Carlijn (26): ‘We zijn echte collega’s, ook al hebben we een andere achtergrond’

Carlijn Mol (26) is de eerste ervaringsdeskundige die meedraait op de intensive care in Utrecht. Sinds 1 januari 2022 is ze in dienst op de afdeling waar zij negen jaar eerder zelf opgenomen is geweest.

Ik ben altijd aan het ontdekken: wat kan jongeren helpen?

Profiel

Naam: Carlijn Mol (zij/haar)
Leeftijd: 26 jaar
Ervaring jeugdparticipatie: Ervaringsdeskundige bij High Intensive Care (HIC) UMCU

Wanneer het interview op haar werk op de High Intensive Care bij het UMCU komt, regent het plots woorden: 'Ik ben inderdaad heel enthousiast, al is het natuurlijk een heftige afdeling. Jongeren op deze afdeling hebben vaak complexe problematiek. Ik ben de eerste ervaringsdeskundige die meedraait in het team. Eerder kwam er af en toe een ervaringsdeskundige langs met wie je een afspraak kon inplannen, net als in mijn tijd als patiënt. Geen dag is hetzelfde, vooraf weet ik niet of er nieuwe jongeren zullen binnenkomen of dat er anderen ontslagen zijn, en daar 'ga ik goed op'. Het mooie is: ik ben er gewoon, 24 uur per week.'

'Moeilijke momenten kun je niet plannen. Als ik zie dat een jongere het moeilijk heeft, dan stap ik erop af. Ik werk vooral samen met de verpleegkundige en de sociotherapeute. We sparren veel en brengen hierbij onze eigen kennis en perspectieven in. Doordat we onze kwaliteiten op een goede manier kunnen samenvoegen, kunnen we elkaar aanvullen en versterken.'

Wat kan jongeren helpen?

'Ik ben altijd aan het ontdekken: wat kan jongeren helpen? Want geen mens of jongere is hetzelfde, dat maakt de psychiatrie ook zo moeilijk. Soms gebruik ik humor, soms houd ik de ander een spiegel voor. Waar nodig zal ik grenzen stellen. Daar ben ik niet bang voor. Ik luister. Om perspectief te geven, deel ik soms mijn verhaal, of dat van anderen. Verder gebruik ik mijn eigen creativiteit, zoals dansen, zingen en spelletjes om met de jongere in gesprek te komen. Wat in onze maatschappij erg leeft, is het idee dat je je goed moet voelen. 'Hoe gaat het met je?', is snel gevraagd, maar is de ander geïnteresseerd in het antwoord? Meestal niet. Dit is iets dat veel jongeren zo ervaren en waar we vaak over praten.'

'Als iemand vertelt dat het slecht gaat, zijn we geneigd om in een oplossing te schieten. Maar waarom mag het niet gewoon effe helemaal ruk gaan? Van mij mag dat gevoel bestaan, landen. '#FFHelemaalRuk', heb ik dan ook op mijn arm getatoeëerd. 'En morgen is het rotgevoel er waarschijnlijk nog steeds', zeg ik geregeld tegen een jongere. Omdat ik me in de situatie herken, kan ik er makkelijk over in gesprek gaan. Ik kan jongeren de hand reiken, naast hen staan en een beetje coachen. Natuurlijk komt het moment waarop je gaat kijken hoe je bepaald gedrag kunt stoppen of hoe je iemand kunt helpen om door bepaalde dingen heen te komen. De bokswand die we bijvoorbeeld hebben, is ook een mooie manier voor hen om spanning kwijt te raken.'

Serieus genomen

'De behoefte om de psychiatrie te willen veranderen, heb ik niet. Van Frank Bonekamp van Stichting Socialrun leerde ik: 'Je kunt tegen stigma zijn of voor inclusie'. Het heeft meer effect als je vertelt wat je wél wilt. Van negativiteit krijg ik bovendien geen energie. In het team durf ik mijn mond open te doen en voel ik me serieus genomen. We zijn echte collega's, ook al hebben we een andere achtergrond.'

'Ik heb geen opleiding Ervaringsdeskundigheid gedaan, wel heb ik jarenlange ervaring als kwartiermaker, als vertegenwoordiger van het cliëntperspectief, als maatje en in het lesgeven. Daarbij heb ik een heel aantal workshops gevolgd. Het voelt in balans zo. Ik ben sowieso tevreden met hoe mijn leven gaat. Naar geluk streef ik niet, want dat ga je nooit bereiken. Dan wil je altijd meer. Ik kijk ook niet ver vooruit, voor mij werkt dit.'