Regie in de samenwerking in het jeugddomein

Wie voert de regie?

In het jeugdveld werken organisaties en professionals die betrokken zijn bij het leven van kinderen, jongeren en gezinnen. Zij werken in verschillende domeinen zoals het onderwijs, de kinderopvang, de jeugdgezondheidszorg en de jeugdzorg. Om tot betere resultaten te komen, is samenwerking vanuit verschillende domeinen nodig. Er is vaak geen sprake van één formele regisseur. Maar wie brengt dan de samenwerking op gang? Ofwel, wie voert de regie over het netwerk van betrokken partners?

Wat is netwerkregie?

Bij netwerkregie gaat het om het om het op gang brengen van de samenwerking tussen partijen die zich verantwoordelijk voelen voor het behalen van een gezamenlijke ambitie. Netwerkregie betekent het sturen, door middel van afstemming en samenwerking, richting een bepaald resultaat. In de praktijk blijkt dat het lastig om de samenwerking tussen verschillende werelden van bijvoorbeeld onderwijs, kinderopvang, jeugdhulp en het gemeentelijke sociaal domein op gang te brengen. Dit komt omdat er sprake is van verschillende professionele werelden, systemen, belangen en bekostigingsvormen.

Netwerkregie is afhankelijk van de inzet van mensen en de kracht van relationele netwerken. Een netwerkregisseur neemt vanuit gedrevenheid en positie een initiatief en zoekt daar geestverwanten en medestanders bij van andere organisaties. Zo ontstaat een netwerk tussen organisaties met een bindingskracht, waar de gemeente vaak onderdeel van is. De samenwerking start vaak met informeel contact, vanuit lokale urgentie en op kleine schaal. Na verloop van tijd wordt dit dan geformaliseerd, bijvoorbeeld een regiegroep waar ook bestuurders in zitten.

Wat doet een netwerkregisseur?

De rol van netwerkregisseur is vaak een informele functie. Regisseren is sturen zonder macht. Je kunt niet anderen dwingen om iets te doen. Maar een goede regisseur weet wat nodig is om partners met uiteenlopende individuele belangen te verbinden aan het gezamenlijke belang. Een netwerkregisseur durft alle belangen op tafel te leggen en gaat conflicten niet uit de weg. De netwerkregisseur is niet verantwoordelijk voor de hele samenwerking, dat zijn de partijen samen, maar wel voor de kwaliteit van de samenwerking.  

Het kan gebeuren dat andere partijen te afwachtend zijn over het verloop en de uitkomsten van de samenwerking. Daar neemt de energie af en kijkt iedereen naar de regisseur: die zou het toch 'regelen'? In zo'n situatie moet de regisseur de stagnerende samenwerking als probleem terugleggen bij alle partners.

Kernrollen van een netwerkregisseur

Een netwerkregisseur heeft grofweg vier kernrollen. Deze kunnen door één persoon worden vervuld, maar ook door meerdere mensen vanuit verschillende organisaties: 

Ontwerper

Iemand die 'ziet' waar samenwerking iets kan opleveren voor kinderen en gezinnen en die deze visie met een paar anderen verspreidt.

Kwartiermaker

Dit is een soort teamleider. Niet binnen één organisatie maar tussen organisaties. Deze heeft de taak om geduldig te bouwen aan een samenwerkingsmodel en een team dat verantwoordelijkheid neemt.

Verbinder

Iemand die partners bijeenbrengt en een prettig samenwerkingsklimaat schept en zorgt voor plezier in het samenwerken.

Dirigent

Iemand die het netwerk naar buiten toe een identiteit en smoel geeft, en toewerkt naar consensus, ook bestuurlijk.  

Hoe is de regie op dit moment in jouw gemeente ingevuld? Doe de zelfscan en ontdek wat nodig is om succesvol regie te voeren. 

Meer informatie

Samenwerken aan jeugdvraagstukken (Nji.nl)Interprofessioneel samenwerken in onderwijs en jeugdhulp (Nji.nl)