Commissie Sint: Handhaaf, beperk of schrap jeugdhulpplicht

Niets veranderen, de wettelijke jeugdhulpplicht van gemeenten inperken of die jeugdhulpplicht schrappen uit de Jeugdwet. Dat zijn de drie scenario's die de commissie-Sint schetst in haar rapport Maatregelen financiële beheersbaarheid Jeugdwet.

De Stuurgroep maatregelen financiële beheersbaarheid Jeugdwet − in de wandelgangen de commissie-Sint − had als opdracht te verkennen wat de mogelijkheden zijn om de kosten van de jeugdhulp in de hand te houden. Daarvoor schetst de commissie drie scenario's.

Het eerste scenario is het jeugdstelsel niet te veranderen. Dan blijven gemeenten kampen met structurele tekorten. Het is mogelijk die nog wat in te perken, bijvoorbeeld door kosten door te schuiven naar de Wet langdurige zorg.

Jeugdhulpplicht beperken

Het tweede scenario is grenzen stellen aan de jeugdhulpplicht van gemeenten. In een aangepaste Jeugdwet kan bijvoorbeeld staan dat gemeenten een zorgplicht hebben als de veiligheid van een kind in het geding is, als een kind zonder jeugdhulp onvoldoende kan deelnemen aan het gewone leven, of als de sociale omgeving onvoldoende kan zorgen dat een kind zich goed kan ontwikkelen.

In dit scenario is het volgens de commissie nodig om de grenzen van de jeugdhulpplicht goed af te bakenen. Ook ligt het voor de hand om de medische verwijsroute via de huisarts wettelijk te beperken. Gemeenten hebben dan nog wel de keuze om in situaties die niet binnen de jeugdhulpplicht vallen toch hulp te bieden. Maar ze zijn dat niet verplicht.

Jeugdhulpplicht schrappen

In het derde scenario vervalt de jeugdhulpplicht en krijgen gemeenten het recht om zelf prioriteiten te stellen in hun beleid. Ze bepalen dan welke vormen van jeugdhulp zij inzetten en welke groepen prioriteit krijgen bij de verstrekking van jeugdhulp. Andere verwijzers, zoals de huisarts en de kinderrechter, kunnen dan geen hulp meer toewijzen. Gemeenten kunnen in dit scenario zelfs besluiten om helemaal geen jeugdhulp meer te verlenen.

In geen van de scenario's passen de kosten binnen het jeugdhulpbudget dat voor gemeenten beschikbaar is, signaleert de commissie. 'Er moet bestuurlijk besloten worden hoe het tekort verdeeld wordt over Rijk en gemeenten. In de huidige situatie nemen gemeenten tekorten voor hun rekening, wat kan leiden tot verdringing van noodzakelijke uitgaven aan andere maatschappelijke opgaven.'

Staatssecretaris Paul Blokhuis van VWS heeft het rapport naar de Tweede Kamer gestuurd. In zijn aanbiedingsbrief schrijft hij dat het nieuwe kabinet moet beslissen over aanpassing van het jeugdstelsel.

Bron: Ministerie van VWS