Hoe breng ik samen met het gezin het sociale netwerk in kaart?

Samen het netwerk verkennen

Om meer te weten te komen over het sociale netwerk van een gezin, kun je de volgende vragen stellen:

• Wie zijn er belangrijk voor jou of jullie?
• Wie vinden het belangrijk dat het goed gaat met jullie?
• Wie ken je allemaal? Gebruik daarvoor bijvoorbeeld een genogram, een ecogram of dit kaartspel van de Regionale Kenniswerkplaats Noord Holland.
• En wat kan sociale steun jou bieden?

Op deze manier kun je met gezinnen bespreken hoe ze hun sociale contacten waarderen en hoe tevreden ze zijn over hun netwerk. Naast het benutten van de steun vanuit het netwerk gaat het ook om het in kaart brengen van de kwaliteit en de wensen voor eventuele verbeteringen. Je hebt ook oog voor wat het gezin kan betekenen voor anderen. Dit bevordert het gevoel van eigenwaarde.

Steun vragen

Vaak vinden ouders, kinderen en jongeren het lastig om steun te vragen. Maar uit onderzoek weten we dat het overgrote deel van de mensen aan wie steun wordt gevraagd, daar positief op reageert. Dat kunnen ook mensen zijn met wie het gezin al lange tijd geen contact mee heeft gehad. Zij voelen zich dan nog wel verbonden met het gezin.

Als je niet naar het netwerk mag vragen

Sommige gezinnen gooien de deur dicht als je vraagt naar hun netwerk. Vraag je dan af wat er aan de hand is. Waarom willen ze dit niet? Spelen schaamte, schuld of het gevoel van falen een rol? Zijn er trauma's?

Als gezinnen weigeren vragen over hun sociaal netwerk te beantwoorden is dit een handig hulpmiddel: het waarde-interview in bijlage I uit de handreiking voor het versterken van sociale steun van de Regionale Kenniswerkplaats Noord-Holland.

Als een gezin geen sociaal netwerk heeft

Gezinnen in kwetsbare omstandigheden hebben vaak een beperkt netwerk. Of ze zeggen dat ze geen netwerk hebben. Laat het daar dan niet bij. Vraag wie er belangrijk voor hen zijn buiten de eigen gezinsleden. Vaak kunnen zij dan toch meerdere mensen noemen.