Hoe praat ik met mijn kind over het slavernijverleden?

Gevoelige onderwerpen 

Het slavernijverleden en het koloniale verleden van Nederland zijn gevoelige onderwerpen. Het zijn pijnlijke geschiedenissen die veel mensen raken. De effecten van de slavernij en het kolonialisme zijn nog steeds zichtbaar in onze samenleving. Het aanbieden van excuses is een belangrijke mijlpaal. Uit onderzoek is bekend wat helpt bij het bespreken van deze thema's. We zetten zes tips op een rij.

Zorg dat je als ouder de basiskennis hebt over het koloniale en slavernijverleden

Ga eerst bij jezelf na of je genoeg weet over het slavernijverleden en de koloniale geschiedenis. Is dat nog niet het geval? Lees dan meer over de geschiedenis, de oorzaken, de gevolgen en wat die betekenen voor verschillende gemeenschappen. Verdiep je ook in de relatie met racisme van vandaag. Al die kennis helpt je om vragen van je kind te beantwoorden en de goede informatie te geven. Online is er veel toegankelijk materiaal over te vinden.   

Help je kind zich in te leven in de mensen die in slavernij werden gehouden 

Je kunt je kind op verschillende manieren helpen om zich in te leven in mensen die in slavernij werden gehouden. Je kunt bijvoorbeeld samen een boek lezen waarin de hoofdpersoon in slavernij werd gehouden. Let er wel goed op of dit bij de leeftijd of de ontwikkeling van je kind past. Leg ook de relatie met het racisme van nu. En schenk ook aandacht aan de verhalen over de vele mensen die in het verzet zaten en vochten voor vrijheid.    

Breng het onderwerp dichtbij. Misschien wil je bij moeilijke onderwerpen wat afstand nemen. Probeer bij dit onderwerp te benoemen waarom het ook over jullie gaat. Geef voorbeelden uit jullie familiegeschiedenis of wat je in het heden nog kun terugzien van het slavernijverleden.  

Bedenk dat het normaal is dat kinderen hier nieuwsgierig naar zijn

Het is logisch dat kinderen iets meekrijgen over het slavernijverleden en het koloniale verleden en bij hen gevoelens of vragen oproept. Ze kunnen zich er misschien weinig bij voorstellen. Vermijd het onderwerp niet omdat je als ouder bang bent dat het heftig of ongepast is.

Wees eerlijk en objectief

Eerlijkheid is belangrijk. Het slavernijverleden is een tragische periode uit onze geschiedenis. Misschien heb je de neiging om het verhaal daarover te verzachten. Dat is begrijpelijk. Let er daarbij wel op dat je je kind een objectieve en eerlijke boodschap geeft.

Gebruik taal die past bij de leeftijd

Denk goed na over hoe je iets vertelt en op welke manier. Leeftijd speelt hierin een grote rol. Voor jongere kinderen pas je je woorden aan. Daarnaast zijn sommige kinderen gevoeliger voor heftige onderwerpen dan anderen. Probeer rekening te houden met de gevoeligheid van je kind. Geef je kind bijvoorbeeld geen gruwelijke details.

Geef ruimte voor vragen  

Geef je kind de ruimte om vragen te stellen. En geef daar eerlijk antwoord op. Weet je het antwoord niet, ga dan samen met je kind op zoek naar meer informatie. Merk je dat dit niet voldoende is, vraag je dan af of je het erover kunt hebben met de juf of meester op school. Als meer kinderen veel vragen over dit onderwerp hebben, is de school misschien bereid er aandacht aan te besteden.