Ontwikkeling van het kind

Pleegkinderen vormen een kwetsbare groep bij wie de ontwikkeling onder druk staat. Ze hebben vaak op meerdere ontwikkelingsgebieden tegelijkertijd problemen. Deze problemen hebben betrekking op de fysieke, cognitieve, sociale en emotionele ontwikkeling. Pleegzorg heeft als doel pleegkinderen een veilige omgeving te bieden en hun ontwikkeling te herstellen en te bevorderen. Om dit te kunnen bereiken is het van belang dat de betrokkenen goed zicht hebben op de ontwikkeling van het pleegkind en mogelijke belemmeringen of risico's daarin.

Risicofactoren

Het borgen en stimuleren van de ontwikkeling van pleegkinderen vraagt meer ondersteuning en begeleiding dan bij kinderen die in hun eigen thuissituatie opgroeien. Ook zijn er extra risicofactoren die de ontwikkeling bedreigen. De belangrijkste zijn:

  • Onduidelijkheid over het perspectief van de plaatsing.
  • Instabiliteit van de plaatsing.
  • Onveiligheid in het pleeggezin.
  • Een slechte gehechtheidsrelatie.
  • Geen acceptatie van ouders
  • Geen overeenstemming tussen ouders en pleegouders.

Volgen van de ontwikkeling

Het volgen van de ontwikkeling van pleegkinderen is om een aantal redenen van belang:

  • De ondersteuning kan worden afgestemd op de ontwikkeling, waardoor deze optimaal wordt bevorderd.
  • Problemen zijn vroegtijdig in beeld, waardoor de juiste hulp snel kan worden geboden.
  • Het aanbod van pleegzorgaanbieders kan worden afgestemd op de behoeften van pleegkinderen, ouders en pleegouders.

Het volgen van de ontwikkeling bestaat uit twee elementen: het volgen van de ontwikkeling in het algemeen, en van problemen in de ontwikkeling. Het is van belang dat de ontwikkeling op verschillende momenten in kaart wordt gebracht: bij de start van de plaatsing, ten minste één keer per jaar gedurende de plaatsing en bij het verlaten van pleegzorg.

Methoden voor het volgen van de ontwikkeling

Er zijn verschillende manieren om de ontwikkeling in kaart te brengen. De belangrijkste bronnen zijn de pleegouders, ouders, het pleegkind en andere betrokkenen, zoals school. De meest gangbare methoden zijn het voeren van gesprekken, observaties en het afnemen van vragenlijsten. Het is belangrijk dat vragenlijsten gestandaardiseerd zijn en onderzocht op kwaliteit. Om goed zicht te krijgen op de ontwikkeling is het van groot belang dat er meerdere methoden en bronnen worden gebruikt.

De Monitor Pleegzorg (opvoedingsvariant) helpt pleegzorgbegeleiders om de ontwikkeling van een pleegkind te volgen en risico's op een voortijdige afbreking van de plaatsing in beeld te brengen. Op basis van de monitor kan een pleegzorgbegeleider met alle betrokkenen afspraken maken over de doelen en de begeleiding van kind, pleegouders en ouders.

Review en factsheet

De informatie op deze pagina is gebaseerd op de wetenschappelijke literatuur over dit onderwerp. Een uitgebreide samenvatting daarvan kun je lezen in de review Ontwikkeling van het pleegkind. De factsheet Ontwikkeling van het pleegkind geeft een praktische vertaling van deze kennis voor de beroepspraktijk.

Lees ook

foto Martine Broere

Martine Broere

senior medewerker inhoud