Samenwerken om als school kansengelijkheid te bevorderen

Waarom is samenwerken buiten de school belangrijk?

Kansenongelijkheid heeft vaak niet één enkele oorzaak. Het is meestal het resultaat van een samenspel van bijvoorbeeld een onderwijsachterstand, de wijk waarin je woont, een laag gezinsinkomen én weinig toegang hebben tot hulpbronnen.

Die omstandigheden zorgen er samen voor dat kinderen niet altijd de kans hebben om hun talenten en vaardigheden zo goed mogelijk te ontwikkelen. Daarom heb je als school verschillende partners nodig met wie je aan kansengelijkheid kunt werken. Samen kunnen jullie meer betekenen voor kinderen en jongeren door iets te doen in hun verschillende leefwerelden: op school, thuis en in de wijk.

Met wie kun je samenwerken aan kansengelijkheid?

Een goede samenwerking tussen school, ouders, het wijkteam, het jongerenwerk, de gemeente en andere organisaties vergroot de kans op succes op school, en daarbuiten. Dit zijn belangrijke samenwerkingspartners:

Voorschoolse educatie en kinderopvang: een sterke basis

De laatste jaren zijn de kinderopvang, voorschoolse educatie en het onderwijs meer gaan samenwerken. De samenwerking kent verschillende vormen. Een goede samenwerking met de kinderopvang en voorschoolse educatie draagt bij aan een sterke basis voor kinderen. Hierdoor lopen kinderen minder risico op problemen. Daarnaast is een goede samenwerking tussen het onderwijs en de kinderopvang of voorschoolse educatie belangrijk om de overgang naar school zo soepel mogelijk te laten verlopen. 

Lees meer over samenwerking op Samenwerken rondom kinderopvang.

Vervolgonderwijs: soepele overgang

De overgang naar vervolgonderwijs is voor leerlingen spannend, maar voor sommige leerlingen ook een kwetsbaar moment. Dat geldt vooral voor leerlingen die extra ondersteuning nodig hebben. Samenwerking met het vervolgonderwijs is daarom extra belangrijk om de overgangsmomenten soepeler te laten verlopen. Een succesvolle schoolovergang draagt bij aan het welzijn en de leerprestaties van leerlingen.

Lees meer informatie en tips op Overgangen (steunpuntpassendonderwijs-povo.nl).

Wijk- of buurteam: aansluiten bij de thuissituatie  

Wijk- of buurtteams bieden laagdrempelige ondersteuning aan kinderen, jongeren en gezinnen in de thuisomgeving, vaak op meerdere leefdomeinen. Door als school samen te werken met het wijkteam kun je de ondersteuning thuis en op school met elkaar afstemmen. Doordat jij als leraar de leerling regelmatig ziet, krijgt het wijkteam een beter beeld van wat er precies speelt bij een kind of jongere.

Jongerenwerk: weten wat er buiten school speelt

Jongerenwerkers werken in dienst van welzijnsstichtingen steeds meer samen met scholen. Jongeren kunnen bijvoorbeeld in de pauzes en na schooltijd bij hen terecht met vragen of problemen. Daardoor weten jongerenwerkers wat er speelt in hun leven buiten de school. Door samen te werken met het jongerenwerk kunnen scholen ook preventief werken, bijvoorbeeld aan het voorkomen van gebroken schoolloopbanen.

Vrijetijdsvoorzieningen: toegankelijkheid vergroten

Vrijetijdsbesteding is belangrijk voor de ontwikkeling van kinderen en jongeren. Het toegankelijker maken van deze voorzieningen draagt ook bij aan de kansen die leerlingen krijgen doordat ze daar talenten en vaardigheden kunnen ontwikkelen. Leer meer bij Het belang van vrijetijdsvoorzieningen.

Wil je meer weten over hoe je als school effectief kunt samenwerken met vrijetijdsvoorziening, lees dan meer op Kennisrotonde.nl.

Maatschappelijke organisaties: je samen inzetten voor gelijke kansen

Samenwerken met bepaalde maatschappelijke organisaties kan de kansengelijkheid van leerlingen bevorderen, bijvoorbeeld door taalbevordering of andere extra-curriculaire activiteiten. Op de website van Gelijke Kansen Alliantie staat een overzicht van organisaties die zich hiervoor inzetten en met wie je als school kunt samenwerken.

Ouders: cruciaal voor de aansluiting tussen thuis en school

Een goede samenwerking van de school met ouders of opvoeders is cruciaal, maar niet altijd vanzelfsprekend. De samenwerking wordt moeilijker als gewoontes en culturen thuis en op school niet goed op elkaar aansluiten. Toch is het belangrijk om met alle ouders te werken aan een goede samenwerking. Want als het lukt om meer inzicht en begrip te krijgen voor de cultuur bij het kind thuis, en dat ouders op hun beurt meer inzicht krijgen in de cultuur op school, kun je deze twee werelden beter op elkaar afstemmen. Hierdoor voelt de leerling zich meer thuis op school en draagt dit bij aan diens ontwikkeling.

Lees meer over hoe je kunt werken aan een goede samenwerking met ouders op Hoe werk ik aan partnerschap tussen ouders en school. Ook vind je praktische tips in de Praktijkkaart gelijke kansen (Trimbos-instituut.nl).

Wat werkt in de samenwerking rond kansengelijkheid?

Het is goed om te weten wat werkt in de samenwerking met andere partners en organisaties. Daarom hebben we een aantal stappen op een rijtje gezet op: Succesvol samenwerken aan een maatschappelijke opgave jeugd.

Meer informatie

Praktijkkaart Welbevinden en gelijke kansen (Trimbos-instituut)