Scholier minder gelukkig na coronacrisis

Middelbare scholieren voelden zich tijdens de coronacrisis minder gelukkig dan in 2019. Dat blijkt uit de Corona Gezondheidsmonitor Jeugd 2021 van Netwerk GHOR, waaraan bijna 167 duizend tweede- en vierdeklassers meededen.

In 2019 was 84 procent van de leerlingen nog gelukkig; in het najaar van 2021 was dat gedaald naar 77 procent. Meer jongens dan meisjes zeggen gelukkig te zijn, en meer tweede- dan vierdeklassers.

Driekwart van de leerlingen moest in quarantaine, raakte besmet of maakte de ziekte of het overlijden van een naaste mee. 20 procent had ten tijde van het onderzoek, in het najaar van 2021, nog last van de gevolgen. Vooral het overlijden van een naaste en een eigen ziekenhuisopname hadden veel impact.

Psychische klachten

Voor de meeste leerlingen blijft de impact van de coronaperiode beperkt, maar 6 procent heeft een verhoogde kans op ernstige psychosociale klachten. Van deze leerlingen voelt 48 procent zich minder vaak gelukkig. Ook hebben zij vaker psychische klachten, stress en eenzaamheid, en suïcidegedachten. Die klachten komen vaker voor bij meisjes, leerlingen met een lager opleidingsniveau en leerlingen uit gezinnen die moeilijk financieel rondkomen.

Een vijfde van de tweede- en vierdeklassers had in het jaar voorafgaand aan het onderzoek suïcidegedachten: 17 procent een enkele keer of af en toe; bijna 5 procent vaak.

Twee derde van de leerlingen zegt na een moeilijke periode weer snel te herstellen. Iets meer dan de helft heeft veel vertrouwen in de toekomst.

Stabiele basis

'We zien steeds beter welke impact de pandemie heeft op leerlingen kinderen en jongeren', zegt Chaja Deen van het Nederlands Jeugdinstituut. 'Scholieren zijn in de coronatijd ongelukkiger geworden. Voor scholieren die ernstige psychische klachten hebben, is het belangrijk dat er goede hulp beschikbaar is. Maar dit onderzoek laat ook zien hoe belangrijk een stabiele basis is voor jongeren. Kwetsbare kinderen werden nog kwetsbaarder. Dat geldt zeker voor leerlingen uit gezinnen die moeite hebben om rond te komen. In veel gezinnen heeft de pandemie de financiële zorgen vergroot. Die stress heeft veel invloed op het geluksgevoel van jongeren. Met hulpverlening kun je echter niets doen aan de bestaanszekerheid van gezinnen. Armoede tegengaan is een bredere opdracht dan de thema's waar onderwijs en hulp invloed op kunnen hebben.'

Bouwen aan onderwijs

De pandemie heeft ook de scholen zelf onder druk gezet, zegt Deen. 'Het is belangrijk om aandacht te hebben voor de veerkracht van leerkrachten en de school als geheel. Van leerkrachten hoor ik met welke vragen zij zitten. Hoe maak je van je klas weer een omgeving die leren stimuleert? Hoe zorg je dat na alle stress en de veranderde groepsdynamiek in je klas toch ruimte is voor positieve sociale contacten en een goede leeromgeving? Hoe beter je pedagogische basis is op school, des te beter kun je weer bouwen aan je onderwijs.'

Bron: GGD GHOR

Meer informatie

Bericht GGD GHOR