Kosteneffectiviteit

Wanneer is iets kosteneffectief?

Om de kosteneffectiviteit te bepalen van een nieuwe interventie ten opzichte van een andere interventie of de gebruikelijke zorg kijken we naar zowel de kosten als de effecten van beide. Die worden grafisch tegen elkaar afgezet in een kosteneffectiviteitsvlak.

Er zijn vier mogelijke uitkomsten:

1. De kosten van de nieuwe interventie zijn hoger en de effecten kleiner dan die van de bestaande interventie. De nieuwe interventie is niet kosteneffectief.
2. De kosten van de nieuwe interventie zijn hoger, maar de effecten zijn ook groter. Dit is een twijfelgeval. Er is een nadere berekening nodig om te bepalen welke interventie het meest kosteneffectief is.
3. De kosten van de nieuwe interventie zijn lager en de effecten zijn kleiner. Ook dit is een twijfelgeval. Er is een nadere berekening nodig om te bepalen welke interventie het meest kosteneffectief is.
4. De kosten van de nieuwe interventie zijn lager en de effecten groter dan die van de bestaande interventie. De nieuwe interventie is kosteneffectief.

In het geval van uitkomsten 1 en 4 is het duidelijk wat de beslissing is. Bij de uitkomsten 2 en 3 wordt het lastiger. De vraag is dan wat de Nederlandse samenleving bereid is meer te betalen voor extra effect, of hoeveel minder effect de samenleving acceptabel vindt als daarmee ook de kosten dalen.

Beschikbare kennis over kosten en effecten

In 2016 hebben de Universiteit Maastricht en het Nederlands Jeugdinstituut samen het eerste systematische literatuuronderzoek uitgevoerd naar wetenschappelijke studies naar de kosteneffectiviteit in het jeugddomein. Van de achttien interventies met een volledig afgeronde economische evaluatie blijken er tien kosteneffectief.

De beschikbare kennis en lopende studies op het gebied van kosteneffectiviteit van jeugdinterventies zijn beperkt en versnipperd, blijkt uit dit literatuuronderzoek. Zeker in vergelijking met het Nederlandse onderzoek naar de effectiviteit van jeugdinterventies. Kennis over de kosteneffectiviteit van interventies is nodig voor een goed inkoopbeleid. Daarom pleiten de onderzoekers in hun rapport Welke jeugdinterventies in Nederland zijn kosteneffectief? voor meer economische evaluatiestudies.