Hoe praat je met je kind over seksueel grensoverschrijdend gedrag?

Bereid je voor op een gesprek over seksualiteit en grenzen

Om als ouder een zinvol gesprek over seksualiteit te voeren, helpt het om meer te weten over de seksuele ontwikkeling. Op de pagina's over de seksuele ontwikkeling van jonge kinderen, kinderen in de basisschoolleeftijd en pubers lees je meer hierover.

Tips voor een gesprek over seksueel grensoverschrijdend gedrag

Het zou kunnen dat je kind iets hoort over seksueel grensoverschrijdend gedrag, bijvoorbeeld op het nieuws of op school. Misschien komt het naar je toe met vragen. Als je kind je vragen stelt, kan dat ongemakkelijk voelen. Hier zijn enkele tips:

• Geef het goede voorbeeld als ouder. Leer je kind dat het een ander kind pas mag knuffelen als het kind dat zelf ook wil. En houd je daar zelf ook aan naar je kind toe. Je kunt als ouder niet altijd iets niets doen omdat je kind 'nee' zegt, maar leg dan aan je kind uit waarom je doet wat je doet.
• Probeer het onderwerp eerlijk en open te bespreken en wees niet bang om te veel te vertellen. Kinderen en jongeren onthouden alleen wat zij willen horen en waar ze op dat moment aan toe zijn.
• Stelt jouw kind zelf vragen? Geef antwoord op een manier die past bij de ontwikkeling en leeftijd van je kind en blijf met je antwoord bij de vragen die jouw kind je stelt. Misschien vraagt je kind bijvoorbeeld waarom hij bij anderen niet aan zijn eigen piemel mag zitten. Jij kunt antwoorden dat dat iets is wat je niet doet bij anderen thuis.

Wat zeg je tijdens het gesprek over seksualiteit, wensen en grenzen?

Praten over seksualiteit, wensen en grenzen is ingewikkeld. Het kan helpen om een gespreksstarter in te zetten. Bijvoorbeeld een boek of video. Het kan ook helpen om een rustig moment te zoeken en erover te praten terwijl jullie samen iets aan het doen zijn. Bijvoorbeeld tijdens een wandeling of tijdens het koken.

Bespreek wanneer seksueel gedrag grensoverschrijdend is

Het is belangrijk dat je kind begrijpt wanneer iets seksueel grensoverschrijdend gedrag is. Praat hier samen over, bijvoorbeeld door voorbeelden te bedenken van gewenst en ongewenst gedrag.

Vertel dat toestemming belangrijk is

Je kunt met je kind bespreken dat er bij seksueel gedrag altijd toestemming nodig is van beide personen. Op jonge leeftijd geldt dat voor knuffelen of een kusje, op latere leeftijd bijvoorbeeld voor zoenen, aanraken en het versturen van seksueel getinte foto's.

Bespreek de rol van normen en waarden

Normen en waarden spelen een grote rol bij seksualiteit. Bespreek met je kind vragen als 'is dit gedrag fatsoenlijk?', en 'wat vinden wij van dit gedrag?' en 'wil ik dit echt?'

Bespreek de rol van groepsdruk en vertrouwen op je eigen gevoel

Leg uit dat de wensen en grenzen voor iedereen verschillend zijn. En dat grenzen kunnen vervagen door de druk van anderen. Als je graag wil dat de groep je aardig vindt, denk je misschien dat je het waard vindt om je eigen grenzen te overschrijden. Maar als iets niet goed voelt om te doen, is het belangrijk om dat aan te geven en het niet te doen.

Meer informatie

• Het voorleesboekje Nee is oké van Fonds Slachtofferhulp Nederland voor kinderen van 4 tot en met 8 jaar gaat op een speelse manier in op het aangeven van grenzen.
• Wil je het met je puber of seksueel grensoverschrijdend gedrag hebben? Op Sense.info vind je informatie en kun je om advies vragen voor jou en je kind.
• De Week van de Lentekriebels is een laagdrempelig project voor scholen om onderwerpen als seksualiteit en seksueel grensoverschrijdend gedrag bespreekbaar te maken. Ook voor ouders kan deze week aanleiding zijn en handvatten geven om het thuis bespreekbaar te maken.
• De video Je lijf is van jou van Het Klokhuis geeft uitleg over aanrakingen, wat wel en niet mag en wat jongeren kunnen doen als hun dit overkomt.