Weinig houvast aan richtlijnen en protocollen alleen

Richtlijnen en protocollen bieden kennis en kunde op een bepaald thema. Ze wijzen ze je op zaken waar je aan kunt denken en op kunt letten bij het bieden van hulp. Het zijn geen kookboeken, maar hulpmiddelen. Je moet steeds zelf blijven nadenken en afwegingen blijven maken. Juist in complexe situaties ervaar je vaak onzekerheid en onveiligheid. Dan zou de verleiding kunnen ontstaan om richtlijnen en protocollen als kookboek te gaan gebruiken. Maar ook in complexe situaties is het belangrijk dat niet te doen. Dat kan namelijk averechts werken. Dat kan spannend zijn, omdat je dan voor je gevoel weinig houvast hebt. 

Welk houvast is er wel?

In stagnerende situaties vind je houvast door samen te leren en te werken. Door dichtbij de vragen uit de praktijk en dichtbij jouw eigen vakmanschap te blijven. Door vertrouwen te hebben in je eigen professionele afweging. En door samen in het jeugdveld beter te worden in het werken in stagnerende situaties. Daardoor krijg je meer zicht op de behoeften van kinderen, jongeren en gezinnen in die situaties. Verderop op deze pagina vind je reflectievragen die je daarbij kunnen helpen.

Misschien weet het gezin wel waar het behoefte aan heeft en zien jij en de andere professionals dat ook zo, maar wijkt dat af van de kaders en het beschikbare behandelaanbod. Het kan ook zijn dat jij en andere professionals het gevoel hebben dat jullie moeten vertrouwen op jullie eigen professionele ervaring, in plaats van op elkaar. Dan is het belangrijk dat je je hierin gesteund voelt door collega's en je leidinggevende of bestuurder, en dat zij achter jouw afwegingen staan. Bespreek dit daarom altijd met je collega's en je leidinggevende of bestuurder.

Reflectievragen

Ervaar je een spanningsveld tussen 'de dingen goed doen' en 'de goede dingen doen'? Stel jezelf dan bijvoorbeeld de volgende vragen:

• Waar voel jij je van nature het meest comfortabel bij? Dingen goed doen? Of de goede dingen doen? Waarom?
• Hoe voelt het om een beetje naar de ene of de andere kant te bewegen? Wat zou je dan doen of laten?
• Wat maakt dat je het durft om van geldende werkprocessen af te wijken? Waar haal je dan jouw houvast uit?
• Wie bepaalt wat 'de goede dingen' zijn?

Lees meer over dit spanningsveld en andere reflectievragen in de bijlage van Samen bereiken wat niemand alleen lukt.

'Heb lef en durf te dromen'

Bekijk de video Coalitie naar Thuis van een congresbijdrage aan de Voor de Jeugd Dag. Sandra, gedragswetenschapper bij Levvel, en Silvana, die werkt bij Jeugdbescherming Amsterdam, vertellen hoe zij samen leren in individuele casuïstiek. Zij beschrijven een situatie waarin zij samen met Dominique en haar vader zijn gaan dromen en zo behoeften in kaart hebben gebracht. Het realiseren hiervan bleek echter vrij lastig, omdat het niet paste in de protocollen en kaders. Door ieders kennis te benutten en te denken in mogelijkheden, is het uiteindelijk gelukt om dit te realiseren. Hiervan zegt Silvana: 'Heb lef en durf te dromen'.

Lees een interview van Silvana, Jeugdbescherming Amsterdam, over hoe zij in de Coalitie naar Thuis werken aan een duurzaam perspectief voor kinderen en gezinnen. Zij zegt hierover: 'Het zou ieders aanpak moeten zijn om te denken en te handelen vanuit wat een kind nodig heeft en wat er moet gebeuren om dat voor elkaar te krijgen.' Ook kun je dit interview op de website van Jeugdbescherming hierover lezen.