IGJ: 'Ombouw JeugdzorgPlus onvoldoende'

De Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ), die toezicht houdt op de ombouw van JeugdzorgPlus, vindt dat dit nog niet goed gaat. Dat staat in de factsheet Onvoldoende passende hulp in de JeugdzorgPlus.

De IGJ publiceerde eerder al rapportages over zeven van de vijftien JeugdzorgPlus-locaties. In deze factsheet zijn nu de rapportages van alle vijftien locaties meegenomen. Volgens de inspectie duurt het vaak te lang voordat een jongere een behandeling krijgt. Op bijna alle locaties is er geen combinatie van tijdige en passende hulp én onderwijs of dagbesteding. Ook ontbreekt er passende vervolghulp.

Minder vrijheidsbeperkende maatregelen

De IGJ ziet dat in vrijwel alle JeugdzorgPlus-locaties het gebruik van vrijheidsbeperkende maatregelen is verminderd. Het lukt medewerkers steeds beter om geweld of ruzie te voorkomen en alternatieven te gebruiken als de spanning bij een jongere oploopt. Bij een aantal JeugdzorgPlus-locaties worden toch nog vaak vrijheidsbeperkende maatregelen ingezet omdat de mogelijkheid voor een alternatieve aanpak ontbreekt. De inspectie vindt dat niet acceptabel.

Passende hulp

Jongeren in JeugdzorgPlus krijgen niet altijd meteen de juiste hulp, terwijl dit juist bij deze jongeren belangrijk is. Nu moeten zij soms maanden wachten op behandeling en therapie. Het bieden van passend onderwijs en een dagprogramma moet volgens de inspectie worden verbeterd. Er zijn veel jongeren met verslavingsproblematiek in de JeugdzorgPlus. Toch is hiervoor geen passend behandelaanbod.

Meer regie nodig

De inspectie ziet ook dat uitgestelde besluitvorming over het voortbestaan van JeugdzorgPlus-locaties een rol speelt bij de problemen. Niet overal hebben gemeenten een keuze gemaakt welke locaties blijven voortbestaan. Dit zorgt voor onduidelijkheid. Daardoor wordt er niet geïnvesteerd in personeel, innovatie of kleinschaliger werken. Ook ziet de inspectie regio's waarin JeugdzorgPlus versneld is afgebouwd zonder dat er voldoende alternatieven zijn. Volgens de inspectie is regionale en landelijk regie nodig om een passend hulpaanbod te garanderen.

Lerend proces

'Als je afscheid neemt van een vorm van jeugdhulp als JeugdzorgPlus, dan is dat een moeilijke puzzel', zegt Anne Addink van het NJi. 'De om- en afbouw van JeugdzorgPlus is een lerend proces, en dat kost tijd. Het is belangrijk om die tijd ook te nemen. Tegelijkertijd is er direct actie nodig voor jongeren die in JeugdzorgPlus verblijven. Het is nu belangrijk dat er wordt geïnvesteerd in alternatieven en wordt gekeken naar nieuwe methoden. We zien dat instellingen daarin al grote stappen zetten. Zo werken sommige instellingen met kleinere groepen. Dat leidt tot minder incidenten.'

Gedeelde verantwoordelijkheid

Jongeren met ingewikkelde problemen worden volgens Addink in JeugdzorgPlus geplaatst omdat men geen andere mogelijkheden ziet. 'De zorg voor deze doelgroep is een gedeelde verantwoordelijkheid van de hele jeugdzorgketen. Dit rapport van de inspectie bevestigt dat je al veel eerder moet kijken naar wat jongeren echt nodig hebben. Alleen op die manier kun je de hulp aan jongeren verbeteren. Maak een goede analyse van wat er precies aan de hand is voordat je kiest voor een ingrijpende hulpvorm als een gesloten instelling.'

Bron: IGJ

Meer informatie

Bericht IGJFactsheet Onvoldoende passende hulp in de JeugdzorgPlus