IGJ: Heb aandacht voor veiligheid in gezinshuis

Heb aandacht voor de gezonde seksuele ontwikkeling en de veiligheid van kinderen en jongeren in gezinshuizen. Dat is een aanbeveling van de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ). Volgens Harmke Bergenhenegouwen van het NJi is gezinshuisouder zijn topsport. 'Verwacht niet dat je dat alleen kunt. Je hebt ondersteuning nodig.'

De IGJ analyseerde 33 inspectiebezoeken aan gezinshuizen en 139 signalen en meldingen over gezinshuizen. Bij een groot deel van de bezochte gezinshuizen is de inspectie overwegend positief over de geleverde jeugdhulp. Gezinshuisouders hebben vaak een goed beeld van hoe het gaat met de kinderen en jongeren. Ze scheppen een huiselijke sfeer en stimuleren hobby's en talenten van de kinderen en jongeren. De kinderen met wie de inspecteurs spraken, vertelden dat zich gezien voelen in het gezinshuis.

Omgaan met veiligheidsrisico's

Wel is bij twee derde een verbetering nodig bij het omgaan met veiligheidsrisico's. Opvallend is dat in vergelijking met andere vormen van jeugdhulp de meldingen over gezinshuizen vaker gaan over seksueel grensoverschrijdend gedrag. In ruim de helft van de gevallen is de pleger een kind of jongere.

De inspectie ziet ook dat gezinshuisouders soms vrijheidsbeperkende maatregelen toepassen, terwijl dat alleen is toegestaan in de gesloten jeugdhulp. Ze beperken bijvoorbeeld het gebruik van een telefoon of internet, controleren kamers of verplichten kinderen om op hun kamer te blijven.

'Gezinshuisouder zijn is topsport', zegt Harmke Bergenhenegouwen van het Nederlands Jeugdinstituut. 'In gezinshuizen wonen vaak kinderen die ernstige situaties hebben meegemaakt. Door trauma's of complexe gedragsproblemen hebben ze veel begeleiding nodig. Gezinshuisouders laten die kinderen in hun gezin een zo normaal mogelijk leven leiden, en tegelijkertijd krijgen ze behandeling. Verwacht niet dat je dat alleen kunt als gezinshuisouder. Je hebt ondersteuning nodig.'

Blinde vlekken

'Een gezinshuis is een gesloten systeem. Er zijn geen collega's die elke dag met je meekijken hoe het gaat en wat er beter zou kunnen. Daarom is het belangrijk om te zorgen dat gezinshuisouders omringd worden door andere professionals die hen ondersteunen. Die kunnen meedenken, hen kunnen wijzen op blinde vlekken en veiligheidsrisico's kunnen signaleren. Zorg daarom dat er regelmatig een gedragswetenschapper over de vloer komt om te kijken hoe het gaat en te overleggen over moeilijke opvoedsituaties. En regel intervisie met andere gezinshuisouders zodat jullie van elkaar kunnen leren. Verder is het waardevol als ieder kind een steunfiguur heeft uit het eigen netwerk. Voor gezinshuisouders die bij een jeugdhulpaanbieder in loondienst zijn of werken met een franchiseovereenkomst is dat soort ondersteuning al beschikbaar. Maar vrijgevestigde gezinshuisouders moeten dat zelf regelen.'

Bericht Inspectie Gezondheidszorg en JeugdRapport Zo thuis mogelijk opgroeien: een analyse van gezinshuizen