Samenwerken in klas versterkt welbevinden

Wat levert een gezamenlijke en geïntegreerde, preventieve aanpak door leraren en jeugdhulpverleners in de klas op? Onder leiding van lector Mariette Haasen deed het Fontys Opleidingscentrum Speciale Onderwijszorg (OSO) hier onderzoek naar. In het basisonderwijs, voortgezet onderwijs, middelbaar beroepsonderwijs en speciaal onderwijs gingen jeugdhulp- en onderwijsprofessionals in de klas aan de slag met interventies gericht op sociaal en emotioneel leren. Het NJi adviseerde bij het ontwerp en de uitvoering van het onderzoek.

Uit het onderzoek blijkt dat direct samenwerken in de klas een positieve invloed heeft op het interprofessioneel samenwerken zelf, het welbevinden van leerlingen, en de pedagogische vaardigheden van leerkrachten. Direct samenwerken in de klas werkt beter dan alleen samen praten, wat meestal buiten de klas gebeurt. Vincent Fafieanie, projectleider Verbinding onderwijs en jeugdhulp bij het NJi: 'Het is een mooi onderzoek naar klassikale interventies met pedagogische kennis vanuit jeugdhulp die een positief resultaat hebben op het welbevinden van leerlingen en studenten. Dit ondanks corona. Daar was ik echt verrast over.' Door de groepsgerichte, preventieve basisondersteuning kregen kwetsbare leerlingen in hun eigen klas kennis en vaardigheden aangereikt, waardoor een beroep op jeugdhulpverlening mogelijk werd voorkomen.

Mogen zijn wie je bent

Vincent Fafieanie: 'In de gekozen aanpak in het basisonderwijs ging het onder meer over mogen zijn wie je bent, je uitspreken, hoe je reageert op andere kinderen en hoe je kunt omgaan met boosheid en verdriet. Dit versterkt de veerkracht. Eigenlijk gaat het over hoe we met elkaar omgaan. Door dat klassikaal te doen, neem je iedereen mee en is het voor iedereen gelijk. Het versterkt ook het contact tussen leerlingen onderling en tussen leerlingen en leerkracht.'

Onderwijsstructuur

In de aanpak in het voortgezet onderwijs en middelbaar beroepsonderwijs ging het ook over de zelfstandigheid van leerlingen: waar kun je zelf hulp en informatie vinden? Vincent Fafieanie: 'De school had al een jongereninformatiepunt. Door het onderzoek werd duidelijk dat studenten en leerlingen vaardigheden nodig hebben om zich die informatie toe te eigenen. Daar kwamen lessen uit voort die nu onderdeel zijn van het curriculum en de onderwijsstructuur.' Op basis van de onderzoeksuitkomsten ontwikkelden de onderzoekers ook tools en activiteiten voor het samenwerken aan ontwikkelingskansen voor leerlingen.

Lees meer

NJi-pagina Jeugdhulp op schoolNJi-pagina Vormen van samenwerking tussen onderwijs en jeugdhulpFontys-bericht over het onderzoek