Samenwerken met professionals: waarom is dat belangrijk?
In je werk met kinderen, jongeren en ouders heb je vaak te maken met andere professionals, zowel binnen als buiten je organisatie. Iedereen brengt eigen kennis en inzichten mee. Door samen te werken benut je elkaars expertise, en versterk je je professionaliteit en vakmanschap. Waarom is samenwerken belangrijk en welke vormen van samenwerking zijn er?
Samenwerken betekent dat je met andere professionals werkt om een doel te bereiken of samen een opdracht uitvoert. Dit kan met professionals binnen en buiten je eigen organisatie zijn. Soms is samenwerken lastig. Bijvoorbeeld omdat je elkaar niet goed kent, andere visies of waarden hebt, je van mening verschilt over de beste aanpak, of omdat organisaties verschillende belangen hebben. Toch kun je van elkaar leren door ervaringen, kennis en feedback te delen en te praten over verschillende invalshoeken en manieren van denken.
Het belang van goede samenwerking
Versnipperde hulp of samenwerken
In het jeugdveld zijn door de jaren heen veel specialistische functies ontstaan, zoals gedragswetenschappers, interne begeleiders op school en gezinscoaches. Ze hebben allemaal hun eigen expertise en dat kan enorm waardevol zijn. Toch werken alle verschillende professionals niet altijd goed samen. De hulp is dan versnipperd, terwijl uit onderzoek blijkt dat versnipperde hulp minder goed werkt of zelfs tegenwerkt. Gezinnen en jongeren worden het beste geholpen als er niet te veel verschillende professionals betrokken zijn. Ook is een goede samenwerking tussen alle betrokkenen belangrijk.
Hulp dichtbij helpt bij samenwerking
Jongeren krijgen tegenwoordig vaker hulp in de eigen leefomgeving: op school, in de wijk en thuis. Hulpverlening dichtbij maakt het makkelijker om zorg op elkaar af te stemmen en de lijntjes kort te houden. Zo werken basisscholen en kinderopvang al samen om een veilige overgang voor kinderen te waarborgen. Dit doen ze met gezamenlijke doelen, duidelijke afspraken, een taakverdeling, evaluaties en regelmatig overleg.
Jeugdhulp op schoolWijkteamsSamenwerken met andere professionals
Vormen van samenwerking
Als professional heb je te maken met verschillende professionals met wie je samenwerkt. Dit kunnen mensen zijn binnen je eigen organisatie, zoals collega's met wie je een team of een afdeling vormt. Je kunt ook samenwerken met professionals buiten je organisatie. Een samenwerking kan op veel manieren worden vormgegeven.
Samenwerken binnen de organisatie
Binnen je eigen organisatie werk je samen met collega's die ieder hun eigen specialisme hebben. Door goed samen te werken en elkaars expertise te benutten, kun je de juiste ondersteuning bieden aan jongeren en gezinnen. Dit doe je onder andere door regelmatig te overleggen en door kennisdeling en training.. Dit zorgt ervoor dat collega's van elkaar leren en dat nieuwe invalshoeken aan bod komen. Ook is iedereen hierdoor op de hoogte is van laatste stand van zaken en kunnen alle collega's vanuit hun eigen expertise bijdragen aan een gezamenlijk plan. Een voorbeeld van een samenwerking binnen de eigen organisatie is het programma De Vreedzame School binnen een het onderwijsteam.
Vragen die je kunt stellen voor een goede samenwerking:
- Wat gaan we met elkaar doen?
Het is belangrijk dat jullie weten wat de opdracht is, welk doel jullie samen willen bereiken en welke ambitie jullie hebben.
- Wat is daarbij nodig?
Bedenk met elkaar wat nodig is om dit doel te bereiken, zoals afspraken over de samenwerking, het budget, structuren, de tijd die je erin steekt, de taak- en rolverdeling en wie voor wat verantwoordelijk is.
- Wie moeten erbij betrokken worden?
Zorg dat je samen de professionals met de juiste kennis, competenties en ervaring betrekt. Voor een goede samenwerking heb je binnen de organisatie je collega's, leiders, managers en directie nodig. Vergeet niet de doelgroep te betrekken, zoals jongeren, ouders of inwoners, de gemeente, de school, het wijkteam en andere partners.
