Jongeren blijven denken aan suïcide

Het aantal jongeren met serieuze suïcidale gedachten bleef dit voorjaar hoog. Ook hebben jongeren nog veel last van psychische problemen, eenzaamheid en stress. Dat blijkt uit het vierde kwartaalonderzoek van het Netwerk GOR, over de periode april tot en met juni.

Het aantal jongeren van 12 tot 25 jaar met suïcidale gedachten is sinds de laatste lockdown nauwelijks gedaald, blijkt uit het onderzoek. Tijdens die lockdown verdubbelde het aantal jongeren met serieuze gedachten aan zelfdoding. Het ging van 9 procent in het najaar van 2021 naar 17 procent begin 2022. Ondanks het aflopen van de coronamaatregelen is dat percentage nauwelijks gedaald, blijkt uit het nieuwe kwartaalonderzoek. Van april tot en met juni had nog 16 procent van de jongeren suïcidale gedachten. Verder heeft 37 procent van de jongeren psychische problemen, kampt 49 procent met eenzaamheid en ervaart 49 procent stress. Wel had 51 procent van de jongeren vertrouwen in de toekomst. Dat was begin dit jaar nog 47 procent.

Invloed van corona

Op de vraag welke invloed de coronaperiode nog heeft op hun leven, antwoorden de deelnemende jongeren dat die invloed groot is. Ze hebben bijvoorbeeld een studieachterstand, vinden dat ze belangrijke jaren van hun leven hebben gemist door de beperkte sociale contacten, en zijn angstig en vermoeid.

Denken over zelfmoord

'Schrik niet meteen als je merkt dat een jongere nadenkt over zelfmoord', adviseert Charlotte van 't Spijker. Bij het Kenniscentrum Kinder- en Jeugdpsychiatrie (Kenniscentrum KJP) houdt zij zich onder meer bezig met het thema suïcidepreventie. 'Zelfmoordgedachten komen best veel voor, maar gelukkig is het percentage jongeren dat het werkelijk doet veel kleiner.'

Directe vragen stellen

Professionals die veel contact hebben met jongeren kunnen hun gedachten niet lezen, maar wel hun gedrag en uiterlijk, weet Van 't Spijker. 'Is een jongere bijvoorbeeld stiller dan je gewend bent, heeft die minder sociale contacten of wallen onder de ogen, vraag dan toch eens of die het leven niet meer ziet zitten en misschien nadenkt over zelfmoord. Stel directe vragen, dat adviseert ook 113 Zelfmoordpreventie. 'Het valt me op dat je je terugtrekt, valt het leven je zwaar? Denk je soms aan zelfmoord?' Vraag door en luister goed. Vraag ook of de ouders op de hoogte zijn. Jongeren schamen zich vaak om het aan hun ouders te vertellen of willen hen geen verdriet doen. Maar als je hulp wilt organiseren is het goed om dat samen met de ouders te doen. Of een andere betrokken volwassene die de jongere kan steunen. Als de jongere jonger is dan 16 jaar en je ernstige, acute zorgen hebt over de veiligheid, ben je verplicht om de ouders te betrekken. Maar als een jongere ouder is dan 16 en geen concrete plannen heeft, kunnen jullie samen bekijken welke hulp en steun nodig is.'

Bron: Nivel; Kenniscentrum KJP

Meer informatie

Bericht NivelVierde kwartaalonderzoekKJP-dossier Suïcidepreventie bij jongerenInformatie van 113 voor professionals