Hoe werken we succesvol samen aan een vraagstuk?
Een soepele samenwerking is niet vanzelfsprekend bij partijen met verschillende opdrachten, contexten en belangen. Helemaal niet als er sprake is van een groot maatschappelijk vraagstuk waarbij verschillende visies bestaan op de oorzaak en mogelijke aanpak. Hoe werken we succesvol samen om de impact voor kinderen en jongeren te vergroten? In deze bouwsteen van het Kwaliteitskompas lees je meer over het organiseren van samenwerking en wat bijdraagt aan een kansrijke samenwerking.
Wat helpt de samenwerking?
Verschillende elementen dragen bij aan een succesvolle samenwerking rondom maatschappelijke vraagstukken. Zo komen de individuele belangen bij elkaar in een gezamenlijk belang: het belang van kinderen en jongeren. Dit overstijgt ieders eigen belang. Investeer daarom in het creëren van urgentie voor dit overstijgende belang. En zorg voor draagvlak bij de achterbannen van de betrokken partijen. Investeer ook in het formuleren van een gedeelde en gedragen ambitie die partijen verbindt, waarin iedereen gelooft en waaraan iedere partij wil werken.
Blijf het resultaat voor kinderen en jongeren centraal zetten
Is de samenwerking op gang gekomen, dan gaan overleggen vaak over processen, activiteiten en middelen. Het risico is dat je dan uit het oog verliest waar het in het maatschappelijk vraagstuk echt om gaat. Zorg dat je koers houdt op het resultaat voor kinderen en jongeren. Laat de gezamenlijke ambitie en de beoogde concrete resultaten structureel terugkomen in de overleggen.
Verschillen in visie kunnen een optimaal eindresultaat in de weg zitten. Deel daarom je visie met elkaar en bespreek eventuele verschillen. Doe dit op meerdere momenten gedurende het proces. Vraag bijvoorbeeld wat ieders beeld is van de 'stip op de horizon'. Of vraag elkaar welke kansen en belemmeringen je ziet om tot het beste resultaat te komen.
Bouw aan vertrouwen
Goede onderlinge relaties op basis van gelijkwaardigheid en vertrouwen zijn het cement van goede samenwerking. Onderling vertrouwen bereik je door te investeren in de relatie. Elkaar echt leren kennen, draagt bij aan goede onderlinge verhoudingen. Gezamenlijke ervaringen in de samenwerking zorgen voor het opbouwen van vertrouwen.
Maak vooraf afspraken op organisatieniveau
In de praktijk blijkt dat betrokken medewerkers makkelijker samenwerken als er vooraf op organisatieniveau duidelijke afspraken over de samenwerking zijn gemaakt. Welke mensen en middelen hebben we nodig? En hoe meten we gezamenlijk of we op de goede weg zijn?
Leer met elkaar
Een belangrijk middel om een samenwerking gezond en goed te houden is samen leren. Uit wetenschappelijk onderzoek blijkt dat samenwerkingen waarin regelmatig wordt gereflecteerd succesvol zijn. Evalueer met enige regelmaat. En doe dat niet alleen bij conflicten of als het beleid wijzigt. Een succesvolle samenwerking vergt een lange adem en er zullen tussentijds mensen afhaken of bijkomen. Daarom is blijvende aandacht voor gezamenlijk leren belangrijk.
Hoe kan ik de samenwerking vormgeven?
Bepaal wie je nodig hebt om betere resultaten voor kinderen en jongeren te realiseren. Het is hierbij belangrijk om scherp te hebben wat je verstaat onder samenwerken. Wil je bijvoorbeeld samenwerken in de rol van opdrachtgever en opdrachtnemer? Of wil je een intensievere vorm van samenwerking aangaan, zoals een partnerschap? Bij een partnerschap ben je samen verantwoordelijk voor het aanpakken van een maatschappelijk vraagstuk. Het is niet altijd nodig om met alle betrokkenen een partnerschap aan te gaan. Sommige partijen kunnen een strategische partner zijn, terwijl anderen bijvoorbeeld een specifieke activiteit uitvoeren.
Randvoorwaarden voor succesvol partnerschap
- Leer elkaar kennen. Wat vinden beide partijen belangrijk? Wat zijn ieders belangen?
- Bouw samen aan het bereiken van het eindresultaat en daag elkaar uit om te blijven leren en verbeteren.
- Zoek samen naar passende activiteiten om de beoogde maatschappelijke resultaten te behalen.
- Zoek met elkaar naar het verhaal achter de cijfers van het vraagstuk dat je samen wilt aanpakken.
Aan de slag
Om de gezamenlijke ambitie te volbrengen is samenwerking nodig. Dit vraagt afstemming over een plan van aanpak en de wijze van samenwerken. Op het werkblad geven we concrete handvatten en tips hoe je hiernaar toe kunt werken.
Raadpleeg ook de Veelgestelde vragen over het Kwaliteitskompas.
