De rol van je organisatie bij suïcidepreventie

Suïcidebeleid en -protocol opstellen 

Door het opstellen van een suïcidebeleid geef je preventie van zelfdoding een concrete plek binnen jouw organisatie. Hiermee breng je in kaart wat je organisatie al doet op dit thema, hoe je taken en verantwoordelijkheden verdeelt en hoe je het beleid steeds evalueert.

Gebruik hiervoor de leidraad Suicidepreventie bij jongeren. Zorgorganisaties vinden hierin hoe je binnen je organisatie een suïcidepreventiebeleid en -protocol maakt. De leidraad bevat ook een organisatiescan. Gemeenten vinden hierin tips hoe je de zorg voor jongeren kunt organiseren. Kijk eventueel ook hoe je alle inwoners kunt helpen met bijvoorbeeld een community-aanpak.

Scholen vinden op de website van 113 Zelfmoordpreventie hoe je als school een suïcidebeleid en -protocol kunt opstellen.

Trainingen voor medewerkers  

Zorg dat professionals weten hoe ze jongeren met suïcidale gedachten kunnen helpen. Laat ze daarom een training volgen in het herkennen van suïcidaliteit, bespreken van hun gedachten en hoe ze de juiste hulp inschakelen. Bijvoorbeeld: 

Gratis online basistraining voor iedereenTrainingen voor professionals in de jeugdhulpGatekeeper-trainingen voor het onderwijs en gemeenten

Professionals ondersteunen  

Stel binnen de organisatie voorwaarden op voor het werken met jongeren met zelfmoordgedachten. Zo help je professionals in hun werk. Dat kan op verschillende manieren:

• Besteed aandacht aan het thema suïcidaliteit om een draagvlak te creëren.  
• Stel een aandachtfunctionaris aan: iemand die veel weet van suïcidepreventie en een vraagbaak en voorbeeld kan zijn voor collega's. Diegene kan ook helpen bij het opstellen, implementeren, evalueren en verder ontwikkelen van het beleid voor suïcidepreventie.   
• Zorg voor een lerende omgeving in plaats van alles beoordelen als goed of fout. Een gevoel van falen na een zelfmoord van een jongere staat bij professionals een goede suïcidepreventie in de weg.    
• Geef professionals ruimte voor scholing en het bijhouden van nieuwe ontwikkelingen.
• Zorg voor voldoende mogelijkheden voor doorverwijzing en consultatie via de huisarts.
• Wees duidelijk over wat kan en mag binnen de wetgeving, bijvoorbeeld in verband met de privacy.
• Ga samen met de betrokken netwerkpartners, zoals de wijkteammedewerker, huisarts, ggz en onderwijs om de jongere heen staan en benut waar mogelijk elkaars expertise.

Daarnaast is het goed om te werken aan een cultuur binnen de organisatie waarin tijd, ruimte en steun is voor:

• contact met jongeren  
• emotionele steun en erkenning voor de gevolgen die werken met jongeren met suïcidaliteit heeft 
• emotionele steun voor ouders en het gezin 
• het uitvoeren van suïcidepreventiebeleid
• reflectie door middel van intervisie 
• overleg met directe collega's, andere afdelingen en andere organisaties 
• actief contact houden met de familie van de jongere
• het 'warm' overdragen van een jongere aan een collega
• het op een veilige manier door collega's aangesproken worden. Bijvoorbeeld als je ziet dat een collega zich heel beschermend opstelt ten opzichte van een jongere of te veel beheersende maatregelen wil toepassen.  

Wat is het voordeel van een aandachtfunctionaris?

Suïcidaliteit is een ingewikkeld thema. Daarom is het fijn om een expert op dit gebied in huis te hebben. Een aandachtfunctionaris: 

• werkt bij de organisatie en heeft een extra taak op het gebied van suïcidepreventie  
• is deskundig op het gebied van suïcidaliteit en suïcidepreventie  
• is het centrale aanspreekpunt als het gaat om suïcidaliteit en suïcidepreventie  
• helpt bij het implementeren van het suïcidepreventiebeleid, onder andere door trainingen over suïcidepreventie te organiseren  
• functioneert als rolmodel in het toepassen van het suïcidepreventiebeleid  
• houdt toezicht op het uitvoeren van het beleid en de bijbehorende protocollen  
• verzamelt feedback over het suïcidepreventiebeleid en draagt bij aan de verdere ontwikkeling ervan  
• onderhoudt contacten met aandachtfunctionarissen bij andere organisaties  
• ondersteunt bij evaluaties over suïcidaal gedrag  
• ziet erop toe dat het eigen suïcidepreventiebeleid tenminste elke twee jaar geëvalueerd en geactualiseerd wordt.   

Meer informatie 

113 Academy: Voorlichting, workshops en trainingen (113.nl)Suïcidepreventie jongeren (Kenniscentrum-kjp.nl)Handreiking suïcidepreventie bij jongeren met persisterende suïcidaliteit (113.nl)

De inhoud van deze pagina is tot stand gekomen in samenwerking met 113 Zelfmoordpreventie en Kenniscentrum Kinder- en Jeugdpsychiatrie.