Wat bespreek je in een multidisciplinair overleg?

Situatie en zorgen in beeld brengen

Wanneer er zorgen zijn over hoe het met een leerling gaat - op school, thuis of in de vrije tijd - gaan ouders en betrokkenen vanuit school met het kind hierover in gesprek. Het kan zijn dat ondersteuning voor de leerling gewenst is. Om de ondersteuning goed af te stemmen wordt vaak een multidisciplinair overleg georganiseerd. Het doel van dit overleg is om met elkaar tot een volledig beeld te komen van de situatie en van de zorgen die er zijn. Vervolgens bepaal je samen welke ondersteuning gewenst is en maak je een concreet plan van aanpak.

Bespreekpunten tijdens het overleg

Tijdens het multidisciplinair overleg deelt de school haar zorgen over de leerling. Eerder hebben ouders, leerling en school hier al over gesproken. En hebben ouders en leerling meestal toestemming gegeven om meer informatie omtrent deze zorgen te verzamelen.

Belangrijke punten om te bespreken, zijn:

• Welke vragen en zorgen zijn er?
• Worden die zorgen herkend of gedeeld?
• Wat gaat er juist goed bij het kind, bijvoorbeeld op school, thuis of in de vrije tijd?
• Hoe kan wat er goed gaat beter benut of versterkt worden?
• Wat kan helpen om de situatie van het kind te verbeteren?
• Wie kan een rol spelen om de situatie te verbeteren?
• Wat moet deze aanpak gaan opleveren, bijvoorbeeld op school, thuis of in de vrije tijd?
• Met welke concrete doelen gaan we aan de slag?
• Welke afspraken maken we hier over?
• Wie neemt de regie, ziet toe op de gemaakte afspraken en het vervolg?
• Wanneer evalueren we samen de aanpak en kijken we naar wat nog meer nodig is?

Professionals bij het overleg

Vanuit de ondersteuningsstructuur van een school voor primair onderwijs zijn meestal de schooldirecteur, de intern begeleider en de leerkracht aanwezig. In het voortgezet onderwijs zijn dit de ondersteuningscoördinator en soms een teamleider. Ook kan een consulent passend onderwijs van het samenwerkingsverband aansluiten, net als een jeugdhulpverlener of schoolmaatschappelijk werker.  

De aanwezigheid van andere professionals is afhankelijk van de ondersteuningsvraag. Het kan gaan om een begeleidende jeugdhulpverlener voor gezin of leerling, een medewerker vanuit de gezondheidszorg, een jongerenwerker, een jeugdarts, een leerplichtambtenaar of een jeugdbeschermer. Welke professionals aansluiten, wordt in overleg met de ouders en leerling bepaald.

Ouders bij het overleg

De ouders van de leerling zijn ook aanwezig bij het multidisciplinair overleg. Zij hebben een pedagogische taak en weten vaak goed hoe het met hun kind gaat op andere plekken dan school. Als ouders aansluiten, vraagt dit wel een goede voorbereiding. Lees meer over wat werkt bij partnerschap met ouders.

Als ouders niet aanwezig kunnen of willen zijn, is in elk geval hun toestemming nodig voor de bespreking. Dit geldt voor kinderen onder de 16 jaar. Gebruik daarvoor het toestemmingsformulier, zodat ook andere deelnemende partners hun informatie kunnen delen.

Leerlingen bij het overleg

Leerlingen leren gemotiveerder wanneer je hen actief betrekt bij hun onderwijs. Als er door problemen een behoefte aan ondersteuning ontstaat, is het daarom cruciaal dat zij zelf een rol en stem hebben in dit proces. Leerlingen, ook jonge leerlingen, weten vaak heel goed wat zij nodig hebben voor hun leren en welbevinden.

De aanwezigheid van leerlingen bij het overleg vraagt om voorbereiding. Want hoe zorg je dat je hen serieus neemt en dat zij begrijpen wat jullie bespreken? Spreek eventueel vooraf al mogelijke opties met leerlingen door, zodat beter bekend is wat mogelijk is. Zeker als ze nog jong zijn, hoor je na te denken over hoe je leerlingen kunt betrekken. Bijvoorbeeld door ze een tekening te laten maken die ze kunnen toelichten. Of door ze in een video te laten vertellen wat ze ervaren.

Denk ook na of leerlingen er de hele tijd bij moeten zijn of beter alleen aan het begin of het einde van het overleg. Ook kan een time-out tijdens het overleg prettig zijn voor jongeren. Dit geeft hun de ruimte om alle informatie te laten landen en te overdenken voordat het overleg verder gaat. Sommige leerlingen nemen graag een vertrouwenspersoon mee.

Jongeren geven zelf aan dat ze het belangrijk vinden dat er oprecht naar hen geluisterd wordt en niet over hen heen gepraat. Neem hen mee in de mogelijkheden en opties en hecht waarde aan de keuze van de jongere.