Wat kun je doen als iemand anders wordt gediscrimineerd?

Grijp in op een manier die bij jou past

Het is begrijpelijk dat je het moeilijk vindt om iemand te helpen bij discriminatie. Misschien ben je bang om buitengesloten te worden, twijfel je of jouw hulp iets uitmaakt, of weet je niet goed hoe je moet helpen. Soms is discriminatie lastig te herkennen, zoals bij 'grapjes' die kwetsend zijn. Toch is het wel belangrijk om hierop te letten en in actie te komen, op een manier die bij jou past.

Waarom is het belangrijk om te helpen?

Het is belangrijk om anderen te helpen als ze gediscrimineerd of beledigd worden. Als niemand ingrijpt, blijft het gedrag doorgaan. Slachtoffers van discriminatie kunnen zich angstig, verdrietig of ziek voelen en zich terugtrekken. Als jij voor iemand opkomt, kan dat helpen om de situatie te verbeteren en ervoor zorgen dat mensen beter met elkaar omgaan. Voor iemand opkomen noemen we ook wel upstandergedrag.

Tips om te helpen bij discriminatie 

Zie je dat iemand gediscrimineerd wordt? Deze tips kunnen helpen om in te grijpen.

Zoek mensen om samen in te grijpen

Vraag vrienden, familie of kennissen om je te helpen, vooral als de situatie onveilig voelt. Als meerdere mensen zich uitspreken, heeft dat meer invloed op hoe de groep met elkaar omgaat. Dit kan iemand aan het denken zetten, zodat diegene zich later misschien anders gedraagt.

Spreek de dader aan

• Het beste is om iemand direct aan te speken. Zeg bijvoorbeeld: 'Ik vind deze opmerking niet kunnen. Dit is discriminatie. Stop ermee'.
• Je kunt iemand ook minder direct aanspreken als je het spannend vindt. Bijvoorbeeld door te zeggen: 'Hoorde ik je nou zeggen…?' en daarna 'Ik vond je altijd aardig voor anderen, maar nu hoor ik je deze opmerking maken.'
• Wacht op reactie en probeer niet in discussie te gaan.
• Laat de dader inzien hoe jij en het slachtoffer zich voelen. Vergelijk bijvoorbeeld de uitspraken van de dader met een situatie waarin de dader zichzelf buitengesloten voelde: 'Jij vindt het ook niet fijn als ze tijdens een voetbalwedstrijd iets over je uiterlijk zeggen.'
• Sluit het gesprek af door de dader te bedanken voor het luisteren en vraag eventueel of diegene er later nog over wil praten. Of sluit af met: 'Ik hoop dat je er iets van hebt geleerd.'

Probeer het slachtoffer te helpen

Je kunt iemand helpen door te vragen hoe het gaat. Laat ook duidelijk merken dat je het gedrag van de dader niet accepteert. Bied aan om iets te drinken te halen of vraag of de persoon wil praten over wat er is gebeurd. Je kunt ook samen in gesprek gaan met een begeleider of leraar. Kleine gebaren, zoals een privéberichtje sturen, een knikje geven, een arm om iemand heen slaan of oogcontact, kunnen al helpen. Als de persoon dat wil, kun je ook een melding doen bij een leraar of je ouders om ervoor te zorgen dat het gedrag stopt.

Vraag om aandacht voor het onderwerp discriminatie 

Als je wilt dat anderen om je heen, zoals klasgenoten of vrienden van de sportclub, zich meer bewust worden van de signalen, kun je de leraar of sportcoach vragen om extra aandacht aan dit onderwerp te besteden. Dit kan bijvoorbeeld door gesprekken of trainingen te organiseren, zodat iedereen alerter wordt en beter weet hoe om te gaan met discriminatie.

Zoek hulp bij officiële organisaties 

Je kunt samen met het slachtoffer een melding maken bij een leraar, de politie of Discriminatie.nl. Als je niets doet, geef je zowel de dader als het slachtoffer het signaal dat je het gedrag goedkeurt. Het is goed om je direct uit te spreken, maar je kunt dit ook op een later moment doen.

Meer informatie

Hoe grijp je in bij online discriminatie? | MediawijsheidZijn hatelijke opmerkingen op social media discriminatie? | Anne Frank StichtingKan je straf krijgen voor online haatreacties? | NOS Jeugdjournaal