'Kinderrechten versterken pedagogische aanpak'

Kinderrechten moeten onderdeel zijn van de pedagogische aanpak van professionals in jeugdhulporganisaties. Daarvoor is meer kennis over wetgeving en ondersteuning vanuit de jeugdhulporganisaties nodig. Dat concludeert jurist Susanne Höfte uit het onderzoek waarop ze op 24 oktober promoveerde aan de Universiteit van Amsterdam.

Höfte onderzocht hoe kinderrechten en de pedagogiek samen komen in het dagelijkse werk van jeugd- en gezinsprofessionals. Met professionals in de gesloten jeugdhulp analyseerde Höfte verschillende casussen uit hun eigen praktijk.

Onvoldoende kennis

Professionals maken bewust pedagogische overwegingen bij beslissingen over zorg. Dan gaat het bijvoorbeeld over wat kinderen nodig hebben voor hun ontwikkeling. Maar ze hebben ook te maken met juridische kaders die bepalen welke maatregelen zijn toegestaan, zoals de Jeugdwet. Professionals maken echter hun juridische overwegingen vaak niet expliciet. Dit komt volgens Höfte mogelijk doordat professionals onvoldoende kennis hebben van kinderrechten en de Nederlandse wetgeving met betrekking tot jeugdhulp.

Juridische kaders vergroten handelingsruimte

Door onvoldoende kennis over kinderrechten pakken professionals niet de ruimte die wetgeving hun biedt, stelt Höfte. In het VN-Kinderrechtenverdrag is bijvoorbeeld vastgelegd dat een kind recht heeft op passend onderwijs en gezonde sociale contacten met familie en vrienden. Die rechten moeten wat Höfte betreft leidend zijn bij beslissingen over zorg. Dat kan aanleiding zijn om bijvoorbeeld voor onderwijs naar mogelijkheden buiten de instelling te zoeken omdat de instelling dit zelf niet kan bieden. Op deze manier zijn kinderrechten volgens Höfte een waardevolle aanvulling op de pedagogiek. Zo kunnen professionals beter beslissingen nemen die in het belang zijn van het kind.

Zorgvuldige afwegingen

Meer kennis over wet- en regelgeving kan professionals in de residentiële zorg helpen om zorgvuldige afwegingen te maken in de hulp aan kinderen en jongeren, zegt Harmke Bergenhenegouwen van het Nederlands Jeugdinstituut. 'Het belang van het kind is een veelzijdig begrip en dit kan door professionals en andere betrokkenen op verschillende manieren ingevuld worden. Kennis van het VN-Kinderrechtenverdrag helpt om goede afwegingen te maken. Die rechten geven immers aanwijzingen over wat er in het algemeen goed is voor de ontwikkeling van kinderen. Een van de belangrijkste criteria om te bepalen wat in het belang is van het kind, is gekoppeld aan het recht van het kind om gehoord te worden. Dus dat het kind zelf kan aangeven wat het belangrijk vindt.'

Meer informatie

Bericht Universiteit van AmsterdamProefschrift Het juridisch kader als pedagogische ruimteVN-Kinderrechtenverdrag