Samengesteld gezin: samen bouwen aan een nieuw thuis

Samengestelde gezinnen komen steeds vaker voor, maar het samenvoegen van twee gezinnen is niet altijd eenvoudig. Hoe maak je een succes van je nieuwe gezin? Sandra (47) en Hans (52) vormen inmiddels zo'n twee jaar een samengesteld gezin, samen met hun drie kinderen uit vorige relaties. Ondanks verschillende uitdagingen wisten ze een liefdevolle thuisomgeving te creëren. Lees hier hoe ze dat hebben gedaan.

Ik geloofde dat samenwonen een stabiele basis zou bieden voor ons nieuwe gezin.

Een nieuw begin

Het was tijdens de coronapandemie dat Sandra en Hans, tijdens één van hun vele wandelingen, een huis te koop zagen staan in de woonplaats van Hans. Bij het zien van het huis dachten ze maar één ding: dit is wat we zoeken! Sandra legt uit: 'In het begin zagen wij elkaar alleen 's avonds en in het weekend. We woonden 20 km bij elkaar vandaan, waardoor het soms best een gepuzzel was om onze gezinnen bij elkaar te brengen en samen dingen te ondernemen.'

Uiteindelijk besloten ze om samen te gaan wonen, met hun kinderen uit eerdere relaties. Een nieuw begin, een plek om samen oud te worden en een praktische oplossing voor al het gepuzzel, volgens Sandra. 'De kinderen zaten toen allemaal nog op de basisschool. Als je wilt dat ze elkaar beter leren kennen, dan is die leeftijdsfase een mooi moment.'

Een stabiele basis voor het gezin

Voor Sandra was het een flinke omslag. Zij zag in vergelijking met Hans best een aantal belemmeringen. 'Het leven van mijn zoon Tim (15) bevond zich 20 km verderop van de nieuwe woning. Waar zijn vader woont, waar hij naar school gaat, waar hij sport en al zijn vrienden heeft. Hans' kinderen bleven daarentegen in dezelfde plaats wonen. Maar ik geloofde dat samenwonen een stabiele basis zou bieden voor ons nieuwe gezin.'

Hans vertelt dat ze er bewust voor kozen om hun kinderen niet te betrekken bij de beslissing om samen te gaan wonen. 'Het is een keuze die door volwassenen wordt genomen. Mijn dochter, Sophie (13), was in eerste instantie wat verdrietig omdat ze net een nieuwe kamer had in het oude huis. Ook mijn zoon Sem (14) was niet meteen enthousiast. Maar door de kinderen al vroeg bij het nieuwe huis te betrekken, begonnen ze al snel uit te kijken naar de verhuizing.'

Voorbereiden op de veranderingen

Sandra en Hans geloven dat het kopen van de nieuwe woning heeft bijgedragen aan hun succesverhaal. 'We hebben de kinderen individueel op de hoogte gebracht en meegenomen naar het nieuwe huis voordat we er gingen wonen. Dit gaf ze de kans om vragen te stellen en eventuele zorgen te uiten. Het gaf de kinderen de kans om zich voor te bereiden op de veranderingen en het huis te zien als een gezamenlijke plek die we met elkaar zouden opbouwen', vertelt Sandra.

Het feit dat we samenwerkten aan het opbouwen van ons nieuwe thuis creëerde een gevoel van gedeelde verantwoordelijkheid en betrokkenheid.

Hoewel de kinderen verschillend reageerden op de verhuizing, zijn ze er uiteindelijk allemaal goed mee omgegaan. 'We gaven de kinderen zoveel mogelijk inspraak door ze hun eigen kamer te laten kiezen', zegt Hans. 'Het feit dat we samenwerkten aan het opbouwen van ons nieuwe thuis, creëerde een gevoel van gedeelde verantwoordelijkheid en betrokkenheid.' Zo maakten ze gezamenlijk een nieuwe start in een huis dat voor en van iedereen is.

De uitdagingen van een samengesteld gezin

Natuurlijk bracht het samenvoegen van twee huishoudens ook flink wat uitdagingen met zich mee. Het creëren van gezamenlijke rituelen, zoals samen uitgebreid ontbijten op zondagochtend, hielp volgens Sandra en Hans bij het opbouwen van een gevoel van eenheid binnen het nieuwe gezin. Sandra: 'Je brengt twee verschillende gezinnen samen, met verschillende gewoonten. Dit betekent dat je als samengesteld gezin goed met elkaar moet praten over verwachtingen en samen nieuwe gebruiken moet ontwikkelen om stabiliteit en veiligheid te bieden.'

