Waarom jeugdparticipatie?

Waarom is jeugdparticipatie belangrijk?

Jeugdparticipatie is om meerdere redenen van belang:

• Duurzame veranderingen komen alleen tot stand in samenwerking met de mensen om wie het gaat. Door in gesprek te gaan met kinderen en jongeren worden vragen, behoeften, belevingen en oplossingen duidelijk. Zo geven we vorm aan democratisch burgerschap van de jeugd en verbeteren en legitimeren we bestaand beleid.
• Door mee te doen, mee te denken en mee te beslissen  ontwikkelen kinderen en jongeren hun talenten, vaardigheden en competenties. Betekenisvolle participatie geeft hen bovendien het gevoel dat ze gezien worden en dat hun mening ertoe doet. Het laat ze ervaren dat zij een plek hebben in de maatschappij. Dit zijn essentiële elementen voor een gezonde ontwikkeling. 
• Kinderen en jongeren leveren een positieve bijdrage aan de maatschappij. En actief burgerschap verbindt burgers, gaat polarisatie tegen en houdt de democratie gezond.
• Kinderen en jongeren hebben een ander perspectief dan volwassenen. Hun beleving en manier van denken wordt gevormd door het opgroeien in de huidige tijd. Denk bijvoorbeeld aan het gebruik van een smartphone. Jongeren van nu weten niet beter, terwijl dit voor veel volwassenen nog steeds voelt als iets nieuws. De manier waarop kinderen en jongeren de wereld zien en ervaren verrijkt het perspectief van volwassen professionals en beleidsmakers.

Gevoel van inspraak is basale behoefte

Participatie laat kinderen en jongeren zien dat ze ertoe doen, dat ze erbij horen en dat zij een waardevolle plek hebben in de maatschappij. Het geeft ze de kans om mee te doen. Als je kinderen laat meebeslissen erken je een van de meest basale behoeften van kinderen: het gevoel inspraak en invloed te hebben. Het is een essentieel onderdeel van positieve ontwikkeling. Dat vraagt erom kinderen en jongeren écht serieus te nemen. Over tien jaar zijn kinderen van nu volwassen. Als besluitvormers en kinderen de maatschappij samen vormgeven, worden oplossingen innovatiever en duurzamer en voelt iedereen zich nu én later betrokken.

Je gehoord voelen is voor iedereen belangrijk

Op alle leeftijden is het belangrijk dat kinderen en jongeren zich gehoord, gezien en erkent voelen. Dé manier om dat te bereiken is door hen serieus te nemen en hen te betrekken bij zaken die ertoe doen. Voor jonge kinderen zijn dit natuurlijk andere onderwerpen dan voor jongeren. De manier waarop kan ook verschillen. Zo stel je aan een kind van 8 andere vragen dan aan een jongere van 17. Alle kinderen en jongeren hebben waardevolle kennis en inzichten die helpen een aanpak of beleid te verbeteren.

Wettelijk recht om mee te praten

Kinderen en jongeren hebben bovendien het recht om mee te praten over onderwerpen die hun leven aangaan. Dit staat in artikel 12 in het VN-Verdrag van de Rechten van het Kind. Helaas wordt dit artikel het minst nageleefd van alle artikelen in de meer dan 190 landen waarin dit verdrag van kracht is. Structurele en gelijkwaardige samenwerking tussen besluitvormers en jongeren is dus nog lang niet vanzelfsprekend. Er is nog een wereld te winnen.

Er zijn meerdere beleidskaders die participatie van kinderen en jongeren borgen.

Urgentie

Het belang van verbinding tussen de maatschappij en jongeren wordt door de coronacrisis nog beter zichtbaar. Voor alle jongeren geldt dat de coronacrisis hen ongekend hard raakt. Ze voelen zich eenzamer en maken zich zorgen over hun gezondheid, schoolprestaties en toekomst. De urgentie dat jongeren zich gezien, gehoord en gesteund voelen is hoog.