Samen werken aan veiligheid

Waar moet goede hulp bij onveiligheid aan voldoen?

In het algemeen voldoet goede hulp aan de volgende voorwaarden:

• Alle betrokken professionals werken met ouders en kinderen aan één gezamenlijk doel: het stoppen van geweld en duurzaam herstel van de veiligheid. 
• Er is sprake van een gezamenlijke analyse, een plan met doelen en evaluatiemomenten. Dit plan is op maat gemaakt met alle betrokkenen binnen het gezin. Daarbij zijn de doelen van begeleiding of hulpverlening helder opgesteld.  
• Indien meerdere professionals betrokken zijn, zijn er afspraken over samenwerking en casusregie op de veiligheid en multidisciplinaire hulpverlening.

Hieronder leggen we de drie voorwaarden uit.

Aanwezigheid van professionals

Als professional zet je jouw expertise in ten dienste van het gezin. Je bent vaak een schakel in één gezamenlijk plan. De regie blijft zoveel mogelijk bij het gezin. En er worden passende beslissingen genomen die zo min mogelijk ingrijpend zijn. Dit vraagt een grote flexibiliteit en aanwezigheid van jou als professional. Dus écht beschikbaar en bereikbaar zijn op de momenten dat het nodig is. In sommige situaties vraagt het om langdurige of zelfs blijvende betrokkenheid.

Gezamenlijke analyse

Voordat je met elkaar kunt bepalen welke hulp nodig is en wie die het beste kan bieden, is het belangrijk een complete analyse te maken van de situatie waarin het gezin zich bevindt. Dit doe je het liefst samen met het gezin. In deze analyse weeg je de risico- en beschermende factoren en de veiligheid. Ieder brengt zijn eigen perspectief. Daarna beslis je samen of er sprake is van acute- of structurele onveiligheid of een toekomstig risico daarop.

Gebruik bij het beslissen het afwegingskader uit de Meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling. Kijk ook naar eventuele eerdere situaties van onveiligheid. En het effect van de beslissingen die destijds genomen zijn. Op basis daarvan bepaal je samen met het gezin welke hulp nodig is en wie deze hulp het beste kan bieden. Overleg altijd met Veilig Thuis als er sprake is van acute- of structurele onveiligheid.

Hoe krijg ik een volledig beeld van wat er aan de hand is?

Kennis over verschillende gezinsprofielen kan helpen begrijpen wat er speelt in een gezin. En uiteindelijk ook helpen bepalen welke hulp nodig is.

Multidisciplinaire samenwerking

Wanneer onveiligheid niet structureel wordt opgelost en er geen duurzame veiligheid wordt bereikt, wordt onveiligheid vaak van generatie op generatie doorgegeven. Vaak hebben meerdere gezinsleden hulpverlening nodig, maar kunnen ze niet terecht bij dezelfde organisaties. Dat maakt het soms lastig voor alle gezinsleden om naar de behandelingen te gaan.

Een gedeelde, op waarden gestuurde kijk op veilig opgroeien is hiervoor nodig. Inclusieve modellen kunnen hierbij helpen. Een voorbeeld daarvan is de assessmentdriehoek en het zevenstappenmodel. Daar vind je meer informatie over de rolverdeling van gezinsleden en professionals, wanneer er met veel verschillende mensen wordt samengewerkt.

Samenwerken met het gezin aan veiligheid

Wanneer je als professional samen met ouders werkt aan een veilige opgroeisituatie, helpt het om regelmatig te reflecteren op jouw handelen in deze samenwerking. Reflectieve vragen over je contact met het gezin over veiligheid zijn bijvoorbeeld:

• Ben ik duidelijk tegen de ouder(s), partner(s) of opvoeders over wat er concreet moet veranderen? 
• Zie ik het kind in het gezin en praat ik met diegene? 
• Heb ik zicht op wat wel veilig is in het gezin? En bespreek ik dit met het gezin? 
• Stimuleer ik het gezin om hun netwerk in te zetten? 
• Hoe is mijn samenwerking met andere professionals en organisaties die betrokken zijn bij het gezin? Zijn er duidelijke afspraken over wie waarvoor verantwoordelijk is? En met name wie op de veiligheid in het gezin let? 
• Ben ik als professional voldoende toegerust? En krijg ik voldoende steun vanuit mijn organisatie?

Zie voor meer helpende vragen en achtergrondinformatie:

Tien reflectievragen voor wijkteamprofessionalsRichtlijn Samen met ouders en jeugdige beslissen over passende hulp voor jeugdhulp en jeugdbeschermingHoe werk ik samen met het sociale netwerk aan veiligheid?

Met wie mag ik welke informatie delen?

Het delen van informatie is een essentieel onderdeel van het samen werken aan veilig opgroeien. Uitgangspunt is steeds dat het belang van het kind centraal staat in je overwegingen om wel of geen informatie te delen. Lees meer over welke informatie met wie gedeeld kan worden:

Informatie delen in het sociaal domein (Toezicht Sociaal Domein)PrivacyApp jeugdhulp en jeugdbescherming (Jeugdconnect)