Op alle scholen in de regio Midden-Limburg lopen vaste jeugd- en gezinswerkers van het Centrum voor Jeugd en Gezin (CJG) rond. Zij denken mee met docenten, geven voorlichting aan ouders en leerlingen, sluiten aan bij gesprekken met ouders en leerlingen, en geven individuele ondersteuning aan leerlingen en gezinnen. Zij zijn gemakkelijk benaderbaar en kunnen hierdoor snel en preventief handelen, zowel voor individuele kinderen en jongeren als op collectief niveau.
Doelen
De inzet van de jeugd- en gezinswerkers op de scholen heeft een aantal doelen:
- werken aan collectieve preventie voor kinderen, jongeren en gezinnen
- vroegsignalering: door bij kleine vragen en zorgen het CJG in te schakelen, kunnen grote problemen voorkomen worden
- een vraagbaak zijn voor docenten
- een spilfunctie vervullen naar externe partijen buiten de school
Doelgroep
- jeugdigen en ouders
- docenten en andere onderwijsprofessionals
Aanpak
Aanleiding
De regio Midden-Limburg bestaat uit zeven gemeenten en heeft één Centrum voor Jeugd en Gezin, met in iedere gemeente een eigen locatie en gemeenteteam. Het CJG biedt vrij toegankelijke jeugdhulp, en legt zoveel mogelijk de verbinding met het onderwijs, de kinderopvang, huisartsen en verenigingen.
Opzet
Alle scholen in het primair en voortgezet onderwijs (inclusief speciaal en voortgezet speciaal onderwijs) hebben een vaste contactpersoon vanuit het CJG. Deze jeugd- en gezinswerkers zijn in dienst van het CJG. Zij hebben niet een vast aantal uren per school, maar zijn daar aanwezig zoveel als nodig is. De jeugd- en gezinswerkers werken vraaggericht en kijken goed naar de thema's die spelen op de school. Ze sluiten aan bij overleggen waar leerlingen worden besproken, zoveel mogelijk met ouders en leerlingen erbij. Ze zijn veel aanwezig op school en daardoor gemakkelijk bereikbaar en benaderbaar voor docenten en leerlingen. Daarnaast komen ze veel bij gezinnen thuis.
Betrokken partijen
- Centrum voor Jeugd en Gezin Midden-Limburg
- gemeenten Echt-Susteren, Leudal, Maasgouw, Nederweert, Roerdalen, Roermond en Weert
- scholen in primair en voortgezet onderwijs
Randvoorwaarden
Implementatie
Het is belangrijk dat de jeugd- en gezinswerkers laagdrempelig zijn voor zowel leerlingen en ouders als docenten en een natuurlijk onderdeel van de school vormen. Daarom zijn ze veel aanwezig op de scholen. Zo verzorgen ze bij studiedagen voor docenten onderdelen van het programma, zoals over het voeren van een gesprek met ouders. Ook zijn ze vaak aanwezig bij de aanmeldavond, als nieuwe leerlingen voor het eerst op school komen. Hierdoor kent de jeugd- en gezinswerker de structuur en cultuur van de school, wat de samenwerking ten goede komt.
Financiën
Het Centrum voor Jeugd en Gezin Midden-Limburg, en daarmee ook de inzet van de jeugd- en gezinswerkers op de scholen, wordt gefinancierd door de zeven Midden-Limburgse gemeenten.
Deskundigheid
Laagdrempelig zijn kan ertoe leiden dat een school te snel hulp van de jeugd- en gezinswerker inschakelt. Kernvraag is: waar stopt onderwijs en begint jeugdhulp? De jeugd- en gezinswerker en de professionals binnen school bespreken dit open met elkaar waarbij ook kritische vragen worden gesteld. Ook over de uitwisseling van informatie en het beschermen van privacy vinden open gesprekken plaats.
Bestuurlijk draagvlak
In de voorbereiding op de invoering van de Jeugdwet hebben de Midden-Limburgse gemeenten intensief overleg gevoerd met onderwijsbesturen en jeugdhulporganisaties. Vanuit daar is geëxperimenteerd met een nieuwe manier van werken, in de vorm van pilots op verschillende scholen. Dit werd als zeer succesvol ervaren. Bij de invoering van de Jeugdwet is deze manier van werken geïmplementeerd op alle scholen. De gemeenten hebben de keuze gemaakt voor dit model.
Evaluatie
Opzet evaluatie
In een brede evaluatie van de werking van het Centrum voor Jeugd en Gezin is naar voren gekomen dat op alle scholen de verbinding is gerealiseerd. Er is geconstateerd dat er verschillen zijn in de mate van inzet van jeugd- en gezinswerkers in de school. Jaarlijks wordt per school geëvalueerd hoe de samenwerking verloopt en waar verbeterpunten liggen. Er worden jaarlijks doelen gesteld om aan te werken, zowel voor de school als het CJG. Er zit een stijging in het aantal aanmeldingen vanuit scholen bij het CJG. Het effect van preventie en vroegsignalering op de scholen zal, naar verwachting, op langere termijn zichtbaar worden.
Succesfactor
- De jeugd- en gezinswerkers zijn snel en gemakkelijk benaderbaar voor jongeren en ouders.
- De jeugd- en gezinswerkers zijn snel en gemakkelijk benaderbaar voor docenten.
- De jeugd- en gezinswerkers worden vroegtijdig betrokken bij signalen of zorgen, en kunnen daardoor snel en preventief handelen.
- Omdat de jeugd- en gezinswerkers geen vast aantal uren per school hebben, kunnen ze zoveel als nodig is op de scholen aanwezig zijn.
- Docenten worden vaardiger (bijvoorbeeld in gespreksvoering) door de ondersteuning van de jeugd- en gezinswerkers.
Contactgegevens
Tanja van Duuren
Stafmedewerker preventie & communicatie Centrum voor Jeugd en Gezin Midden-Limburg
E-mail: tanja.vanduuren@cjgml.nl
Website: http://amwml-cjgml.nl
