Creatief kennis delen in de organisatie

Leesclub

Vakkennis lezen en daar samen op reflecteren, helpt nieuwe ontwikkelingen te begrijpen en te integreren in de praktijk.

Organiseer op een vast moment in de week of maand een leesclub waar iedereen in stilte leest. Dit kan natuurlijk ook digitaal. Uiteraard is niemand verplicht om aanwezig te zijn. Maar het helpt als het moment in je agenda staat en als je hier samen in optrekt. Misschien is iets lekkers op de leestafel een extra motivatie om mee te doen! Aansluitend kun je in vijf minuten met elkaar delen wat het belangrijkste is dat je hebt geleerd. Met onderstaande -voorbeeldvragen kun je wat je hebt gelezen vertalen naar handvaten voor de praktijk.

• Wat spreekt mij aan en wat spreekt mij niet aan over wat ik heb gelezen?
• Wat ga ik morgen anders doen na het lezen van deze kennis?
• Wat helpt me deze kennis te gaan gebruiken?
• Weet ik genoeg om te kunnen handelen?
• Heb ik de mogelijkheden om het uit te voeren?

Tip: luister ook interessante podcasts met elkaar. Enkele voorbeelden:

• NJi-podcasts over kindermishandeling
• StroomOp
• Peters' podcast
• Geweld hoort nergens thuis of
• De Correspondent

Themaquiz

Met een quiz overhoor je je collega's op een speelse manier, activeer je de voorkennis en zet je hen aan het denken over het onderwerp. Er zit een competitief element in wat ze motiveert. Je kunt een quiz ook gebruiken om na een presentatie of workshop de opgedane kennis te toetsen.

Laat ieder teamoverleg een ander teamlid een thema voorbereiden en presenteren. Laat de presentatie starten met een quiz van drie vragen over dit thema. Na de quiz volgt een korte presentatie over het thema. Je kunt dan ook aangeven welke collega's veel over dit onderwerp weten, waar je meer informatie kunt vinden en hoe jullie bekijken of de kennis nut heeft gehad voor jullie werk. Het kan ook zijn dat er acties uit naar voren komen, zoals afspraken maken over wanneer je wel of niet contact opneemt met school.

Tips:

• Je kunt de quiz gratis maken in Kahoot. Iedereen met een mobiele telefoon kan dan meespelen.
• Zorg niet alleen voor feitelijke kennis, maar juist ook voor handelingsperspectief. Bijvoorbeeld niet alleen: hoeveel procent van de kinderen leeft in armoede? Maar: wie kun je inschakelen in geval van schulden?
• Maak er een competitie van en zorg voor een prijs of doorgeefbokaal.

Kenniskast

In de kenniskast vind je per onderwerp de belangrijkste informatie en waar je voor meer informatie terecht kunt. Het kan een echte kast zijn of een digitale plek. Maak iedere medewerker verantwoordelijk voor een of meerdere onderwerpen. Deze medewerker verzamelt de kennis en houdt deze actueel.

Bedenk met je team of je een fysieke kast of digitale plek wilt en welke onderwerpen en thema's erin moeten. Vul de kast daarna aan of haal onderwerpen juist weg.

Tips:

• Stel richtlijnen op voor de kwaliteit, vorm en lengte.
• Zorg voor vooraf ingeplande actualisatiemomenten, voor het geval dit er tussendoor bij inschiet.
• Als collega's vragen aan elkaar stellen, vraag dan eerst of men al in de kenniskast heeft gekeken.
• Maak duo's verantwoordelijk voor een thema. Zo wordt de kwaliteit beter en is er continuïteit in geval van ziekte of vertrek.

Wist je dat? of Tip van de Week op intranet

Door elke week beknopt een nieuw onderwerp te delen, prikkel je collega's op een laagdrempelige manier.

Zorg dat er op de homepagina van het intranet een plek komt voor het 'wistjedatje' of de Tip van de week. Zorg dat iedere week iemand anders iets plaatst, die een collega nomineert voor de volgende week. Geef richtlijnen voor de kwaliteit en lengte. Denk ook aan een link voor verdieping.

Doorvertaalvragen

Je bespreekt een casus, situatie, probleem of een gelezen artikel. Met doorvertaalvragen kan je van de kennis concrete afspraken maken. 

