardoor gaat huilen.

Wat kun je doen om je baby te troosten?

Is het beter om je baby direct te troosten of eerst even te laten huilen? Het kan allebei werken. Probeer rustig te blijven en te wachten met reageren als er niet echt iets aan de hand is. Kijk goed naar de signalen van je baby en reageer er zo passend mogelijk op. De volgende tips kunnen helpen bij het troosten van je baby:

• Houd je baby tegen je schouder aan en knuffel je baby.
• Zing liedjes en wieg je baby zachtjes heen en weer.
• Leid je baby af met bijvoorbeeld een knuffelbeer of ander speelgoed.
• Zorg voor fysiek contact tussen jou en je baby: draag je baby bijvoorbeeld in een draagzak op je buik, zodat jullie steeds met elkaar in verbinding staan.

Als het huilen jou stress geeft

Wanneer je kind veel of lang huilt, is het niet vreemd dat je daar moe, wanhopig of boos van wordt. Soms helpt helemaal niets. Probeer dan altijd rustig te blijven, maar je gevoel wel serieus te nemen. Misschien ben je zo gestrest en gefrustreerd dat je de neiging hebt om je baby heen en weer te schudden. Doe dat niet! Leg je baby op een veilige plek en loop even weg. Probeer stoom af te blazen bij mensen om je heen.

Vermoeidheid en stress

Een huilende baby kan ouders zoveel vermoeidheid en stress bezorgen dat ze niet meer goed op hun baby kunnen reageren. Neem het serieus als je merkt dat je daar last van hebt en probeer die stress te verminderen. Bijvoorbeeld door iemand te vragen om af en toe even op te passen zodat je iets voor jezelf kunt gaan doen of even bij kunt slapen.

Vraag steun

Je kunt frustratie voorkomen door steun en advies te vragen bij familie, vrienden of andere ouders in je omgeving. Je kunt ook altijd contact opnemen met de pedagogisch medewerker van de kinderopvang, je huisarts of het consultatiebureau en samen bekijken waarom je baby veel huilt en hoe je daarmee kunt omgaan. Op het consultatiebureau hebben ze daar een stappenplan voor. Ook kunnen ze onderzoeken of het huilen een lichamelijke oorzaak heeft.