Hoe organiseer ik een passend hulpaanbod?

Om te bepalen welke passende hulp nodig is, heb je professionele expertise nodig waarover je als beleidsmaker meestal niet beschikt. Toch is de gemeente verantwoordelijk voor de hulp die wordt geboden. Daarom is een andere manier van werken nodig.

Kwaliteitskompas

Het NJi heeft het Kwaliteitskompas ontwikkeld om gemeenten te helpen samen met partners te werken aan de kwaliteit van de hulp voor kinderen en jongeren.

Monitoren van hulp

Een eerste stap in het bepalen van een passend hulpaanbod is goed bekijken welke hulp nodig is. Door te onderzoeken welke problemen er spelen in de wijken en buurten van jouw gemeente krijg je een indicatie van welk aanbod nodig is.

Als een van de oorzaken voor een gebrek aan passend aanbod noemen lokale rekenkamers het gebrek aan informatie over het aantal kinderen met bepaalde problematiek en de oorzaken van die problemen. Daardoor is het lastig om te bepalen of kinderen en jongeren de nodige zorg en ondersteuning krijgen. Om dit te verbeteren, adviseren de lokale rekenkamers om trends en ontwikkelingen in zorggebruik te onderzoeken. En om meer in gesprek te gaan met kinderen, jongeren en ouders. Lees meer in Lokale rekenkamers over beleid gericht op de Jeugdwet.

Omdat je afhankelijk bent van de expertise van professionals is het handig hen daarbij te betrekken, net als andere belangrijke maatschappelijke partners in het leven van kinderen, jongeren en ouders in de gemeente. Bij bouwsteen 1A van het Kwaliteitskompas lees je hoe je dat het beste kunt doen.

Maatschappelijk resultaat van hulp

Gemeenten nemen niet alleen beslissingen over welke hulp nodig is op individueel niveau, maar ook op het niveau van buurten, wijken en de gemeente. Uit de praktijk weten we dat een samenhangend beleid dat samen met partners is opgesteld, bijdraagt aan passende zorg. Dit beleid moet duidelijke maatschappelijke doelen, activiteiten gekoppeld aan die doelen en het monitoren van de resultaten omvatten. Zo kun je als gemeente ook blijven kijken of je de juiste aanpak hebt gekozen. Bij bouwsteen 2 van het Kwaliteitskompas lees je hoe je dat kunt doen.

Analyse van het huidige hulpaanbod

In bouwsteen 3B van het Kwaliteitskompas staat hoe je het huidige aanbod kunt analyseren. Op basis van de verzamelde gegevens kun je de vragen beantwoorden die helpen te beoordelen of het aanbod aansluit. Is dat niet het geval, dan moet de vraag beantwoord worden wat dan nodig is. Het kan bijvoorbeeld gaan over het inzetten van specialistische interventies die de gemeente niet heeft ingekocht, maar ook over preventieve activiteiten als een hulpvraag vaak voorkomt in een gemeente. Deze analyse maak je samen met de zorgaanbieders en andere maatschappelijke partners. Zij kunnen beter aangeven wat eventueel nodig is om een hulpvraag op te lossen.

Kwaliteit van het hulpaanbod

De invloed van de gemeente op de kwaliteit van het aanbod is beperkt, omdat je afhankelijk bent van de expertise van de zorgaanbieders. Kwaliteitseisen zijn een manier om toch deels te kunnen sturen op kwaliteit van de hulp. Dit vraagt om een afweging van de gemeente over het inzetten van kwaliteitseisen. Het stellen van veel kwaliteitseisen zorgt voor een hoge administratieve last. Bovendien vraagt het ook toezicht. Als er te veel kwaliteitseisen worden gesteld kan dat de vrijheid van professionals beperken en wordt het soms moeilijk voor hen om de juiste zorg te bieden. Meer hierover leest je op de pagina Kwaliteitseisen bij inkoop jeugdhulp.

Bouwstenen van effectieve jeugdhulp

Effectieve jeugdhulp kun je herkennen aan zeven elementen. De hulp is

• doelgericht
• lokaal passend
• samenhangend
• lerend
• onderbouwd
• duurzaam
• de professionals zijn ervoor toegerust.

Door hierop samen met de zorgaanbieders in te zetten, verhoog je de kwaliteit van de hulp waaruit gekozen wordt. Hierover lees je meer op de pagina Bouwstenen effectieve aanpak jeugdhulp.