Een goed overzicht van de hulp in je gemeente

Om samen met jongeren en gezinnen tot een goede beslissing over passende hulp te komen, hebben professionals zicht nodig op de mogelijkheden. Gemeenten hebben vaak een breed aanbod om gezinnen te helpen, maar daarvan hebben jeugdprofessionals en gezinnen niet altijd een volledig beeld. Zij hebben niet alleen informatie nodig over vormen van specialistische jeugdhulp, maar ook over andere hulpmogelijkheden, bijvoorbeeld volgens de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo) en de Participatiewet.

Voor preventief ingrijpen helpt een overzicht van voorzieningen in het voorliggend veld, zoals jongerenwerk, sportvoorzieningen, cultuur- en recreatieclubs.

Voorbeelden van manieren om overzicht te bieden zijn de pagina Ik zoek jeugdhulp van de gemeente Rotterdam en de pagina Jeugd en gezin van de gemeente Utrecht.

Sommige gemeenten organiseren informatiemarkten om wijkteammedewerkers een overzicht te geven van de hulp die is ingekocht. Daar kunnen zorgaanbieders zich presenteren en is er gelegenheid voor ontmoeting, vragen en uitwisseling. Op de pagina Overzicht van het jeugdveld in Nederland zie je onder meer welke voorzieningen betrokken kunnen zijn bij gezinnen. Alle organisaties in Nederland die hulp bieden bij het opgroeien en opvoeden zijn te vinden op Socialekaartnederland.nl.

Beschikbaarheid van de hulp in je gemeente

Gezinnen zijn gebaat bij hulp die werkelijk en op tijd beschikbaar is. Naast een overzicht van zorgaanbieders is het dus zaak om zicht te hebben op wachttijden. Op basis daarvan kan de gemeente in gesprek met jeugdhulpaanbieders als blijkt dat hulp niet tijdig geleverd kan worden. Bekijk ook Beschikbaarheidswijzer.nl.

Om zicht te krijgen op de zorgbehoeftes in de gemeente en te sturen op resultaten kan de gemeente het Kwaliteitskompas gebruiken.

Zicht op cijfers en zorgbehoeftes binnen de gemeente zorgt ervoor dat de gemeente beter kan sturen op keuzes voor inkoop.

Zorg voor goede hulp in je gemeente

De gemeente is eindverantwoordelijk voor de kwaliteit van de jeugdhulp, maar is tegelijkertijd afhankelijk van professionals. Professionals moeten voldoen aan wettelijke kwaliteitseisen en de ruimte hebben om hun werk goed te doen, te leren en zich te ontwikkelen. Hiervoor moeten voldoende financiële middelen beschikbaar zijn. Het beslissen over goede hulp vraagt continu om dialoog en reflectie om te kunnen aansluiten bij wat een gezin nodig heeft. Hiervoor helpt het om professionals te stimuleren om samen lerend te doen wat werkt, zodat zij betere beslissingen kunnen nemen. Daarom is het voor gemeenten belangrijk om met jeugdhulporganisaties in gesprek te gaan over:

• hoe zij integraal werken met andere partners uit de gemeente
• hoe zij investeren in vakmanschap van hun professionals
• of zij hun resultaten monitoren
• of zij samen met hun professionals, kinderen, jongeren en ouders feedback- en verbetergesprekken voeren
• wat daaruit de belangrijkste lessen zijn geweest en tot welke verbeteringen dit heeft geleid. Daarover gaat de publicatie Effectief werken in het veranderende jeugdveld.

Meer informatie over de zorg voor kwaliteit

Kwaliteitskompas: de kwaliteit van activiteitenMeten, spreken en verbeteren voor organisatiesHoe versterken we samen de kwaliteit?

Stimuleer samen met gezinnen beslissen over hulp

Hulp is effectiever als kinderen en ouders er helemaal achter staan. In de praktijk worden zij helaas nog te vaak onvoldoende betrokken bij beslissingen over hulp. Samen beslissen hoort bij de basishouding van de jeugdprofessional, maar is niet altijd eenvoudig. Als beleidsmaker kun je samen beslissen stimuleren door deze ambitie op te nemen in de kwaliteitscriteria. En door met zorgaanbieders te bespreken wat zij nodig hebben om dit te realiseren.

Lees meer over samen beslissen in de Richtlijn Samen met ouders en jeugdige beslissen over passende hulp.

Samenwerking met maatschappelijke partners

Als de gemeente een signaal krijgt dat een gezin hulp nodig heeft, is er vaak beperkt zicht op wat er speelt in dat gezin en aan welke hulp behoefte is. Daarom is het belangrijk dat professionals samenwerken met relevante maatschappelijke partners, zoals scholen, kinderopvang, consultatiebureaus, sport-, cultuur- en recreatieverenigingen en huisartsen. Zij kunnen gezinnen helpen om met hun vraag terecht te komen op de juiste plek in de gemeente.