Groeiend jeugdzorggebruik: wat kan ik als ouder doen?

Steeds meer kinderen en jongeren voelen zich gestrest, angstig, somber of eenzaam. Als ouder maak je je misschien zorgen. Omdat het met jouw kind misschien ook niet goed gaat. Of omdat je wilt voorkomen dat je kind zich slecht gaat voelen. Op deze pagina lees je hoe het komt dat kinderen en jongeren zeggen dat ze zich niet fijn voelen. Je leest ook wat mogelijke oplossingen zijn. En hoe jij daar als ouder aan kunt bijdragen.  

Waardoor zeggen steeds meer kinderen en jongeren dat zij niet lekker in hun vel zitten?

De oorzaken kunnen per kind verschillen, want elk kind is anders. Sommige kinderen maken zich bijvoorbeeld zorgen over grote wereldproblemen, zoals de klimaatcrisis of de oorlog. Anderen hebben vooral last van sociale druk om altijd vrolijk te zijn. Of ze voelen dagelijks stress, omdat ze een bepaald diploma willen halen. 

De oorzaken kunnen dus verschillen, maar er lijken wel een paar redenen te zijn waarom juist nu kinderen en jongeren zich niet fijn voelen. 

  • We vragen als samenleving steeds meer van kinderen. Kinderen krijgen steeds eerder schooltoetsen. We vinden schoolprestaties daardoor misschien wel belangrijker dan andere dingen die net zo belangrijk zijn in het leven.
  • We maken ons steeds meer zorgen over kinderen als het niet goed gaat. Bijvoorbeeld als ze een onvoldoende halen. We regelen dan bijvoorbeeld sneller bijles. Kinderen kunnen daardoor denken dat ze niet goed genoeg zijn.
  • Mensen doen steeds meer alleen. We vragen minder hulp aan elkaar. Veel mensen denken daarom dat je het aan jezelf te danken hebt als iets goed gaat in je leven. Maar ook als het fout gaat. Kinderen en jongeren voelen daardoor veel stress en druk. 
  • Als iets niet goed gaat, dan zien mensen dat vaak als een probleem dat moet worden opgelost. Kinderen en jongeren leren daardoor niet dat pech en vervelende gebeurtenissen bij het leven horen. Dat zorgt voor stress en angst.
  • Veel kinderen en jongeren maken zich zorgen over de toekomst. Bijvoorbeeld over het klimaat, armoede en het vinden van een woning. 

Waarom kan de jeugdzorg dit niet oplossen?

Het is heel belangrijk dat er goede jeugdzorg is voor kinderen en jongeren die dat nodig hebben. Maar jeugdzorg kan niet al hun vragen of problemen oplossen. Veel problemen van kinderen en jongeren hebben te maken met grotere problemen in onze samenleving. Jongeren kunnen die problemen niet alleen oplossen. Ook niet met professionele hulp. En volwassenen kunnen die maatschappelijke problemen ook niet oplossen door jongeren jeugdhulp van bijvoorbeeld een psycholoog of coach aan te bieden. 

Wat hebben kinderen en jongeren nodig om zich beter te voelen?

Kinderen en jongeren hebben een fijne en hoopvolle omgeving nodig om op te groeien. Hiervoor moeten volwassenen aan de slag met drie dingen:

  • Andere dingen belangrijk maken. Dat betekent dat volwassenen minder van kinderen en jongeren vragen. Ze voelen dan minder druk om het goed te doen. Ook is het belangrijk dat volwassenen zorgen dat kinderen en jongeren fijn en gezond kunnen opgroeien.  
  • Hoop voor de toekomst. Zoals duurzaamheid, zicht op een goede woning en minder armoede. 
  • Het is belangrijk dat volwassenen kinderen en jongeren serieus nemen. Dat ze luisteren naar wat zij nodig hebben. En hun meningen en ideeën gebruiken voor een goede toekomst.

Wat kan ik als ouder of opvoeder zelf doen?

Als ouder kun je in je eentje ook niet alle problemen oplossen. Maar je kunt wel bijdragen aan een fijne omgeving. Voor je eigen kind, en voor kinderen in je omgeving. 

Wat kan ik voor mijn kind doen?

Je kunt je kind helpen om zich goed te voelen. Met jongeren gaat het goed als zij het leven aankunnen: als ze niet alleen gericht zijn op successen, maar ook kunnen omgaan met tegenslagen. 

Je kunt je kind helpen beter om te gaan met hoge verwachtingen en zorgen over de toekomst. Misschien wil jouw kind heel veel. En legt het de lat voor zichzelf erg hoog. Hoe zorg je dan voor balans in wat je kind wil en moet doen

Merk je dat je kind zich niet fijn voelt? Praat er dan samen over. En besteed aandacht aan dingen die jouw kind leuk vindt. Je hebt niet altijd invloed op hoe het gaat met je kind. Als je je erg veel zorgen maakt, is het belangrijk daar met anderen over te praten, en hulp te zoeken. Bijvoorbeeld bij je huisarts.

Wat heb ik als ouder nodig? 

Om je kind een fijne omgeving te bieden, is het ook belangrijk dat je goed voor jezelf zorgt

Praat met anderen

Veel ouders vinden het fijn om met iemand in hun omgeving te praten over de opvoeding. Vrienden, familieleden en andere ouders kunnen herkenning, tips, adviezen en inspiratie geven. Waarschijnlijk lopen jullie tegen dezelfde dingen aan en hebben jullie dezelfde opvoedvragen. Het is fijn om ervaringen te delen.

Zoek steun bij anderen

Opvoeden doe je samen. Mensen in je omgeving kunnen jou helpen om je kind een positieve omgeving te bieden. Bespreek bijvoorbeeld met de leraar hoe jullie samen ervoor kunnen zorgen dat je kind minder stress ervaart.  Ook andere volwassenen kunnen bijdragen aan een positieve omgeving voor je kind. Zoals een sportcoach of docent van de muziekschool.   

Er zijn ook organisaties waar je als ouder terecht kunt voor een luisterend oor, om even te sparren of stoom af te blazen. Via dit overzicht weet je waar je met welke vraag terecht kunt.

Opgroeien doe je samenOpvoeden doe je niet alleen: hoe helpen anderen mij daarbij?Vragen en antwoorden over opvoedenOmgaan met prestatiedrukWaarom is samenwerken met school belangrijk?Goed voor jezelf zorgen als ouderPraten met kinderen over ingrijpende gebeurtenissenIets leuks doen met het gezinWat zorgt ervoor dat mijn kind zich goed voelt?Omgaan met de vrijetijdsbegeleiders van je kind

Zoek je als ouder of opvoeder hulp of advies? Bekijk hier waar je terecht kunt.

Hulp en advies voor ouders