Wijkteamvakmanschap: wat vraagt dat van professionals?

Contact maken en houden met gezinnen

In essentie draait het werk van wijkteamprofessionals om contact maken en houden met gezinnen. Wijkteamprofessionals kunnen aansluiten bij iedere wijkbewoner, ongeacht achtergrond en gedrag. Zij volgen daarbij het gezin. Hoe zien de gezinsleden hun situatie? Welke mogelijkheden, kansen en belemmeringen zien zij? Wijkteamprofessionals zetten zich in om te begrijpen wat voor de ander van belang is. En wanneer dat niet meteen zichtbaar wordt, blijven ze proberen om aan te sluiten bij de wijkbewoner. De professionals zijn gevoelig voor signalen van stress en weten wat stress in het dagelijks leven kan aanrichten.

Vakgebied is niet leidend, maar ondersteunend

Een wijkteamprofessional is meestal ook inhoudelijk deskundig op een bepaald gebied. Bijvoorbeeld opvoeding, ouderschap, mentale gezondheid, leven met een verstandelijke beperking of leven in armoede. Dat vakgebied is ondersteunend, niet leidend. Het werk draait om de bewoner, de professional werkt vanuit diens belang.

Aandacht voor de context waarin mensen leven  

Wijkteams willen minder problematiseren en zich minder enkel richten op het verhelpen van problemen van individuen en gezinnen.  De aandacht verschuift naar het versterken van krachten en naar de context waarin mensen leven. Behalve het bieden van lichte vormen van zorg en ondersteuning aan kind en gezin, willen wijkteams ook het dagelijks leven en de sociale en pedagogische basis versterken. Deze werkwijze vraagt om intensieve samenwerking van wijkteams met inwoners en hun informele netwerk en met andere partners in de wijk, zoals het jongerenwerk. Zo kun je voorkomen dat je gaat overnemen, verstoren of vernielen wat er al is. En zorg je ervoor dat je waardeert wat de buurt zelf als oplossingen ziet.

• Bekijk de toelichting op het begrip 'de sociale basis' en lees over het versterken van de sociale basis.
• Bekijk de toelichting op het begrip 'de pedagogische basis'.
• Lees meer in Opgroeien doe je samen of bekijk de infographic voor een samenvatting.
• Samenwerking is essentieel: It takes a healthy village to raise a healthy child.
• Aansluiten bij en versterken van het dagelijks leven met behulp van integrale gezinshulp: hoe doe je dat?  

Professioneel werk, namens burgemeester en wethouders 

Wijkteamprofessionals oefenen hun vak uit én nemen beslissingen over de inzet van hulp namens burgemeester en wethouders. Ze werken dus volgens professionele standaarden, maar ook met verordeningen en andere regels binnen de ambtelijk-politieke realiteit. Het is heel waardevol dat beslissingen over hulp niet op afstand genomen worden, maar dichtbij en in contact met het gezin. Deze dubbele rol is voor wijkteamprofessionals niet makkelijk. Deze positie vraagt nieuwe vaardigheden en nieuwe organisatorische en beleidsmatige voorwaarden. Die zijn nog niet helemaal uitgedacht en gerealiseerd. Dit moet gebeuren in samenspraak met professionals, wijkteamorganisaties en opdrachtgevers.

Relativering van de rol als professional 

Professioneel en specialistisch werk staat in hoog aanzien bij wijkbewoners. Dit heeft een keerzijde. In de praktijk leidt de nadruk op de rol van professionals gemakkelijk tot 'onteigening' van problemen en oplossingen van de gezinsleden zelf. Het besef dringt bij professionals door dat zij niet de maat der dingen zijn en niet altijd de oplossing leveren. Soms leiden oplossingen van professionals zelfs tot nieuwe problemen. Een wijkteamprofessional heeft daar oog voor en neemt dat serieus. Ze doen dit door ouders het gevoel te geven dat zij zelf tot oplossingen zijn gekomen, op een manier die bij hen past en daardoor duurzaam is.