Wat als een jongere met een depressie niet meer naar school gaat?

Werk samen met anderen

Het is belangrijk om met alle betrokkenen samen te werken: de jongere zelf, de ouders en de verschillende professionals. Let erop dat de meningen en ideeën van iedereen aandacht krijgen. Goed contact tussen iedereen is hierbij belangrijk. Werk vanuit oprechte betrokkenheid, met belangstelling voor de héle persoon. Focus niet alleen op de afwezigheid of problemen.

Leef mee met de jongere, zorg voor steun en laat zien dat je beschikbaar bent. Wees geduldig en heb aandacht voor positieve kanten en ervaringen: wat is er wél gelukt? Goed contact zorgt ervoor dat een jongere zich betrokken voelt bij jullie plan om weer mee te doen aan onderwijs en zo mogelijk terug te keren naar school.

Onderzoek waarom een jongere niet naar school gaat

Kijk samen met de jongere, de ouders en andere betrokkenen waarom de jongere niet naar school gaat. School kan bijvoorbeeld te veel energie kosten omdat het met een depressie lastig is om je te concentreren, dingen te onthouden en jezelf te motiveren. Soms kan de situatie op school ook bijdragen aan de depressie, bijvoorbeeld als een kind wordt gepest of buitengesloten.

Begrijpen wat een jongere nodig heeft

Het helpt om te begrijpen wat een jongere tegenhoudt om naar school te gaan. Als dat duidelijk is, kun je bekijken wat de jongere nodig heeft om weer gemotiveerd te zijn voor onderwijs. Dat kan op school zijn, maar ook thuis of online. Bekijk hierbij ook of de onderwijseisen een rol spelen en of die aangepast kunnen worden.

Samen afspraken maken

Maak samen met de jongere en andere betrokkenen afspraken die de jongere kunnen helpen om weer naar school te gaan. Denk aan kortere schooldagen, een rustige werkruimte als het in de klas te veel wordt, de mogelijkheid om een proefwerk uit te stellen of een rustigere plek voor de pauzes. Ook een planning voor de lesstof kan rust geven, maar wel met de kanttekening dat die altijd aangepast kan worden als die toch niet haalbaar blijkt.

Zorg voor veiligheid

Veiligheid is erg belangrijk bij de terugkeer naar school. Dat betekent niet alleen ervoor zorgen dat een kind niet gepest of buitengesloten wordt. Je zorgt ook voor veiligheid door middel van bijvoorbeeld:

• Kleinere groepen
• Een betrouwbare houding: zeg wat je doet en doe wat je zegt
• Rustig beginnen en langzaam opbouwen, met aandacht voor wat het kind wil en kan. Begin bijvoorbeeld met de leuke lessen en verlaag de eisen.
• Ritme, structuur en voorspelbaarheid, bijvoorbeeld met een weekplanning
• Passende ondersteuning en begeleiding, zoals een dagstart met de mentor en contact met lotgenoten
• Een leerling succeservaringen laten opdoen
• Niet dreigen met blijven zitten, een moeizaam toekomstperspectief, leerplichtambtenaar of Veilig Thuis
• Traumasensitief begrip en handelen. Meer hierover is te lezen in Augeo Magazine

Meer informatie

• Van thuis weer naar school biedt scholen en gemeenten handvatten om de juiste aanpak te kiezen.
• Wegwijzers voor interventies bij schoolweigering, vanuit de visie van betrokkenen geeft veertien wegwijzers die belangrijk zijn bij het ontwikkelen en uitvoeren van interventies bij schoolweigering. Er is ook een samenvatting beschikbaar.
• Het Kenniscentrum Kinder- en Jeugdpsychiatrie geeft informatie over depressie bij kinderen op school, onder andere wat je als onderwijsprofessional kunt doen en tips voor in de klas.
• Handboek voor de implementatie van traumasensitief onderwijs van het onderzoeksconsortium Traumasensitief Onderwijs.