Waarom kiezen voor kleinschalig verblijf?

Waarom kleinschalig verblijf?

Het blijkt steeds vaker dat wonen in een residentiële leefgroep ook negatieve gevolgen kan hebben, bijvoorbeeld voor de hechting en ontwikkeling van kinderen en jongeren. Veel uithuisgeplaatste kinderen hebben dan ook te maken met 'doorplaatsingen', waardoor ze door vele verhuizingen steeds opnieuw moeten beginnen. Ook kunnen kinderen en jongeren elkaar negatief gedrag aanleren. Er zijn verder zorgen over de onveiligheid op de groep, de inzet van vrijheidsbeperkende maatregelen door begeleiders, en risico's voor repressie.

Er zijn aanwijzingen dat deze knelpunten minder aan de orde zijn in een kleinschalig verblijf. Deze woonvorm is ontwikkeld om een beter passend aanbod te creëren voor kinderen en jongeren met complexe en meervoudige problemen. Een kleinschalige voorziening kan daarom voor hen een alternatief bieden.

Voordelen kleinschalig verblijf

Deze woonvorm heeft een aantal belangrijke voordelen ten opzichte van residentiële leefgroepen.

Kleine groepen

In een kleinschalig verblijf is de kans op een veilig en positief leefklimaat groter. Dit komt door de combinatie van een kleine groep kinderen en jongeren die hier woont en een klein vast team van professionals dat hier werkt. Er is meer individueel contact tussen begeleiders en kinderen en jongeren. Als begeleiders aanwezig zijn op de groep, emotioneel betrokken zijn bij de kinderen en jongeren en ze ondersteunen, vertonen die minder problemen en doen ze het beter op school. Stabiliteit van begeleiders is hierbij belangrijk: bij veel wisselingen in professionals is het voor jongeren lastig om een relatie aan te gaan. In kleinere groepen is het makkelijker om individuele afspraken met jongeren te maken. Ook zijn er minder conflicten tussen jongeren onderling.

Maatwerk voor problematiek

Meervoudige en complexe problematiek vraagt om maatwerk. Kleinschalig verblijf biedt meer mogelijkheden voor een individuele aanpak dan grote leefgroepen. Onderwijs, dagbesteding en behandeling op maat dragen bij aan goede uitkomsten voor kinderen en jongeren, zoals dat ze minder problemen hebben of er beter mee kunnen omgaan. Ook een betere samenwerking van het kleinschalig verblijf met de ouders en anderen in de omgeving draagt hieraan bij.

Onvoorwaardelijk wonen

Wonen in een kleinschalig verblijf vervult de wens van kinderen en jongeren om niet steeds te moeten verhuizen naar een andere woonplek. Ze willen niet iedere keer ergens anders beginnen en afscheid nemen van hun vrienden, begeleiders, school, bijbaantje en sportvereniging. Ze willen juist ergens onvoorwaardelijk kunnen wonen en bouwen aan hun toekomst. Daarbij hebben de kinderen en jongeren door rust en continuïteit meer kans op een doorlopende schoolloopbaan. Ook bieden het kleinschalig verblijf mogelijkheden voor relatieherstel met hun ouders en het netwerk.

Onderzoek naar kleinschalig verblijf

De effectiviteit van wonen in een kleinschalig verblijf is nog niet gemeten. Wel geeft de huidige kennis aanwijzingen dat kinderen en jongeren met complexe problematiek meer passende hulp kunnen krijgen in kleinschalige voorzieningen. Uit de eerste studies naar ervaringen van jongeren, ouders en professionals met kleinschalig verblijf blijkt dat die over het algemeen positief lijken. Ze vinden een aantal kenmerken van kleinschalig verblijf prettig, in vergelijking met grotere groepen:

• Begeleiders en jongeren hebben een betere band. Jongeren krijgen namelijk meer individuele aandacht van de begeleiders. Hierdoor voelen ze zich meer gezien, gehoord en gesteund.
• Jongeren hebben onderling beter contact.
• Er is meer ruimte en tijd om de zorg, het onderwijs en ouderbetrokkenheid op maat vorm te geven.
• Jongeren voelen zich veiliger en er zijn minder incidenten. De sfeer in de groep is meer huiselijk, rustig en stabiel.
• De indruk is dat kinderen en jongeren zich positief ontwikkelen in een kleinschalig verblijf en dat er sprake is van persoonlijke groei.