Gemeenten bezig met hervormen jeugdhulp

Veel gemeenten hebben al maatregelen doorgevoerd of werken aan plannen om het gebruik en de kosten van jeugdhulp te beperken. Dat blijkt uit een inventarisatie van de VNG die staatssecretaris Maarten van Ooijen van VWS naar de Tweede Kamer heeft gestuurd.

Een arbitragecommissie deed vorig jaar een uitspraak in een conflict tussen het ministerie van VWS en de VNG over wie moest opdraaien voor de oplopende kosten van de jeugdhulp. De arbitragecommissie besliste onder meer dat het rijk extra geld moet vrijmaken voor jeugdhulp. Ook riep de commissie beide partijen op om samen een plan op te stellen voor de hervorming van het jeugdstelsel.

De VNG heeft nu geïnventariseerd welke maatregelen gemeenten al nemen om de kosten van de jeugdhulp beheersbaar te houden. De resultaten hebben betrekking op 187 gemeenten; 53 procent van alle Nederlandse gemeenten.

Meer preventie

Driekwart van de vertegenwoordigde gemeenten heeft ingezet op meer preventie en steun in het normale leven om het beroep op jeugdhulp te verminderen. Ze zetten bijvoorbeeld preventieve interventies in en werken samen met het jongerenwerk en sportverenigingen. Ook stimuleren ze het inzetten van informele steun uit het netwerk van gezinnen. 67 procent maakt gebruik van praktijkondersteuners bij de huisarts, die lichte hulp bieden en de toegang tot zwaardere hulp bewaken.

Twee derde van de gemeenten neemt maatregelen om de 'reikwijdte van de jeugdhulp' te beperken. Dat wil zeggen dat ze bepaalde vormen van hulp, bijvoorbeeld bij dyslexie, uit het jeugdhulpaanbod schrappen.

69 procent heeft de administratieve lasten voor aanbieders en de gemeente zelf verminderd. 71 procent probeert verwijzingen te voorkomen naar hulp waar de gemeente geen contract voor heeft afgesloten.

Landelijke afspraken

De gemeenten hebben behoefte aan landelijke afspraken en sturing. Er is bijvoorbeeld geen landelijke richtlijn voor de mate waarin zorgverzekeraars meebetalen aan de praktijkondersteuner bij de huisarts. Ook hebben gemeenten behoefte aan afspraken over welke vormen van hulp onder de jeugdhulp vallen. Verder willen ze graag inzicht in wat een redelijke prijs is voor verschillende vormen van jeugdhulp.

Hervormingsagenda Jeugd

Het is onduidelijk of de genomen maatregelen al leiden tot een daling van de kosten van jeugdhulp. Die lopen nog steeds op, maar dat kan komen doordat kinderen die op een wachtlijst stonden nu jeugdhulp krijgen. Wel lijkt de groei van de kosten af te vlakken, maar dat kan een gevolg zijn van het stilliggen van zorg door de coronapandemie. De VNG en VWS nemen de uitkomsten van de inventarisatie mee bij de uitwerking van hun Hervormingsagenda Jeugd.

Meer informatie

Kamerbrief Van OoijenRapport Maatregelen jeugdhulp 2022Bericht VNG