Hoe bereid je de samenwerking met ervaringsdeskundigen voor?

Voor een succesvolle samenwerking met ervaringsdeskundigen is een goede voorbereiding belangrijk. Wat houdt een goede voorbereiding in? En wat is daar precies voor nodig?  

Voer gesprekken voor draagvlak 

Het is belangrijk dat er binnen jouw organisatie draagvlak is voor de samenwerking met ervaringsdeskundigen. Voer daarom gesprekken over welke plek ervaringskennis inneemt binnen jullie organisatie. Welk doel hebben jullie voor ogen met de inzet van ervaringsdeskundigheid? Welke verwachtingen zijn er? En hoe kom je tot een gelijkwaardige samenwerking?  

Vergroot de kennis over ervaringsdeskundigheid

Het is belangrijk dat je als professional de juiste kennis in huis hebt over wat ervaringsdeskundigheid inhoudt, wat het niet inhoudt en hoe het ingezet kan worden. Dit zorgt ook voor een betere samenwerking, omdat iedere betrokkene in het samenwerkingsproces geïnformeerd is.  

Kennis speelt een belangrijke rol in het tegengaan van stigma's en aannames over ervaringsdeskundigheid. In onderstaande video vertellen ervaringsdeskundigen waartoe onwetendheid kan leiden. Zoals ongelijkwaardigheid. Ook vertellen ze waarom het zo belangrijk is dat professionals weten wat ze aan een ervaringsdeskundige hebben. En hoe ze zich tot hen dienen te verhouden:

Videobeschrijving

De samenwerking tussen ervaringsdeskundigen en jeugdprofessionals is soms nog complex. Wat betekent gelijkwaardig samenwerken? En wat is nodig voor meer gelijkwaardigheid? Aan tafel praten ervaringsdeskundigen Robin en Nicky met jeugdprofessionals Mirjam en Esther.

Randvoorwaarden bij voorbereiding 

Voor een succesvolle samenwerking is het ook van belang dat er in de voorbereiding aan een aantal randvoorwaarden wordt voldaan: 

Tijdsinvestering en vergoeding 

Er moet voldoende tijd zijn om samen te werken met een ervaringsdeskundige. In de eerste plaats kost het tijd om de juiste ervaringsdeskundigen te vinden. Maar het kost ook tijd om samen met de ervaringsdeskundige tot een goede samenwerking te komen. Zorg ook voor duidelijke afspraken over vergoedingen en aantal uren en zorg dat dit begroot is. Bijvoorbeeld in je project of afdeling.   

De juiste match  

Het is belangrijk om zelf te bedenken wat je precies verwacht van de ervaringsdeskundige. Ervaringsdeskundigen kunnen verschillende specialisaties hebben. Welke vaardigheden horen bij de vraag van jouw organisatie?  Zoek naar een match tussen wat je wilt in het project en welke kwaliteiten en vaardigheden daarbij passen vanuit de ervaringsdeskundige. Alleen door elkaar te leren kennen en met elkaar in gesprek te gaan, kom je erachter of je de juiste ervaringsdeskundige gevonden hebt om mee samen te werken. 

Taken en rollen 

Om goed samen te werken met ervaringsdeskundigen zijn heldere omschrijvingen van taak en functie van belang. Definieer duidelijk de rollen en verantwoordelijkheden van alle betrokkenen: de ervaringsdeskundige, de professional, de cliënt bij wie in de hulpverlening een ervaringsdeskundige wordt betrokken. Zorg ervoor dat de rol van de ervaringsdeskundige goed wordt begrepen en gewaardeerd door andere professionals in de organisatie. 

Samenwerking

Sta ook stil bij hoe je precies wilt samenwerken met de ervaringsdeskundige en wat je wilt bereiken. Maak hier goede afspraken over. Vind elkaars krachten en streef naar gelijkwaardigheid. Denk ook goed na over wat de ervaringsdeskundigen kunnen halen uit de samenwerking: wat levert het op voor hen? Maak afspraken over hoe de samenwerking zal verlopen, inclusief vergadertijden, communicatiemethoden en besluitvormingsprocessen. Dat betekent dat je rollen ook met elkaar bespreekt en helder maakt wie er besluiten neemt.

Fien Hebly

Fien Hebly

adviseur en onderzoeker