Steun voor democratie varieert bij jongeren

De meeste Nederlandse jongeren zijn positief over de democratie, maar er zijn vanaf jonge leeftijd duidelijke verschillen in hoe sterk ze democratische waarden steunen. Hun sociale achtergrond speelt hierbij een grote rol. Dat blijkt uit het promotieonderzoek Laura Mulder aan de UvA. 

Vwo-scholieren zeggen vaker democratie als beste systeem te zien dan hun leeftijdsgenoten op het vmbo. Deze verschillen zijn al te zien vóór de middelbareschoolperiode en zijn dus niet veroorzaakt door hun opleidingsniveau. Het is voornamelijk de sociale achtergrond van jongeren die hierbij een rol speelt, zag Mulder. Jongeren met een hogere sociaaleconomische achtergrond en die thuis meer over politiek meekrijgen, steunen de democratie meer én gaan relatief vaker naar het vwo.

Als bepaalde groepen structureel minder betrokken zijn bij de democratie, zullen hun belangen minder goed vertegenwoordigd worden. Volgens Mulder is het daarom belangrijk dat alle jongeren dezelfde kansen krijgen om zich politiek te ontwikkelen. Ze pleit voor veranderingen in het onderwijssysteem om dit te mogelijk te maken. Bijvoorbeeld het burgerschapsonderwijs versterken, vooral voor vmbo- en mbo-leerlingen. Zij krijgen nu vaak minder en een ander type burgerschapsonderwijs dan leerlingen die thuis al veel mogelijkheden hebben. 

Kans om te oefenen

'Uit onderzoek weten we dat het dagelijks leven een belangrijke bron is voor het leren van democratisch burgerschap', zegt Maryama Ismail van het NJi. 'We denken daarbij vaak aan school, maar andere factoren zijn ook van belang. Denk aan de omgeving waarin jongeren zich bevinden, wat ze zien in de media of op sociale media of van hun ouders meekrijgen. Dat alles beïnvloedt hoe jongeren kijken naar democratische waarden. Dit onderzoek laat zien dat de houding van jongeren ten opzichte van de democratie overwegend positief is, maar dat er ook verschillen zijn. Dat geeft ons inzicht in hoe we de ongelijkheid tussen jongeren kunnen verkleinen. Het is namelijk belangrijk dat alle kinderen van jongs af aan actief deelnemen aan de democratie. Bijvoorbeeld door jeugdparticipatie. Dat geeft hen de kans om te oefenen hoe ze hun stem kunnen laten horen en zo invloed te hebben op besluitvorming.'

Meer informatie

Bericht Universiteit van AmsterdamProefschrift Laura Mulder