Vrijetijdsbesteding op topniveau

Veel kinderen beginnen met een hobby of vrijetijdsbesteding omdat ze er plezier aan beleven. Misschien merk je na een tijdje dat je kind er talent voor heeft en er beter in is dan leeftijdsgenoten. Je kind kan daardoor bijvoorbeeld mee gaan doen op een hoger niveau. Wat is voor jou als ouder belangrijk om te weten en in de gaten te houden als je kind een hobby op topniveau gaat uitvoeren? Op deze pagina bespreken we een aantal aandachtspunten.

Voor een kind kan het superfijn zijn te merken ergens goed in te zijn, en daar door de omgeving in te worden gesteund en aangemoedigd. Maar er zijn valkuilen waardoor het kan omslaan in iets negatiefs. Het is belangrijk om je daar bewust van te zijn. Denk bijvoorbeeld aan prestatiedruk en het risico dat de vrijetijdsbesteding niet meer zorgt voor ontspanning, maar een verplichting wordt. 

Prestatiedruk

Jongeren in Nederland geven over het algemeen aan steeds meer druk te ervaren om te moeten presteren. Bijvoorbeeld als het gaat om schoolprestaties of het opbouwen van een cv. Maar deze druk om ergens heel goed in te zijn kan ook ervaren worden bij het beoefenen van een hobby op topniveau.

Voor ouders is het daarom belangrijk bewust te zijn van de mate waarin hun kind druk ervaart om te presteren in het beoefenen van de hobby. Dit klinkt heel simpel, maar is soms makkelijker gezegd dan gedaan. Ieder kind is anders, en er is dus ook geen vast antwoord op de vraag waar voor kinderen het kantelpunt ligt waarop iets leuks overgaat in druk en verplichting. Door op signalen te letten en met je kind te praten over de druk en het plezier die hij of zij ervaart, kun je je kind hierin ondersteunen.

Je kunt je kind de volgende vragen stellen en hier het gesprek over voeren:

  • Wat vind je leuk aan de sport die je doet? Of wat is er leuk aan het instrument dat je speelt of aan een andere hobby die je uitoefent? 
  • Wat vind je er minder leuk aan? Zou je iets willen veranderen?
  • Wat zorgt voor plezier als je sport of muziek speelt of een andere hobby uitoefent? En waardoor voelt het misschien minder als ontspanning?

Daarnaast is het goed om na te gaan welke invloed jouw houding als ouder heeft op de druk die je kind ervaart. Praat daar ook met je kind over. Wat vindt je kind van de manier waarop jij meeleeft? Vindt je kind het fijn als je fanatiek aanmoedigt? Of juist niet? Meer tips vind je op de pagina Omgaan met prestatiedruk.

Balans

Wanneer je kind een hobby op topniveau beoefent, is daar vaak veel tijd mee gemoeid. Zeker wanneer er bijvoorbeeld ook veel voor gereisd moet worden en dit gecombineerd moet worden met huiswerk. Er blijft dan soms weinig tijd over die je kind helemaal zelf kan invullen.

Zolang je kind ergens ontspanning en plezier uit haalt, is er geen enkel probleem. Maar het is goed om stil te staan bij de balans tussen ingevulde vrije tijd, en vrij in te vullen vrije tijd. Meer informatie daarover vind je op de pagina Balans tussen wat je kind wil doen en moet doen. Je kunt die pagina samen met je kind bekijken of er samen over in gesprek gaan.  

Ook de levensfase van je kind speelt een rol in deze balans. Tijdens de puberteit gaan jongeren meer waarde hechten aan hun sociale contacten met leeftijdsgenoten. Dat is normaal, maar kan wel voor spanning zorgen als ze een hobby op topniveau beoefenen.

Bram van den Berg