Hoe werk ik met de Meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling?

Werken met de meldcode

Het werken met de meldcode is verplicht voor professionals in de gezondheidszorg, het onderwijs, de kinderopvang, maatschappelijke ondersteuning, jeugdhulp en justitie. De stappen in de meldcode helpen je vanaf het moment van signaleren tot aan het besluit over het al dan niet doen van een melding.

De stappen van de meldcode

1. Breng signalen in kaart. De kindcheck is onderdeel van deze stap.
2. Overleg met een collega. Raadpleeg eventueel Veilig Thuis: het advies- en meldpunt huiselijk geweld en kindermishandeling.
3. Ga in gesprek met de betrokkene(n).
4. Weeg het huiselijk geweld of de kindermishandeling. Neem bij twijfel altijd contact op met Veilig Thuis.
5. Neem twee beslissingen. Is melden noodzakelijk? En is hulp verlenen of organiseren (ook) mogelijk?

De vijf stappen leg je vast in een cliënt-, patiënt- of leerlingdossier of in een ander registratiesysteem. De factsheet Meldcode en dossiervorming van Movisie geeft een uitgebreide uitleg over het vastleggen van deze informatie.

Aangepaste meldcode

Per januari 2019 is de meldcode aangepast. Bij vermoedens van acute en structurele onveiligheid is melden bij Veilig Thuis de norm. In stap 5 van de meldcode neem je twee beslissingen op basis van twee vragen:

Is melden bij Veilig Thuis noodzakelijk?
Melden is noodzakelijk als er sprake is van acute of structurele onveiligheid.

Is hulp verlenen of organiseren (ook) mogelijk?
Hulp verlenen is mogelijk als:

• de professional in staat is om effectieve/passende hulp te bieden of te organiseren
• de betrokkenen meewerken aan de geboden of georganiseerde hulp
• de hulp leidt tot duurzame veiligheid

Als hulp verlenen op basis van één van deze punten niet mogelijk is, is melden bij Veilig Thuis noodzakelijk.

Afwegingskaders

Een afwegingskader ondersteunt een professional in stap 4 en 5 van de Meldcode kindermishandeling en huiselijk geweld. Met behulp van een afwegingskader bepaal je welk handelen passend is in de situatie. Het gaat dan om het beslissen of een melding noodzakelijk is en vervolgens of het zelf bieden of organiseren van hulp (ook) mogelijk is. In het afwegingskaderkader staat op welke manier gehandeld kan worden volgens de normen van de eigen beroepsgroep. Er zijn verschillende afwegingskaders voor specifieke beroepsgroepen.

Lees meer over het afwegingskader in de meldcode.

Meer informatie

• Op de website van Augeo vind je handige informatie over de meldcode, trainingen en casussen.
• Ook heeft Augeo een handreiking ontwikkeld om samen met collega's in gesprek te gaan over dilemma's rond het werken met de meldcode.
• De vereniging voor aandachtsfunctionarissen huiselijk geweld en kindermishandeling (LVAK) maakte een video met voorbeelden van niet-concreet documenteren en wel-concreet documenteren.
• Werken met de meldcode bij gezinnen die recent in Nederland zijn brengt extra uitdagingen met zich mee. Bijvoorbeeld omdat professionals weinig kennis hebben over verschillende culturen of door een taalbarrière tussen de professional en ouders. Hoe organisaties, professionals en aandachtsfunctionarissen beter toegerust kunnen worden om in het geval van nieuwkomersgezinnen de stappen van de meldcode goed te kunnen doorlopen, lees je in dit rapport van Pharos.