'Heb aandacht voor naleven kinderrechten'

Gohar Matosyan en haar elfjarige zoon Mikael zijn de afgelopen week veel in het nieuws geweest. Op 31 juli oordeelde de Raad van State dat ze worden uitgezet naar Armenië. Deze media-aandacht maakt nog eens duidelijk dat naleving van de kinderrechten aandacht behoeft.

Mikael werd geboren in Nederland en groeide op in Amsterdam. Hij woont samen met zijn moeder in Amsterdam-Zuidoost. Ruim 70.000 mensen tekenden een petitie om Mikael in Nederland te houden met als veelvuldig gegeven reactie: 'De jongen is hier geworteld'. Anderen wijzen op het belang van een betrouwbare rechtsgang: 'Eindelijk worden de regels eens uitgevoerd'. De verschillende perspectieven zijn te begrijpen en hebben hun waarde.

Rol van kinderrechten

Het is echter niet duidelijk welke rol de kinderrechten spelen in deze casus. Het kinderrechtenverdrag is een door Nederland geratificeerd verdrag, waarmee we kinderen fundamentele burgerrechten geven. Denk aan veilig en gezond opgroeien, het recht op liefdevolle ouders, eten, kleren en een veilig huis. Als Nederland dit verdrag serieus neemt, moet het zelfstandig recht van kinderen altijd worden meegewogen in een besluit.

Ook in het geval van Mikael worden de kinderrechten niet genoemd. Er lijkt geen afweging gemaakt te worden tussen bijvoorbeeld migratieregels en kinderrechten. En dat is nu precies wat wel nodig is. En legitiem. Het vaak gebruikte argument dat er geen uitzonderingen kunnen worden gemaakt op de bestaande regelgeving is niet houdbaar. Nederland verzaakt de kinderrechten na te leven. Juist dat is het moeilijke aan kinderrechten. Er moet actief uiting aan worden gegeven. Doe je dat niet, dan worden kinderen er de dupe van.

Kind met een verhaal

Mikael geeft deze strijd een gezicht. Hij is 'het individuele kind', van wie we nu allemaal weten dat hij goed piano kan spelen en klaar is voor de middelbare school. En ook daarin is deze casus illustratief: er is pas aandacht voor kinderrechten als het gaat om een kind met een verhaal en een gezicht. Maar Mikael is niet de enige. Defence for Children zegt in haar reactie op de zaak dat er honderden kinderen die in Nederland geworteld zijn, dreigen te worden uitgezet.

Kinderrechten beter naleven

'Mikael en Gohar leren ons dat we de kinderrechten onvoldoende toepassen', zegt Rutger Hageraats, directielid van het NJi. 'We hebben niet scherp hoe belangrijk we ze vinden ten opzichte van andere regelgeving. Daarover moet een debat gevoerd worden. De Verenigde Naties hebben de Nederlandse staat opgeroepen om kinderrechten vaker concreet te maken, ook in rechtelijke procedures met betrekking tot migratie en asiel. Het NJi ondersteunt die oproep en vraagt de Nederlandse overheid om kinderrechten beter na te leven.'