Samenwerken met ouders

Voor- en vroegschoolse educatie is effectiever als ouders betrokken zijn bij de ontwikkeling van kinderen in de vve. Hiervoor is het belangrijk dat professionals met ouders samenwerken.

Waarom samenwerken met ouders?

Kinderen leren overal: op de kinderopvang, op school, en ook zeker thuis. Opvoeden doe je samen. Als pedagogisch medewerker zie je het kind op andere momenten en in een andere omgeving dan ouders. Het kind gedraagt zich op de ene plek anders dan op de andere plek. Misschien praat het kind op de groep heel veel, maar vertelt hij of zij thuis een stuk minder.

Door met ouders in gesprek te gaan, weet je wat er speelt. Het is belangrijk dat er een doorgaande opvoedlijn is. Dit betekent dat ouders en professionals van elkaar weten hoe het met het kind gaat, en wat goed werkt bij de opvoeding. Wanneer je samen bespreekt hoe je bepaalde dingen aanpakt in de opvoeding, kun je veel van elkaar leren en elkaar ondersteunen. Op die manier kun je zo goed mogelijk aansluiten bij wat het kind nodig heeft.

De effecten van samenwerken met ouders zijn veel onderzocht. Partnerschap tussen ouders en (voor)school blijkt een positieve invloed te hebben op de schoolresultaten van kinderen. Kinderen presteren beter op de basisschool en middelbare school, hun houding naar school is positiever, en kinderen blijven minder vaak zitten en vallen minder uit.

Ook leidt betere samenwerking tussen ouders en school of ve-locatie tot een verbetering in het gedrag van kinderen. Het verbetert bijvoorbeeld de vaardigheden voor zelfregulatie, de sociaal-emotionele ontwikkeling en het aanpassingsvermogen. Kinderen blijken ook minder agressief gedrag te vertonen. Tot slot blijkt ook preventie van gezondheids- of gedragsproblemen effectiever wanneer professionals daarbij samenwerken met ouders.

Wat werkt?

  • De eerste indruk die je als professional maakt op ouders, is bepalend voor de latere relatie. Zorg dus voor een positief eerste contact. Stel open vragen, luister, toon begrip en wees geïnteresseerd. Ouders kunnen jou veel vertellen over hun kind.
  • Investeer in de relatie. Leer ouders kennen en onderhoud contact.
  • Spreek wederzijdse verwachtingen uit. Laat ouders weten wat jij van hen verwacht en geef ouders de ruimte om aan te geven wat zij van jou verwachten. Wees helder en duidelijk over jouw verwachtingen en over wat kan en wat niet.
  • Zorg voor voldoende contactmomenten.
  • Het uitgangspunt van partnerschap is gelijkwaardigheid. Zie ouders dus als een gelijkwaardige partner.
  • Zorg voor terugkoppeling: vertel aan ouders hoe het met hun kind is gegaan.
  • Let op je taalgebruik. Communiceer helder en duidelijk en gebruik geen moeilijke taal.
  • Heb oog voor diversiteit: niet elke ouder is hetzelfde. Vraag bijvoorbeeld aan ouders wat hun wensen en behoeften zijn, en houd daar rekening mee.

Wil je werk maken van de samenwerking met ouders? De handreiking 'Samenwerken met alle ouders in de VVE' beschrijft hoe je in de vve maatwerk kan bieden. De handreiking gaat in op een aantal doelgroepen die vaak moeilijker te bereiken zijn door (voor)scholen. De handreiking biedt praktische suggesties, materialen en actuele kennis over het samenwerken met ouders in de ve.

Lees meer over hoe je ouders kunt begeleiden

Foto Ellen Donkers

Ellen Donkers

adviseur en onderzoeker