Als samengesteld gezin combineer je twee verledens die ineens worden samengevoegd. Dat vraagt om goede afstemming en regelmatige aanpassingen.

Hans voegt eraan toe: 'Als samengesteld gezin combineer je twee verledens die ineens worden samengevoegd. Dat vraagt om goede afstemming en regelmatige aanpassingen. Hoe spreek je elkaars kinderen aan op bepaalde zaken? Wat is gepast en wat niet? We hebben hier als volwassenen over gesproken en afspraken gemaakt, maar het is niet altijd eenvoudig richting de kinderen.'

Bovendien vraagt het heen en weer reizen tussen het samengestelde gezin en de ex-partner veel van de kinderen. Sandra benadrukt het belang van begrip van ouders. 'Het vraagt om heel wat aanpassingsvermogen van een kind. Ook bij zijn vader heeft Tim een bonusouder en bonusbroers en zussen, waar hij aan moest wennen. Daar gelden weer andere regels in huis. Als ouder moet je inzien dat jij hebt gekozen voor deze situatie en is het belangrijk om de kinderen goed te begeleiden en te luisteren naar hun behoeften.'

Wat verbindt een samengesteld gezin

Na de verhuizing vroegen Sandra en Hans aan de kinderen wat ze nodig hadden om zich prettig te voelen in het nieuwe huis. 'Alle drie zeiden ze meteen "een hondje". We hebben dat niet direct gedaan omdat er al genoeg veranderingen gaande waren, vertelt Sandra. 'Maar we vonden het wel een goed idee.' Dus beloofden Sandra en Hans aan de kinderen dat ze een jaar later een puppy in huis zouden nemen, en die afspraak zijn ze nagekomen.

'Als je het hebt over wat een samengesteld gezin nou verbindt,' vervolgt Sandra. 'Voor ons geldt dan echt wel die hond. Die brengt plezier, liefde, gezelligheid en is van ons allemaal. Maar ook een nieuw huis, een huis van ons alle vijf waar we ons allen thuis voelen en dat geen verleden heeft voor een van ons allen.'

Het is belangrijk om leuke momenten te beleven waarmee je als nieuw gezin met elkaar mooie herinneringen creëert.

Volgens Hans is het daarnaast belangrijk om veel leuke momenten te creëren met het nieuwe gezin 'We proberen voor ieder wat wils te bedenken. Van vissen tot spelen bij Jumpsquare, maar ook het bezoek aan een stad, waarbij er geshopt wordt of wat cultureels gedaan wordt. Allemaal belevenissen waarmee je als nieuw gezin met elkaar mooie herinneringen creëert'.

Tips van Sandra en Hans voor andere ouders

  • Lees boeken over samengestelde gezinnen zoals 'De mijne zijn de liefste' van Magda Hengst. Zo krijg je inzicht in de dynamiek en uitdagingen van een samengesteld gezin.
  • Check regelmatig in bij de kinderen en blijf open staan voor hun behoeften en zorgen.
  • Blijf activiteiten doen met je eigen kinderen om hen centraal te stellen in het gezin. Niet alles hoeft met het nieuwe gezin samen.
  • Zet de kinderen op de eerste plaats en creëer een omgeving waarin ze zich gewaardeerd en geliefd voelen. Wees bereid om je aan te passen en bied structuur. Zij zijn niet degene die verliefd zijn geworden maar hebben te dealen met de nieuwe situatie.
  • Heb respect voor individuele behoeften van elk kind, zoals activiteiten met vrienden buiten het nieuwe gezin.
  • Praat met andere mensen die al een samengesteld gezin vormen en leer van hen.
  • Geef het de tijd en forceer niets om iets te creëren wat je zelf voor ogen hebt.

Tip van de kinderen van Sandra en Hans 

  • Zorg dat je elkaar eerst beter leert kennen, vaker dingen met elkaar doet en goed kijkt of er een klik is tussen de kinderen, maar ook met de andere volwassene. Als dat er niet is, moet je niet gaan samenwonen.