Ontmoeting: sociaal en cultureel kapitaal

Kapitaal in de pedagogische basis

Kapitaal in de pedagogische basis betekent alles wat mensen uit hun omgeving aan ondersteuning en hulp kunnen gebruiken. Er zijn twee soorten: sociaal kapitaal en cultureel kapitaal.

Sociaal kapitaal

De sociale contacten en relaties die mensen in hun omgeving hebben, noemen we sociaal kapitaal. Dit zijn relaties waaruit ze steun kunnen halen en waarin ze steun kunnen bieden. Dit ondersteunt personen, maar ook gemeenschappen, zoals een woonwijk. Er zijn verschillende vormen van sociaal kapitaal, lees er meer over op de pagina Vormen van sociaal kapitaal in de pedagogische basis. 

Cultureel kapitaal

Groepen mensen die samenleven, bijvoorbeeld in een stad of provincie, delen een aantal dezelfde dingen. Dat noemen we cultuur. Dit kan gaan over dat je weet hoe de taal in elkaar zit, hoe je je gedraagt bij anderen thuis, of wat je wel en niet mooi vindt. Opvoeders geven dit mee aan kinderen.

Uit cultuur komen veel dingen die mensen belangrijk vinden in hun leven, en waar ze in hun vrije tijd graag mee bezig zijn. Dit doen ze op plekken zoals bibliotheken, sportclubs en vrijwilligersverenigingen. Dit soort plekken noemen we cultureel kapitaal.

Manieren waarop cultureel kapitaal de ontwikkeling en het opvoeden kan ondersteunen zijn bijvoorbeeld:

• een kind dat de bibliotheek bezoekt en in aanraking komt met boeken en lezen. Dit helpt om de lessen op school beter te volgen.
• een ouder die een club vrijwilligers vindt om bij aan de slag te gaan. Als 'buurtvader' is hij een vast gezicht in de wijk, wat het een fijnere en veiligere plek maakt voor kinderen om te spelen.
• een hulpverlener die het dialect van de streek verstaat en zo beter contact kan maken met mensen die voor advies komen.

De kracht van ontmoeten

Door gebruik te maken van cultureel kapitaal kunnen mensen makkelijker anderen ontmoeten. Cultuur hoort namelijk vaak bij bepaalde plekken en organisaties waar veel mensen samenkomen. Het zorgt voor verbinding tussen allerlei verschillende mensen. Dit soort plekken bieden ons de kans om je verder te ontwikkelen, want door anderen te ontmoeten wordt onze wereld groter en rijker:

• we maken contact met mensen die we nog niet kennen.
• we leren nieuwe dingen die we nog niet konden.
• we zien beter wat er allemaal om ons heen is om te doen.

In relatie tot anderen vinden en geven we ondersteuning. Contact met verschillende mensen uit allerlei groepen helpt kinderen en jongeren te ontdekken wie zij zijn. En het helpt opvoeders om hun kinderen genoeg te bieden om mee te kunnen doen in de samenleving.

Bekijk voor meer informatie ook de uitleg over het model van Bronfenbrenner.