Puber | Naar de middelbare school: wat verandert er?

Schoolkeuze

Aan het eind van de basisschool ga je samen met je kind op zoek naar een passende middelbare school. Naar welke school zou je kind willen? Welke school vind jij passend? Ga daar met je kind over in gesprek, luister naar diens behoeften en neem deze serieus. Het is voor jezelf en voor je kind goed om te weten wat er komt kijken bij het voortgezet onderwijs (VO). Informatie daarover vind je in de VO-gids, op open dagen, op websites en in brochures en gidsen van scholen.

Op open dagen kun je sfeer proeven, en zie je andere leerlingen en hun ouders. Je kunt er een indruk krijgen van de manier waarop de school omgaat met afspraken en regels, met vrijheid en eigen verantwoordelijkheid. Hoe houdt de school contact met jou als ouder, en waarvoor kun je bij de school terecht? Welke vakken staan op het rooster, en wat organiseert de school buiten schooltijd? De middelbare school wordt een belangrijk onderdeel van de leefwereld van je kind, dus het is een belangrijke keuze. Meer informatie over en tips voor het kiezen van een middelbare school vind je op Oudersenonderwijs.nl.

Meer zelfstandigheid

Op de middelbare school gaan kinderen vaak op een andere manier leren. Ze worden zelfstandiger. Je moet als leerling zelf het leslokaal vinden. Je moet bedenken welke boeken je nodig hebt in de les. En wat je moet voorbereiden vóór de les. Dit vraagt heel wat voorbereiding en planning.

Vaak is de school veel groter dan de basisschool. Daardoor is er minder sturing en structuur voor leerlingen. Er zijn meerdere leraren. Veel kinderen moeten wennen aan deze overgang. Ze hebben tijd nodig om hun weg te vinden. Vaak staat er informatie op de website of app van school. Help je kind door samen informatie op te zoeken en te plannen.

Nieuwe vakken, nieuwe woorden

Op de middelbare school krijgt je kind vaak ook nieuwe vakken, met veel nieuwe kennis en nieuwe woorden. Bijvoorbeeld de naam van gereedschappen in het technieklokaal. Of nieuwe woorden voor het vak economie. 
Ook wordt er meer moeilijke taal gebruikt. Denk aan zinnen als 'beschrijf wat de kenmerken zijn van ….'. Dit kan even wennen zijn. Vooral voor jongeren die moeite hebben met taal. Zij hebben meer tijd en uitleg nodig, zodat zij de nieuwe informatie en de opdrachten van leraren kunnen begrijpen.

Als je merkt dat je kind vastloopt, kijk dan of het goed begrijpt wat gevraagd wordt. Geef uitleg waar je kunt, of zoek samen woorden op die jullie niet kennen. Op sommige scholen kunnen kinderen steun krijgen bij het 'leren leren'. Spreek hierover met een mentor of coördinator.

Huiswerk en plannen

De meeste pubers hebben moeite met plannen en overzien vaak niet de gevolgen van hun keuzes en gedrag. Dat hoort bij hun ontwikkelingsfase. Zeker aan het begin van de middelbare school weten veel kinderen nog niet goed hoe ze bijvoorbeeld voor een proefwerk moeten leren. Ook stellen ze hun huiswerk vaak tot het laatste moment uit. Hoe ga je daarmee om? Maak met je kind duidelijke afspraken over huiswerk en vrije tijd. Laat je kind daar zelf over meedenken. Dat geeft je kind een gevoel van zelfstandigheid. Je kunt je kind bijvoorbeeld helpen met huiswerk plannen door een schema te maken en dit thuis op een duidelijk zichtbare plek op te hangen. Verwacht niet meteen te veel van je kind, leg de lat niet te hoog. Leren gaat in stapjes. Dat geldt ook voor het leren plannen. Meer hierover lees je op de pagina School: leren en zelfstandig werken.

Misschien heeft je kind geen zin in jouw hulp: 'Bemoei je er niet mee!' Je kind ontwikkelt tijdens de puberteit zijn zelfstandigheid. Loskomen van ouders hoort daarbij. Veel ouders vinden het lastig om een balans te vinden tussen 'bemoeien' en 'loslaten'. Je met je kind bemoeien is ook een vorm van zorgen en hoort bij het opvoeden. Probeer ruimte te bieden en los te laten door bijvoorbeeld met je kind per schoolperiode een huiswerkschema te maken en het aan je kind over te laten zodra dat kan.

Prestatiedruk

Vanaf ongeveer 10 jaar komen kinderen in de puberteit. Hierdoor kan je kind onzeker worden, aan zichzelf gaan twijfelen en het gevoel hebben niet aan verwachtingen te kunnen voldoen. Pubers zijn steeds al met één been op weg naar nieuwe ervaringen en ontdekkingen, maar blijven met hun andere been nog graag in het vertrouwde kinderleven. Dat is spannend en verwarrend. Op school ziet je kind leerlingen die ouder en zelfverzekerder zijn, met hun eigen taal, kledingstijl en muziek. Misschien wil je kind daar bij horen en is je kind druk bezig om eigen voorkeuren te ontdekken.

Behalve de druk van de schoolprestaties en meer eigen verantwoordelijkheid, voelt je kind dus ook 'sociale prestatiedruk'. Om zich heen en op sociale media. Als je kind daar last van heeft, kan dat zorgen voor stress, slapeloze nachten, opstandig gedrag en het vermijden van schoolwerk. Wil je weten hoe je kunt omgaan met de prestatiedruk die je kind ervaart? Op de pagina Omgaan met prestatiedruk vind je informatie en tips.

Betrokkenheid bij school

Het is goed om als ouder betrokken te zijn bij wat er op school gebeurt. Op de middelbare school heb je hier waarschijnlijk minder zicht op dan op de basisschool. Je kind vertelt er misschien niet zo veel over als je zou willen. Hoe kom je te weten wat er op school gaande is? Door naar tienminutengesprekken of mentorgesprekken te gaan, blijf je op de hoogte, ook als je het idee hebt dat alles goed gaat op school. Daarnaast geven ouderavonden een goed beeld van hoe het er op school aan toe gaat, en van de leefwereld van je kind.

Video bekijken? Dan vragen we je eerst toestemming te geven voor het plaatsen van marketingcookies door derden. Of bekijk de video via https://www.youtube.com/watch?v=wXN-stktEOY&t=4s

Cookies accepteren

Videobeschrijving

Hoe blijf je betrokken bij de middelbare school van je kind?