Welke vormen van kleinschalig verblijf zijn er?

Complexe problemen

Doelgroep en doelen

In deze kleinschalige voorzieningen wonen kinderen en jongeren die niet thuis kunnen wonen en voor wie een plaatsing in een pleeggezin of gezinshuis niet mogelijk of wenselijk is. De kinderen en jongeren hebben ernstige en complexe problemen. Soms is het doel om kortdurend een woonplek te bieden totdat zij weer thuis kunnen wonen. In andere gevallen kunnen zij hier wonen tot ze volwassen zijn. Er zijn ook kleinschalige voorzieningen die crisisopvang bieden.

Werkwijze

In deze woonvorm staat herstel van het gewone leven centraal. Kleinschalig verblijf biedt een positief leefklimaat en zo nodig aanvullende behandeling passend bij de persoon. Gezinnen kunnen meer contact met elkaar onderhouden dan in andere woonvormen. De groepsgrootte varieert van vier tot zes kinderen of jongeren, met een voorkeur voor maximaal vier.

In de praktijk bestaat er een grote variëteit in aanpak en vorm. De beroepsopvoeders, ook wel de begeleiders, werken graag in een klein vast team. Het huis staat bij voorkeur in een woonwijk waar de kinderen de voorzieningen van de wijk kunnen gebruiken, zoals school en een sportclub.

Financiering

Gemeenten hanteren verschillende tarieven voor het verblijf van kinderen en jongeren in deze woonvorm. Eventuele aanvullende behandelingen zijn vaak niet inbegrepen bij de prijs voor het verblijf. Hiervoor betalen gemeenten soms apart.

Risico voor zichzelf of de omgeving

Doelgroep en doelen

Deze vorm van kleinschalig verblijf richt zich op jongeren met een machtiging voor een gesloten plaatsing die een risico vormen voor zichzelf of hun omgeving. De jongeren komen hier terecht om een gesloten plaatsing te voorkomen of om ze te begeleiden bij de terugkeer naar huis of de overgang naar zelfstandig wonen.

Werkwijze

De jongeren krijgen een intensieve individuele behandeling of begeleiding op maat, zolang zij dit nodig hebben. Ze werken aan een perspectief op wonen, zorg en onderwijs of arbeid tijdens het verblijf en daarna. De groep bestaat uit maximaal zes en bij voorkeur vier jongeren van 8 tot 23 jaar oud. Een klein, vast team begeleidt hen. De woning staat in een woonwijk of op het terrein van een jeugdhulpinstelling. De jongeren gebruiken de voorzieningen in de wijk of instelling.

In deze vorm van kleinschalig verblijf ligt de focus op relationele veiligheid en niet op technische veiligheid in de vorm van hekken en andere vrijheidsbeperkingen. Met de jongere wordt dus gekeken naar hoe de begeleiders en de jongere samen kunnen zorgen dat die veilig is, beschermd wordt en bijvoorbeeld niet wegloopt.

Financiering

Gemeenten hanteren verschillende tarieven voor het verblijf van de jongeren.

Strafbaar feit 

Doelgroep en doel

In deze vorm van kleinschalig verblijf wonen maximaal acht jongeren die een strafbaar feit hebben gepleegd. Het doel is om bij een kortdurende vrijheidsbeneming de binding van de jongere met de maatschappij in stand te houden. Ze kunnen bijvoorbeeld tijdens hun straf nog naar school en werk. Ook wonen hier jongeren in de laatste fase van hun gevangenisstraf of PIJ-maatregel. Ze worden ondersteund bij de terugkeer en oefenen met vrijheden.

De duur van het verblijf is niet gekoppeld aan de hulpvraag van de jongeren, maar aan de duur van de detentie of PIJ-maatregel. Dit is niet het geval in de andere vormen van kleinschalig verblijf. Veel jongeren in detentie gaan binnen twee maanden terug naar huis.

Werkwijze

Deze kleinschalige voorzieningen werken met de basismethodiek YOUTURN, die in alle justitiële jeugdinrichtingen wordt gebruikt. De methodiek is op gericht op het voorkomen dat jongeren opnieuw een strafbaar feit plegen en op hun terugkeer in de samenleving. De nadruk ligt op het doorzetten van wat goed gaat in het leven van de jongere, zoals dagbesteding, reeds ingezette hulp en ondersteuning uit het netwerk.

De leefgroep is een waardevol onderdeel van de behandeling. Beveiliging op maat is een belangrijk aandachtspunt, ook bij de selectie van jongeren. De behandeling en de beveiliging zijn toegespitst op wat de jongere echt nodig heeft, zoals afspraken over toezicht, verlof en vrijheden.

Financiering

De Dienst Justitiële Inrichtingen (DJI) is verantwoordelijk voor de inkoop van deze vorm van kleinschalig verblijf.

Meer informatie

Kleinschalige groepen binnen de jeugdhulp: een eerste verkenningKleine groepen bij grote problemen: kleinschalige voorzieningen als alternatief voor gesloten jeugdhulpEindrapport Monitor Proeftuinen Verkenning Invulling Vrijheidsbeneming Justitiële Jeugd 
Kleinschalige Voorziening Justitiële Jeugd