Wie zijn belangrijke partners bij integrale gezinshulp?

Wijkteam

Een wijkteam is een groep professionals die werkt in een wijk of gebied. Deze professionals geven hulp aan mensen die ondersteuning nodig hebben vanuit de Wmo, de Jeugdwet en soms de Participatiewet. Ze hebben vaak een signalerende functie in de wijk. Hiervoor werken ze samen met organisatie in de buurt en vrijwilligers. Dit helpt bij het preventief en vroegtijdig signaleren van problemen. Hierdoor kunnen ze de inzet van specialistische hulp verminderen. Wijkteams bestaan uit professionals van verschillende organisaties en disciplines vanuit welzijn, ondersteuning, participatie en zorg. Het wijkteam kent verschillende benamingen, zoals jeugdteam, gebiedsteam, frontlijnteam, buurtteam of wijkteam.

Meer lezen

Lees meer over wijkteams

Onderwijs

Kinderen brengen een groot deel van hun tijd door op school. Een goede samenwerking tussen school, thuis en de wijk heeft een positieve invloed op het welzijn van kinderen. In alle leefgebieden weten mensen hoe het met het kind gaat en kunnen ze samen bespreken wat het nodig heeft. Goed onderwijs speelt een belangrijke rol in de ontwikkeling van een kind. Soms hebben kinderen ondersteuning in het onderwijs en jeugdhulp nodig. Kinderen en ouders kunnen dan samenwerken met school en jeugdhulp. Dat heet een onderwijs-zorgarrangement (oza). Integrale gezinshulp streeft ernaar om de school zoveel mogelijk te betrekken bij de begeleiding van het gezin. Ook als een kind niet thuis woont, is het belangrijk dat het onderwijs kan doorgaan. Dit moet altijd prioriteit krijgen.

Meer lezen

Lees waarom samenwerken met school belangrijk isLees meer over interprofessioneel samenwerken in onderwijs en jeugdhulpLees meer over onderwijs-zorgarrangementenBekijk de publicatie Schoolgericht werken vanuit de jeugdhulpIn de Handreiking gegevensuitwisseling lees je hoe scholen gegevens kunnen uitwisselen met externe partners

Huisarts

Een huisarts is een professional die het gezin levenslang volgt. Daarom is de huisarts een stabiele factor in de hulpverlening. De huisarts is bekend met de voorgeschiedenis van alle gezinsleden. Diegene weet welke hulp er in het verleden is geboden en welke factoren kunnen meespelen in het functioneren van het gezin. De huisarts kan bijvoorbeeld signaleren dat de lichamelijke klachten een gevolg kunnen zijn van het gebrek aan bestaanszekerheid. Daarnaast ziet een huisarts ook wat de invloed is van armoede in het gezin, het volgen van onderwijs, gezonde voeding en veilig werken en wonen op de gezondheid van mensen. Volgens de Jeugdwet is de huisarts bevoegd om te verwijzen naar specialistische hulp. Vaak werkt de huisarts samen met de praktijkondersteuner-ggz en praktijkondersteuner jeugd. Zij kunnen in de praktijk werken of zijn een vast contactpersoon voor de huisarts vanuit het wijkteam.

Meer lezen

Lees hoe je de samenwerking tussen huisarts en wijkteam kunt verbeterenBekijk hoe de huisarts een afweging maakt voor extra ondersteuning voor jeugdMeer over het belang van samenwerking lees je in de Hervormingsagenda jeugd

Jeugdgezondheidszorg

De jeugdgezondheidszorg (JGZ) is zorg voor alle en kinderen en jongeren en hun ouders of opvoeders. De JGZ biedt advies, voorlichting en ondersteuning bij gezond opgroeien en opvoeden. Van -9 maanden tot 18 jaar volgt de JGZ preventief de groei en cognitieve en sociale ontwikkeling. Volgens de Jeugdwet is de jeugdarts bevoegd om te verwijzen naar aanvullende specialistische hulp. Daarnaast voert de JGZ het Rijksvaccinatieprogramma uit.

De JGZ is te vinden onder verschillende namen, zoals Centra voor Jeugd en Gezin (CJG's), Ouder- en Kindcentra en het consultatiebureau in het Gezondheidscentrum, een GGD- of Thuiszorggebouw.

De jeugdartsen en jeugdverpleegkundigen bieden in samenwerking met scholen, kinderopvang, huisartsen, verloskundigen en wijkteams ondersteuning en begeleiding aan ouders, kinderen en jongeren bij het voorkomen en beperken van gezondheids-, gezins- en opvoedingsproblemen.

Meer lezen

Meer informatie en veelgestelde vragen over de JGZAlle JGZ RichtlijnenPreventieve Interventies van het Nederlands Centrum Jeugdgezondheid

Veiligheidspartners

Veiligheid in een gezin en de bescherming van kinderen zijn belangrijk bij integrale gezinshulp. Betrokken professionals moeten de veiligheid blijven controleren en samenwerken om gezinsleden te beschermen. Het is belangrijk om risico's op tijd te signaleren. Zo weet je wat nodig is en kun je de juiste organisaties betrekken. Volgens de Jeugdwet zijn professionals uit jeugdwijkteams, jeugdartsen en huisartsen bevoegd om een indicatie af te geven voor specialistische jeugdhulp.

Samenwerkingsaanpak

Om problemen tijdig te signaleren en te zorgen voor een goede samenwerking, is er een samenwerkingsaanpak voor de bescherming van het kind en het gezin. In deze aanpak staan gezinnen centraal. Ook gaat het over het hele traject van zorg aan kinderen en gezinnen waar verschillende organisaties bij betrokken zijn. De aanpak beschrijft een andere manier van werken tussen gezinnen en professionals, professionals onderling, professionals en hun organisatie, en tussen organisaties onderling en het stelsel. Vanuit een lerende cultuur. Die vermindert bij professionals de angst om fouten te maken en neemt bij ouders het gevoel weg dat over hen wordt beslist.

Meer lezen

Lees met wie een gezin te maken kan krijgen bij zorgen over veiligheidLees hoe je het netwerk van het gezin kunt betrekken in situaties van onveiligheidLees hoe je op verschillende manieren kunt kijken naar veiligheid van kinderen

Volwassenenpsychiatrie (ggz)

Bij veel gezinnen met integrale gezinshulp spelen psychische problemen die van generatie op generatie worden doorgegeven. Ouders kunnen onbewust psychische klachten krijgen van de traumatische ervaringen van hun ouders, grootouders en overgrootouders. Dat beïnvloedt hun manier van opvoeden. Het is daarom belangrijk dat professionals in het jeugddomein en de volwassenen-ggz goed met elkaar samenwerken.

Dat begint bij het signaleren of een volwassene kinderen heeft en hoe het met de kinderen gaat. De kindcheck helpt je hierbij. Als professional in de volwassenen-ggz begrijp je dat de problemen van ouders invloed hebben op hun rol als ouder in de opvoeding. Als je met jeugd werkt, weet je dat de klachten van een ouder de ontwikkeling van kinderen kan beïnvloeden. Het is belangrijk dat je oog hebt voor deze samenhang en voor het feit dat je hierin een gezamenlijke opdracht hebt.

Voorbeeld van goede afstemming

Een voorbeeld van goede afstemming is wanneer een ouder een ggz-behandeling nodig heeft. In dit traject beoordeelt de professional gelijktijdig wat deze ouder nodig heeft om de ouderrol in de opvoeding goed te kunnen vervullen. En hoe kinderen betrokken worden bij de behandeling. Voor kinderen van ouders met psychische problemen of een verslaving is er specifieke hulp, zoals  KOPP-hulp.