Relationeel werken

Wat zeggen jongeren over de relatie met professionals?

Vragen we jongeren naar wat hen helpt in ondersteuning op weg naar volwassenheid, dan hebben ze het bijna altijd over 'een klik' met de professional, een 'gelijkwaardige houding' van de professional, een professional die ze 'ziet als mens'. Beschrijven ze een succesverhaal, dan gaat het altijd over die ene professional die om hen gaf en er voor hen was. Denk hierbij bijvoorbeeld aan een leerkracht, hulpverlener of jongerenwerker. Kortom, een volwassene die ze vertrouwden en op wie ze konden bouwen wanner ze het zelf even niet meer wisten.

Aanwezigheid van zo'n professional is volgens jongeren de voorwaarde voor ondersteuning die helpt. Is er geen match tussen  jongere en professional, dan helpt ondersteuning niet. 'Met je rijinstructeur moet je toch ook een klik hebben?', zei een jongere hierover.

Hoe werk je relationeel met jongeren?

De relatie tussen jongeren en professionals is een van de belangrijkste elementen van effectieve ondersteuning op weg naar volwassenheid. Van de professional vraagt het om de houding van echtheid, acceptatie en empathie. Deze houding is een fundamenteel element van goede professionele behandeling en doelgerichte begeleiding. Hoe doe je dat als professional? Gebruik deze tips:

• Een goede en stabiele relatie is de sleutel. Investeer in het opbouwen van vertrouwen. Sluit aan bij de leefwereld van de jongere om goed te snappen hoe die wereld eruit ziet, wie belangrijk zijn, wat er voor de jongere op het spel staat en hoe jij van betekenis kunt zijn.
• Heb tijd, geduld en vertrouwen. Zeg wat je doet en doe wat je zegt. Wees beschikbaar en betrouwbaar.
• Heb een luisterend oor en luister goed naar wat de jongere te vertellen heeft.
• Blijf leren. Reflecteer op eigen handelen, vraag feedback van jongeren en collega's. Verdiep je in beschikbare kennis.

Waarom is een goede relatie tussen jongere en hulpverlener zo belangrijk?

Een sterke band tussen jongeren en professionals tijdens ondersteuning in onzekere perioden helpt bij de ontwikkeling. De jongere moet de professional kunnen vertrouwen om baat te hebben bij de begeleiding. Wanneer er een positieve relatie is, zien jongeren de professional als gewaardeerde bondgenoot en een belangrijk persoon in hun leven. Het creëert stabiliteit in de situatie van jongeren, zeker wanneer andere betekenisvolle relaties in hun netwerk ontbreken en zij eerder negatieve ervaringen hebben opgedaan in relaties met anderen. 

Vooral op overgangsmomenten als jongeren voor nieuwe uitdagingen staan is stabiliteit in betekenisvolle relaties cruciaal. De overgang naar volwassenheid en zelfstandig worden vraagt veel nieuwe vaardigheden en kennis van jongeren. Hierbij hebben ze iemand nodig die het helpt en op wie zij terug kunnen vallen.