Verminderen van prestatiedruk in het onderwijs

Prestatiedruk verminderen bij leerlingen

• Ga het gesprek aan in de klas over de toenemende prestatiedruk in de samenleving. Wat merken de leerlingen hier zelf van? Bespreek de druk die zij ervaren en welke oplossingen zij zelf zien. Neem deze suggesties serieus.
• Waardeer alle talenten van leerlingen, niet alleen de cognitieve. Wees nieuwsgierig naar 'buitenschoolse' talenten. Onderzoek met leerlingen hoe die binnen school benut kunnen worden. Wat zijn hun dromen en hoe kunnen ze die concreet maken?
• Zorg voor een veilig leerklimaat waarin elke vraag gesteld mag worden. Maak gevoelens zoals stress en onzekerheid bespreekbaar in de klas.
• Relativeer het belang van hoge cijfers. Let bij de beoordeling van een leerling ook op inzet en individuele voortgang.
• Heb oog voor de 'superdiversiteit' in je klas en van de didactiek die dat vraagt.
• Versterk bij leerlingen het geloof in hun eigen kunnen. Dit kun je doen door in de dynamiek van de les oog te houden voor verschillen in leertempo en zelfvertrouwen. Stuur op succeservaringen en leerwinst voor alle leerlingen.
• Stimuleer het leren van fouten. Fouten maken hoort bij je ontwikkelen.
• Organiseer het leren en toetsen maken op zo'n manier dat de twee niet te veel overlappen. Bijvoorbeeld met een losse toetsweek. Geef de leerlingen na een periode van toetsen de tijd om daarvan bij te komen.
• Heb hoge verwachtingen van alle leerlingen, maar ook oog voor hun individuele capaciteiten. Stel, waar mogelijk, het curriculum bij op wat zij nodig hebben en aankunnen.
• Organiseer invloed van de leerlingen op de manier waarop het er aan toegaat op school. Spreek als docent jouw steun uit voor leerlingeninspraak.
• Ben je ook mentor? Besteed dan aandacht aan jouw eigen pedagogische vaardigheden. Neem tijd om jouw mentorleerlingen te leren kennen en luister zonder oordeel naar hun verhaal. Op deze manier word je een steunfiguur voor de leerling en voelen zij zich vertrouwd om naar je toe te komen met vragen.

Meer informatie

Zo versterk je de motivatie van leerlingen op school - VO-raadPraktijkkaart: Welbevinden en gelijke kansen - Trimbos-instituutSociaal-emotionele ontwikkeling van de leerling - Onderwijskennis.nl

Prestatiedruk verminderen met collega's 

• Verdiep samen de visie op prestatiedruk van leerlingen en hoe je die druk als school kunt helpen tegengaan. Kies een aantal speerpunten per schooljaar om focus te houden.
• Heb oog voor de prestatiedruk die je individueel en als team ervaart. Om goed om te kunnen gaan met de eisen die aan de school worden gesteld, is het ook belangrijk je eigen veerkracht en steun te organiseren.
• Organiseer met elkaar de inhoud en planning van huiswerk en toetsen op zo'n manier dat leerlingen overzicht kunnen houden en de hoeveelheid behapbaar blijft. Kies bijvoorbeeld voor een gezamenlijke toetsweek. Plan geen toetsen vlak na de vakantie en geef leerling ruim de tijd om toetsen in te halen na afwezigheid.
• Werk systematisch en samen met collega's aan pedagogische en didactische doelen en open daarbij de deuren van de klas voor elkaar. Zo leer je van en met elkaar en laat je aan de leerlingen zien dat fouten maken mag.
• Werk samen met partijen rond de school op het gebied van cultuur, sport, kinder- en jongerenwerk aan het versterken van zelfvertrouwen en veerkracht van je leerlingen.
• Doe zoveel mogelijk aan vroegsignalering in de klas. Bespreek het als je merkt dat het niet goed gaat met een leerling. Zo kan er direct een plan gemaakt worden om de leerling te ondersteunen.

Meer informatie

Preventief werken aan sociaal emotionele ontwikkeling en welbevinden - PharosBijeenkomst 'Professionalisering en Gelijke Kansen' - YouTube

Prestatiedruk verminderen met ouders

Ouders willen altijd het beste voor hun kind. Vaak hopen ze dat hun kind een zo 'hoog mogelijk' schoolniveau haalt, omdat ze verwachten dat hun kind daarmee een goede toekomst krijgt. Als de school een andere inschatting heeft dan de ouders kan dit spanning geven; zowel bij de leerling als bij de ouders en de school.

Voor het verminderen van prestatiedruk helpt in ieder geval:

• Investeer vanuit school in partnerschap met ouders. Zorg vanaf de start van de relatie voor voldoende informeel contact vanuit gelijkwaardigheid.
• Verken samen met ouders en leerling de brede talenten van de leerling en geef aandacht aan het belang van voldoende ontspanning binnen en buiten school.
• Stimuleer ouders om niet via digitale volgsystemen al het huiswerk en alle cijfers te volgen, want dat verhoogt de druk alleen maar.
• Bespreek signalen samen met ouders. Bijvoorbeeld als een leerling dreigt vast te lopen. Beslis in samenspraak met de leerling en de ouders wat er het beste kan gebeuren. Op deze manier wordt een zorgplan of maatregel ondersteund door iedereen.

Meer informatie

Samenwerken met ouders: van nee naar mee - Noëlle PameijerGereedschapskist beter samenwerken met ouders - Hogeschool Rotterdam