Tip: Werk je aan het ontwikkelen van beleid? Gebruik dan het Kwaliteitskompas om doelen aan te scherpen en meer impact te maken met beleid.
Samenwerken buiten de organisatie
Organisaties in het jeugdveld werken steeds vaker samen, bijvoorbeeld met professionals uit verschillende domeinen. Dit heet interprofessioneel of interdisciplinair samenwerken en richt zich op het verbinden van verschillende disciplines en expertises om jongeren en gezinnen beter te ondersteunen.
Wat is interprofessioneel samenwerken?
Interprofessioneel samenwerken is het proces waarbij professionals van verschillende organisaties en disciplines, soms aangevuld met ervaringsdeskundigen of andere betrokkenen, samen aan een opdracht werken. Iedere professional brengt eigen expertise in om met elkaar tot een goed resultaat te komen. Dit kan in teams die samengesteld zijn voor het realiseren van een bepaald doel of door verschillende professionals die samen aan specifieke vraagstukken werken omdat ze allemaal kennis hebben over een bepaald onderwerp. Of door netwerkorganisaties waarin professionals of teams in wisselende samenstellingen aan projecten of gezamenlijke doelen werken. Soms wordt ook expertise ingewonnen voor een bepaalde casus en periode.
Voorbeelden van interprofessioneel samenwerken
- Wijkteams waarin professionals werken met verschillende expertises, zoals maatschappelijk werkers, orthopedagogen en psychologen. Samen bieden ze een integrale aanpak voor gezinnen.
- Een integraal kindcentrum waar professionals in de kinderopvang, het onderwijs en jeugdprofessionals samenwerken om een veilige en ondersteunende omgeving te creëren voor kinderen.
- Scholen, vrijetijdsvoorzieningen, het jongerenwerk, rolmodellen en de lokale politie die samenwerken om jeugdcriminaliteit te voorkomen.
- Een gemeente die de wijkteams positioneert als een samenwerkend netwerk.
- Een kinderopvangorganisatie die samenwerkt met jeugdzorgprofessionals om zorgvragen beter af te stemmen, zoals Alert4You.
Samenwerken met andere professionals bij jeugdcriminaliteitInterprofessioneel samenwerken in onderwijs en jeugdhulpSamenwerken rondom kinderopvang
Bronnen
- Braun, D., J. Kramer, J. (2015) De corporate tribe. Boom uitgevers.
- Dongen, J. van, W. Goossens (2024). Interprofessionele teams in hun kracht. Uitgeverij Kloosterhof, Neer.
- Duuren, M. van, C. van Zuylen, C. (2012). Verderbij. De toegevoegde waarde van de leidinggevende aan het pedagogisch proces. Uitgeverij SWP, Amsterdam.
- Harder, A., Kies altijd voor de samenwerkingsrelatie! Professionals vanuit je hart, geraadpleegd september 2024.
- Lencioni, F. (2002). The five dysfunctions of a team. Uitgeverij Jossy Bass.
- Nederlands Centrum Jeugdgezondheidzorg. Samenwerken. Geraadpleegd juli 2024.
- Nederlands Jeugdinstituut. Kwaliteitskompas. Geraadpleegd juli 2024.
- Yperen, T. van, A. van de Maat, J. Prakken (2019). Het groeiend jeugdzorggebruik. Nederlands Jeugdinstituut, Utrecht.
Lees ook
-
Samenwerken: hoe doe je dat goed?
Samenwerken: hoe doe je dat goed?Goed samenwerken is belangrijk voor het ondersteunen van kinderen, jongeren en gezinnen. Wat draagt bij aan een goede samenwerking?
-
Persoonlijk leiderschap in het jeugdveld
Persoonlijk leiderschap in het jeugdveldOm persoonlijk leiderschap te ontwikkelen, is het nodig dat je jezelf goed kent. Maar wat betekent dat precies en hoe doe je dat?
-
Oplossingsgericht werken
Oplossingsgericht werkenVoor wieProfessionalsOplossingsgericht werken is een gestructureerde manier van vragen stellen aan ouders of jongeren. Wanneer gebruik je dit?
-
Creatief kennis delen in de organisatie
Creatief kennis delen in de organisatieVoor wieProfessionalsHier vind je een aantal werkvormen om creatief kennis te delen, zodat kennis benutten makkelijker en leuker wordt.