Niet alle jongeren zijn rond hun 18e klaar om de stap naar zelfstandigheid te maken. Zij hebben passende en doorlopende ondersteuning nodig die bijdraagt aan een stevige basis. Hiervoor is de juiste inkoop door gemeenten nodig, evenals goede samenwerking en afspraken in gemeenten en regio's. Hoe kun je op een goede manier de inkoop organiseren en faciliteren?
Stap 1: zet alle partijen aan tafel
Organiseer een werksessie waarvoor je alle mensen uitnodigt die een rol hebben in de inkoop en het beleid rondom de doelgroep 16-27 vanuit Jeugd en Wmo. Bekijk goed wie je hier binnen de gemeente bij kunt betrekken, op basis van de pijlers van de 'Big 5': support, wonen, school en werk, inkomen, en welzijn. In deze werksessie verkennen en bespreken jullie met elkaar de drie principes van toekomstgericht werken:
- Toekomstgericht werken vanuit het plan van de jongere
Van beleid vraagt dit om in een gezamenlijk proces met zorgaanbieders en professionals, en vanuit een gedeelde visie, tot een gedeelde werkwijze te komen. Het plan van de jongere is leidend voor de ondersteuning die vervolgens georganiseerd moet worden. -
Doorgaande lijnen van ondersteuning voor een soepele overgang naar volwassenheid
Van beleid vraagt dit het faciliteren van doorlopende ondersteuning, waar nodig met continuïteit van verblijf en begeleiding, en een inkoop waarbinnen doorgaande lijnen van ondersteuning geborgd zijn. -
Integrale versterking van de basis op de vijf pijlers van zelfstandigheid (Big 5)
Van beleid vraagt dit om de domeinen van de Big 5 in samenhang te bekijken, en om ook in samenhang te organiseren wat er nodig is, bijvoorbeeld huisvesting en inkomen.
Om met elkaar de beweging te maken naar betere en effectievere ondersteuning van jongeren helpt het om met elkaar een duidelijke visie en ambitie als leidend kader te gebruiken. Spreek expliciet uit waar jullie met elkaar voor staan en in geloven, en waarop jullie afgerekend willen worden. Bijvoorbeeld: 'We laten jongeren niet los, totdat zij een stevige basis hebben op de vijf pijlers van zelfstandigheid, de Big5.'
Ook helpt het om gezamenlijk het commitment uit te spreken om dit waar te maken. 'We doen er alles aan om volgens deze visie te werken.' Vervolgens is het raadzaam om te toetsen of jullie doen waar jullie je aan gecommitteerd hebben, en om te onderzoeken en monitoren of dit leidt tot betere ondersteuning en betere opbrengsten voor jongeren.
Stap 2: breng in beeld over welke jongeren het gaat en wat het jeugdhulpaanbod is
Maak inzichtelijk hoe het gaat met jongeren tussen 16 en 27 jaar en wat verbetering vraagt.
- Over welke groepen jongeren gaat het?
- Wat is hun ondersteuningsbehoefte?
- Welke jongeren met welke zorgvormen stromen uit op hun 18e uit Jeugdhulp?
- Welke jongeren stromen in bij Wmo? Welke jongeren hiervan komen uit de Jeugdhulp?
- Wat zijn de grootste knelpunten?
- Waar ontbreekt het aan voor een doorlopende zorglijn?
- Wat zien we op het gebied van de Big 5? Wat gaat goed en wat kan beter?
Maak vervolgens een marktanalyse van:
- aantallen uitstroom jeugdhulp en instroom Wmo
- betrokken aanbieders
- aanbod van deze aanbieders
- knelpunten in de match tussen vraag en aanbod
Stap 3: formuleer ambities en maatschappelijk resultaat
Formuleer ambities voor de verschillende doelgroepen van 16 tot en met 27 jaar, op basis van de (markt)analyse. Bedenk vooraf wie je moet betrekken bij het formuleren van de ambitie en strategische en ontwikkeldoelstellingen.
Het Kwaliteitskompas kan hierbij helpen. Het biedt praktische tips en vragen waarmee je aan de slag kunt om toe te werken naar een doelgerichte aanpak, samen met partners. Spiegel de gestelde doelen aan de drie principes van toekomstgericht werken.
Stap 4: vertaal de doelstellingen naar een inkoopstrategie
- Bepaal wie er verantwoordelijk is: Jeugd of Wmo.
- Maak de vertaalslag naar de formulering van een inkoopstrategie. Bepaal hoe je hiervoor de inkoopinstrumenten wilt inzetten. Zie voor meer informatie Inkoop jeugdhulp door gemeenten.
- Maak afspraken voor de inkoop voor de doelgroep 16 tot en met 27 jaar. Op basis daarvan kunnen gesprekken plaatsvinden, zowel intern als extern.
- Bepaal welke knelpunten buiten de inkoop moeten worden opgelost.