Hoe kan ik meepraten over de hulp die ik krijg?

Als je hulp nodig hebt, wil je daar over meepraten. Je wilt ook dat je hulpverlener goed naar je luistert. Hoe doe je dat?

Wat zegt de wet over beslissen over hulp?

Ben je jonger dan 12 jaar? Dan beslissen je ouders of verzorgers over de hulp die je krijgt. Als je 12 jaar bent, dan mag je meebeslissen. Dat doe je samen met je ouders of verzorgers. Ben je 16 jaar of ouder? Dan mag je helemaal zelf over de hulp beslissen. Je mag dan ook zelf bepalen wat je ouders mogen weten over de hulp die je krijgt.

Dit zijn de regels die in de wet staan. Het verschilt dus per leeftijd of je zelf mag beslissen. Maar ook als je nog niet zelf mag beslissen, is het belangrijk dat er naar je geluisterd wordt.

Wat gebeurt er tijdens de eerste afspraak met een hulpverlener?

Een eerste gesprek met je hulpverlener is vooral bedoeld om elkaar te leren kennen en te praten over wat er aan de hand is. Je hulpverlener is benieuwd naar wie je bent, hoe het met je gaat en waar je hulp bij nodig hebt. Ook wil de hulpverlener graag meer weten over jouw familie. En hoe het op school gaat.

Het is handig om van tevoren te bedenken wat je wilt vertellen. En welke vragen je wilt stellen. Bedenk ook welke informatie je nodig hebt. Het kan handig zijn om je vragen en wensen alvast op te schrijven.

Als je hulp krijgt vertel je vaak veel over jezelf aan de hulpverlener. Bijvoorbeeld over je geschiedenis, hoe het thuis is en waar je last van hebt. Dit zijn meestal best persoonlijke dingen. Al die informatie wordt op één plek verzameld, vaak op de computer. Deze verzamelplek voor informatie heet een dossier. Naast het meepraten- en beslissen over je hulp mag je dit ook over je dossier. Je kunt dus ook vragen wat er met jouw informatie gebeurt. Zoals welke informatie er wel en niet in je dossier komt, en wie dit behalve jijzelf en de hulpverlener mogen zien.

Het kan best moeilijk zijn om te bedenken hoe je het beste mee kan praten en denken over de hulp die je krijgt. Er komt veel bij kijken:

  • Wat zijn goede vragen om te stellen als je hulp krijgt?
  • Waar heb je recht op?
  • Wat mag een hulpverlener allemaal wel en niet doen met persoonlijke informatie over jou?
  • En hoe weet je of een beslissing jou uiteindelijk gaat helpen?

Er bestaan een aantal handige dingen die jou daarbij kunnen helpen:

Wie gaat er mee naar de hulpverlener?

Als je jonger dan 16 jaar bent, gaat er altijd een ouder of verzorger mee naar de hulpverlener. Vanaf 16 jaar mag je alleen naar de hulpverlener gaan. Maar je kunt ook iemand meenemen als je dat fijn vindt. Bijvoorbeeld een vriend, een familielid of een andere bekende.

Jouw mening is belangrijk

De hulpverlener is er om jou te helpen. Het gaat om jouw leven en toekomst. Jouw mening is dus ontzettend belangrijk. Hoe kun je die laten horen?

  • Stel vragen als je iets wilt weten. Of als je iets niet begrijpt. Een eerste gesprek kan spannend zijn. Misschien vind je het moeilijk om te praten over jezelf en over wat er niet goed gaat. Het is logisch dat je je niet direct op je gemak voelt.
  • Vraag je hulpverlener om je alles te vertellen en altijd jouw mening te vragen.
  • Je kunt ook vragen of er folders of website zijn met informatie . Die kun je dan thuis nog eens rustig bekijken. En er met je ouders, verzorgers of anderen over praten.

Wat doe ik als ik het niet eens ben met de hulp?

Het kan zijn dat je het ergens niet mee eens bent. Bijvoorbeeld omdat:

  • je niet goed begrijpt wat de hulp precies inhoudt
  • je vindt dat er niet goed naar je geluisterd wordt
  • de hulp die je krijgt, niet bij je past
  • je twijfelt of de hulp wel gaat helpen
  • je te weinig hulp krijgt, of niet op tijd
  • je helemaal geen hulp wilt
  • je geen klik voelt met je hulpverlener

Vertel je hulpverlener waar je het niet mee eens bent. Misschien vind je dat lastig. Op de pagina Je stem laten horen als jongere staan tips om het gesprek voor te bereiden. En ook hoe je hierover praat met je hulpverlener. Je kunt het gesprek ook samen met je ouders of verzorgers doen.

Je hulpverlener is verplicht om jou goed te informeren over de verschillende mogelijkheden voor hulp. Op Wat kan ik doen als ik vragen heb over jeugdbescherming? lees je wat je kunt doen als je het niet met je hulpverlener eens bent.

Wat als mijn hulpverlener en ik het niet eens worden?

Misschien lukt het niet om het eens te worden met je hulpverlener over de hulp. Of misschien vind je dat er niet goed naar je geluisterd wordt. Je kunt dan op verschillende plekken terecht voor hulp:

  • Als je bij een jeugdhulpinstelling zit, kun je met de vertrouwenspersoon bespreken waarom je niet tevreden bent. Dit kan eventueel samen met je ouders.
  • Je kunt ook een vertrouwenspersoon krijgen bij Jeugdstem. Die kan je helpen als je vragen hebt of advies nodig hebt. Of als dingen niet goed lopen. Jeugdstem heeft een pagina voor jongeren over vertrouwenspersonen in de jeugdhulp.
  • Ook kun je juridische hulp inschakelen. Stichting Kinder- en Jongerenrechtswinkel Nederland kan je gratis helpen met het opkomen voor je rechten.

De inhoud van deze pagina is tot stand gekomen in samenwerking met Landelijk Kenniscentrum LVB en Kenniscentrum Kinder- en Jeugdpsychiatrie.

Zoek je als jongere hulp of advies? Bekijk hier waar je terecht kunt.

Hulp en advies voor jongeren