Kleuter | Zelfstandigheid: structuur bieden en grenzen stellen

Wat is structuur en waarom is het belangrijk?

De wereld van je kind wordt langzaam groter. Je kind gaat meer willen en kunnen. Het heeft daarbij behoefte aan veiligheid en steun. Als ouder kun je helpen door structuur te bieden. Dit betekent dat je zorgt voor voorspelbaarheid in het leven van je kind. Met een vast ritme en herkenbare patronen weet je kind hoe de dag eruitziet en wat er verwacht wordt. Dit geeft je kind de ruimte om te ontdekken, uit te proberen en te groeien.

Hoe bied je jouw kind structuur?

• Zorg voor terugkerende gewoontes: deel de dag in volgens een vast patroon. Dat betekent op vaste tijden opstaan, eten en slapen. Het aanleren van eetgewoontes en slaaprituelen helpt ook. Ook is het handig om het wassen, in bad gaan en douchen altijd ongeveer op dezelfde manier te doen.
• Zorg dat je kind voldoende slaapt, want tijdens het slapen verwerkt het wat het overdag geleerd heeft. Kinderen van 4 tot 6 jaar hebben ongeveer 10 tot 12 uur slaap per dag nodig. Dat verschilt per kind.
• Zorg ervoor dat het thuis rustig is. Het is bijvoorbeeld prettig voor je kind om een opgeruimde slaapkamer te hebben. En dat er 's avonds geen harde muziek of tv-geluid klinkt.
• Zorg voor duidelijke regels en grenzen. Dat zorgt voor veiligheid en duidelijkheid. Zo weten kinderen wat er van hen wordt verwacht en wat ze van jou als ouder kunnen verwachten.

Hoe zorg je voor duidelijke regels?

Geef niet te veel regels

Voor kleuters is het moeilijk om meer dan vijf tot zeven regels te onthouden. Stel daarom alleen regels over dingen die je het belangrijkst vindt. Bijvoorbeeld: 'Als iemand anders praat, ben je stil.' Begin met twee of drie regels die dagelijks terugkomen. Als je veel regels tegelijk afspreekt, is het voor je kind moeilijker om ze aan te leren. Ook is het voor jou lastiger om je kind aan zoveel regels te houden.

Zorg voor eerlijke regels

Zorg er daarnaast voor dat regels eerlijk zijn en dat je er vooraf met je kind over praat. Leg uit waarom je de regel belangrijk vindt. En geef je kind de ruimte te reageren. Zo weet je of je kind de regel begrijpt en of de regel haalbaar is.

Video bekijken? Dan vragen we je eerst toestemming te geven voor het plaatsen van marketingcookies door derden. Of bekijk de video via https://www.youtube.com/watch?v=4Jr8-WIRcaE

Cookies accepteren

Videobeschrijving

Peuters en kleuters willen steeds meer zelf doen. Hoe begeleid je je kind hier goed in als ouder of opvoeder? Voor de ontwikkeling van je kind is het belangrijk om structuur te bieden tijdens deze ontdekkingsfase. Hierdoor voelt je kind zich veilig om steeds meer dingen zelf te ontdekken. In deze video vind je 3 tips die helpen bij het stellen van regels en grenzen bij kleuters en peuters.

Hoe stel je grenzen?

Maak contact met je kind

Spreek je kind meteen aan als het iets doet wat je niet wilt. Maak eerst contact met je kind, voordat je het aanspreekt op de regel. Noem je kind bij de naam en zoek oogcontact. Vraag of het je hoort, maar dwing je kind niet om je aan te kijken als het dat niet wil. Soms kun je beter even wachten als je kind net druk bezig is. Of je vraagt om even te stoppen met wat het aan het doen is.

Reageer steeds hetzelfde

Het is belangrijk om te proberen steeds hetzelfde te reageren als je kind zich niet aan een regel houdt. Je kind leert dan beter wat een regel betekent. Probeer zo duidelijk mogelijk tegen je kind te praten. Maak geen vraag van een regel. Zeg dus niet: 'Het is bedtijd, ga je mee naar boven?'. Maar zeg: 'Het is bedtijd, we gaan naar boven'.

Spreek je kind positief aan

Vertel je kind aan welke regel het zich niet heeft gehouden. Zeg daarna meteen wat het juiste gedrag is: 'Ik weet dat je graag op de step rijdt, maar die hoort toch echt bij het buiten spelen.' Je kunt je kind ook vragen of het weet hoe het zich aan de regel moet houden, en een compliment geven voor het goede antwoord. Zo spreek je je kind positief aan.

Reageer niet vanuit emotie

Als je merkt dat je erg boos bent, kom dan eerst tot rust. Als jij je kind boos aanspreekt, is de kans groter dat je kind ook boos reageert. Wees niet te streng voor jezelf. Het lukt niet altijd om je kind aan de regels te houden. Zeker niet als je bijvoorbeeld gestrest of moe bent.

Hoe zorg je dat je je kind niet te veel beperkt? 5 tips

Niet alleen structuur en grenzen zijn belangrijk voor je kind. Het heeft ook vrijheid nodig om zelfstandiger te worden. Het is belangrijk dat je kind weet wat het allemaal wel mag. Moedig eigen inbreng aan en geef je kind mogelijkheden om uit te proberen. Dat is goed voor het zelfvertrouwen.

5 tips

• Formuleer de regels positief, bijvoorbeeld: 'Voetballen doe je buiten' in plaats van 'Niet binnen voetballen'.
• Probeer niet in opdrachten te praten, maar in gewone zinnen: 'Ik wil dat je ophoudt met schreeuwen' in plaats van 'Stop met schreeuwen!'
• Soms zal je kind weerstand bieden tegen een regel. Kijk of je samen een middenweg kunt vinden. Of geef je kind twee keuzes die je zelf bedenkt. Vaak helpt het al als kinderen mogen meebeslissen of het idee hebben zelf te mogen kiezen.
• Beloon goed gedrag af en toe. Op deze leeftijd is goed gedrag vaak iets kleins, zoals rustig door het huis lopen, of niet schreeuwen aan tafel. Voor een jong kind kan zulk gedrag best wat moeite kan kosten. Als beloning heeft je kind al genoeg aan een compliment of een knuffel.
• Moedig je kind aan als het nieuwe dingen probeert. Of laat het iets doen waardoor het zich groot voelt, zoals jou ergens meehelpen.

Hulp zoeken

Alle ouders hebben weleens zorgen of vragen over de ontwikkeling van hun kind. Maak je je zorgen over de ontwikkeling van je kind? Blijf daar niet alleen mee rondlopen, maar:

• Praat erover met andere ouders of met familie en vrienden. Misschien weten zij raad.
• Vraag advies aan de leraar of pedagogisch medewerker van je kind.
• Vraag ook advies aan je huisarts, de jeugdgezondheidszorg of het consultatiebureau. Samen kun je bekijken waardoor het komt dat je kind zich niet zo goed voelt, en wat je kunt doen om je kind hierbij te ondersteunen.