Wouter: 'Pesten komt overal voor'

Al veertien jaar werkt Wouter (37) als jongerenwerker in verschillende gemeentes. Op dit moment werkt hij in de Krimpenerwaard en in Wassenaar. Zo werkt hij onder andere mee aan preventielessen op scholen, individuele coaching, buurtsportactiviteiten en het onderhouden van contacten met jongeren op straat. Samen met collega's ervaart hij dat pesten overal voorkomt: op scholen, in de wijk en op sportvelden. 'Als jongerenwerkers zien wij jongeren in veel verschillende situaties, zo hebben we een redelijk compleet plaatje.'

Waar een groep niet veilig is, wordt er snel iemand uitgepakt als zondebok.

Samenwerken

Als je grip wil krijgen op jongeren dan moet je volgens Wouter dáár zijn waar de jongeren aanwezig zijn. Om pestgedrag tegen te gaan werkt hij daarom nauw samen met verschillende samenwerkingspartners. Zo is hij veel aanwezig op scholen en houdt hij korte lijntjes met de wijkagent. 'Die samenwerking is verschrikkelijk belangrijk. Als we geen contact hebben met een wijkagent of een mentor op school, dan missen wij belangrijke informatie. Door een keer les te geven op een school of op de koffie te gaan bij de wijkagent ontstaat er een kort lijntje.' Gezamenlijk bekijken ze een pestsituatie vanuit verschillende kanten, waardoor ze pestsituaties veel beter in kaart kunnen brengen en sneller kunnen aanpakken. 'Ik vind het daarom erg belangrijk om in dat contact te investeren', vertelt Wouter.

foto van jongerenwerker Wouter

Voorzichtig zijn

Slachtoffers van pesten zitten in een ontzettend kwetsbare situatie. Wouter vindt het daarom belangrijk om hier rekening mee te houden wanneer ze van een wijkagent of leraar horen over een pestsituatie. 'Voordat we van alles in gang zetten en bijvoorbeeld groepsbijeenkomsten gaan organiseren om over pesten te praten, sta ik eerst stil bij de impact die dit zal hebben op het slachtoffer. Wat is er precies aan de hand en hoe kan ik zorgen dat het niet erger wordt? Wat altijd nodig is om niet voorbij te gaan aan het slachtoffer en samen te kijken hoe ze zelf eigenaar kunnen worden van de oplossing.'

Focus niet teveel op weerbaarheid

Zelf eigenaar worden van de oplossing betekent niet meteen dat een jongere moet werken aan de weerbaarheid. 'Je zegt dan eigenlijk indirect dat die persoon het pesten aan zichzelf te danken heeft. En dat ze het zelf kunnen oplossen. Dat is heel vaak niet zo. Waar een groep niet veilig is, wordt er snel iemand uitgepakt als zondebok. Dan kunnen we wel weerbaarheidstrainingen geven, maar als die jongere vervolgens nog steeds wordt gepest voelt dat voor de jongere zelf als een extra faalmoment.'

Eigenwaarde

Liever zet Wouter zich eerst in op het ontwikkelen van een positieve eigenwaarde. 'Als je leert wat je waard bent sta je steviger in je schoenen. Talentontwikkeling is daar een belangrijk onderdeel van. Samen met jongeren organiseren we daarom dingen die ze leuk vinden. Of het nou het maken van een podcast is, het organiseren van voetbaltoernooi, knutselen, dansen of zingen.' 

Tips van Wouter

  • Pestgedrag ontdekken vraagt een actieve houding. Ga in gesprek met scholen, sportverenigingen en wijkagenten om te achterhalen wat er speelt. Vaak suddert het onder het oppervlak en kan iets heel lang doorgaan. Als je écht kijkt en het gesprek aangaat met samenwerkingspartners én jongeren zul je dingen sneller ontdekken. Heb daar aandacht voor.
  • Tegenwoordig is het erg belangrijk om online aanwezig te zijn als jongerenwerker. Voor jongeren die zich niet goed durven uit te spreken in de groep is Instagram een fantastisch middel. Een privébericht is snel gestuurd. Zo komen we er vaak nog beter achter wat er speelt in een groep.
Foto Mirella van den Burg

Mirella van den Burg, MSc

adviseur onderwijs en veiligheid