Geef iedereen een aantal minuten om iets over het thema of de actualiteit te lezen. Zet vervolgens per vraag een timer van een bepaald aantal minuten en bespreek onderstaande vragen. Of vraag ieder teamlid in een of twee zinnen de vraag te beantwoorden en ga door naar het volgende teamlid. Als je iedereen hebt gehad, ga je door naar de volgende vraag.

1. Herkennen we dit in onze wijk?
2. Hoe kunnen we dit verklaren?
3. Wat vinden we hiervan?
4. Wat is er nodig voor verbetering? Oftewel, wat betekent dit in termen van toekomstige doelen, verbeteracties en afspraken?  

Speedsparren

Speedsparren is een energieke manier om te reflecteren waarbij iedereen tegelijk in actie is. Het is voor de deelnemers een manier om in korte tijd een stap verder te komen met een vraag die hen bezighoudt, omdat zij daarvan op verschillende personen feedback op krijgen. Lees meer over speedsparren.

Gastles

Een gastles kan zorgen voor kennis vanuit een ander perspectief of andere omgeving en zorgt voor een blijvende indruk. Ook kun je bij deze vorm vragen stellen aan de kennisdeler.

Je kunt iemand van de gemeente uitnodigen over zijn beleid of visie, een inwoner over zijn ervaring, een wijkprofessional uit een andere regio, iemand uit onderwijs, specialistische jeugdhulp, et cetera. Als dit live niet lukt, zijn er vaak ook korte video's, of je kunt gezamenlijk een een online bijeenkomst  of deel daarvan terugkijken. Bijvoorbeeld over:

• IJslands preventiemodel
• Samen opvoeden in de wijk
• Zorg ondersteuning en evaluatie tool
• Miniconferentie pleegzorg 2021

Thema kiezen

Hoe kies je een relevant en actueel onderwerp? Bij onderwerpen kun je denken aan inhoudelijke en aan organisatorische thema's. Sluit aan bij de behoefte van je collega's en kies dat thema waar energie op zit.

Inhoudelijk

• Het is goed te inventariseren wat er in jouw wijk of gemeente speelt. Vraag aan het team welke onderwerpen ze bezighoudt. Of misschien is er data over de inwoners beschikbaar: met welke uitdagingen heeft de wijk vooral te maken? Laat vervolgens iedereen stemmen om prioriteiten te stellen.
• Kies een van de tien categorieën van Wijkteamswerkenmetjeugd.nl of kies een onderdeel hieruit.
• In de kennisbouwstenen lees je over welke algemene en specifieke kennis wijkteams en -netwerken moeten beschikken. Kies hier een thema uit.
• Neem een actualiteit waar je nog weinig over weet uit de Nieuwsbrief Jeugd, de nieuwsbrief van Movisie, de VNG, Zorg+Welzijn, of een lokaal medium.
• Kijk naar de top 10 beschermende factoren of top 10 problemen. Wat wordt er al georganiseerd op deze gebieden en door wie? Wat missen jullie in bepaalde aanpakken of hoe handelen jullie?

Organisatorisch

• Het is goed om veel individueel contact te hebben met inwoners. Soms is het handig om collectief aanbod te hebben. Bijvoorbeeld om de saamhorigheid in een wijk te versterken, of om inwoners met eenzelfde hulpvraag onder begeleiding samen te laten komen. Lees hiervoor Eigen kracht stimuleren over een sterke basis voor de jeugd.
• Samenwerking is een belangrijk onderdeel van een succesvolle wijk. Zo is het soms nodig met school, huisarts, sportvereniging of lokale ondernemer samen te werken. Lees bijvoorbeeld de tips voor een samenhangende aanpak.
• De sociale kaart is belangrijke kennis om te hebben. Deze bestaat soms uit formele samenwerkingen, maar soms ook uit meer informele netwerken. Wellicht zijn sommige contacten of ideeën over hoe een netwerk op te starten of uit te breiden met elkaar te delen.
• Per wijk, straat of doelgroep kun je bewoners werven die op een onderwerp actief willen zijn. Zij kunnen een aantal bijeenkomsten organiseren om dit onderwerp aan te kaarten, te bespreken en mogelijkheden te onderzoeken. Lees meer bij Dilemmareflectie.